Ludwik Górski (chemik)

Ludwik Górski (chemik)

Data i miejsce urodzenia	21 grudnia 1921 Kraków
Data i miejsce śmierci	10 grudnia 2012 Kraków
Miejsce zamieszkania	Kraków
Narodowość	polska
Tytuł naukowy	Profesor Zwyczajny
Edukacja	wyższe
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Uczelnia	Politechnika Krakowska
Wydział	Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej
Stanowisko	Profesor, Prorektor, Dziekan
Odznaczenia

Ludwik Konstanty Górski (ur. 21 grudnia 1924 w Krakowie, zm. 10 grudnia 2012 tamże) – polski chemik, profesor Politechniki Krakowskiej.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Pochodzi z rodziny ziemiańskiej o zainteresowaniach intelektualnych - ojciec był profesorem UJ i członkiem PAN, dziadek wykładowcą na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Edukację podstawową otrzymał w domu rodzinnym. W latach 1938–1939 uczył się w Gimnazjum im. B. Nowodworskiego w Krakowie. W czasie okupacji uczęszczał na tajne komplety. W latach 1943–1944 uczęszczał do zawodowej szkoły chemicznej w Krakowie, gdzie w 1944 roku uzyskał tytuł technika-chemika. Maturę zdał w 1945 roku w krakowskim gimnazjum i liceum im. Królowej Wandy.

Działalność naukowa

W 1945 roku rozpoczął studia chemiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a od grudnia 1946 roku był młodszym asystentem w Zakładzie Chemii Lekarskiej UJ. W tym zakładzie w 1948 wykonał pracę magisterską na temat wykrywania barbiturowców w zgniłych tkankach mózgowych, pod kierunkiem dr. J. Z. Robla. Równolegle z przygotowaniem pracy magisterskiej brał udział w opracowaniu studium dotyczącego stanu odżywienia studentów w Krakowie zajmując się chemiczną i statystyczną częścią pracy. W latach 1949-52 był wykładowcą chemii ogólnej na I roku studiów na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie na stanowisku adiunkta, na nowo wyodrębnionej z UJ Krakowskiej Akademii Medycznej. Za swoją pracę na Akademii został nagrodzony Srebrnym Krzyżem Zasługi w 1952 roku^[1]. W 1952 r. przeniósł się do pracy w pracowni chemicznej I Kliniki Chorób Wewnętrznych AM w Krakowie, gdzie pracował na części etatu do 1956 r., a w 1954 r. rozpoczął pracę na stanowisku adiunkta w Pracowni Biochemicznej Instytutu Zootechniki w Krakowie, zajmując się metodami oznaczania jodu w osoczu krwi; za tę pracę otrzymał nagrodę Pol. Tow. Fizjologicznego. W listopadzie 1956 roku przeniósł się do pracy do nowo powstającego podyplomowego Studium Techniki Izotopów Promieniotwórczych (STIP) przy II Katedrze Fizyki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 1962 roku w Instytucie Badań Jądrowych uzyskał tytuł doktora nauk chemicznych na podstawie rozprawy o wykorzystaniu izotopowych źródeł promieniowania rentgenowskiego do analizy chemicznej metodą fluorescencji rentgenowskiej. Od grudnia 1968 do marca 1972 był kierownikiem Zakładu Radiometrii Przemysłowej w Inst. Fizyki i Techniki Jądrowej AGH powstałym z STIP. Równocześnie w latach 1964–1971 wykładał chemię jądrową na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym UJ. W 1966 roku uzyskał na tym wydziale tytuł doktora habilitowanego nauk chemicznych w zakresie chemii analitycznej i jądrowej na podstawie rozprawy o radiometrycznych metodach analizy chemicznej. W roku akademickim 1967/68 przebywał we Francji na stażu naukowym w Ośrodku Badań Jądrowych w Grenoble. Po powrocie został mianowany etatowym docentem w Instytucie Fizyki i Techniki Jądrowej AGH. W Latach 1972–1975 został oddelegowany przez Polskę do pracy w laboratorium analitycznym Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu. Kierował tam w stopniu first oficer Służbą Kontroli Jakości Analitycznej^[1]. W tym też czasie otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego.

Po powrocie do kraju był początkowo zastępcą dyrektora, a w latach 1977–1978 dyrektorem Instytutu Fizyki i Techniki Jądrowej AGH Pragnąc kontynuować działalność naukową uprawianą w Wiedniu przeniósł się na właśnie opróżnione stanowisko kierownika Zakładu Chemii Analitycznej w Instytucie Chemii i Technologii Nieorganicznej Politechniki Krakowskiej.

Ludwik Górski został wybrany w 1980 roku prorektorem Politechniki Krakowskiej. Pełnił tę funkcję od lipca 1981. Jako prorektor zajmował się sprawami rozwoju kadr. W lipcu 1982 roku został wraz z rektorem R. Ciesielskim odwołany z zajmowanej funkcji przez ministra szkolnictwa wyższego i nauki za działalność w strukturach „Solidarności” i swoje stanowisko w sprawie strajków studenckich^[1].

W 1984-1987 był wybranym na dziekana Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Politechniki Krakowskiej. Funkcję tę pełnił do 1987 roku^[2]. Był też wieloletnim członkiem Senatu Politechniki Krakowskiej i współtwórcą jej pierwszego statutu. W latach 1981–1983 był przewodniczącym oddziału krakowskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego^[3].

Od lat siedemdziesiątych zajmuje się chemometrią w zastosowaniach do chemii analitycznej. Był redaktorem posiłkowym międzynarodowego czasopisma Radiochemical and Radioanalytical Lettersoraz członkiem redakcji "Nukleoniki". Zasiadał także w radach naukowych:

• Instytutu Badań Jądrowych w Warszawie (1975–1982)
• Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie (1975–1982)
• Komitetu Chemii Analitycznej PAN w Warszawie (1964–1995)

Sześciokrotnie był powoływany przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej jako specjalista do udziału w obradach grup roboczych tej organizacji. Uczestniczył też w ponad 35 międzynarodowych konferencjach naukowych, a w lecie 1985 roku był jednym z głównych organizatorów międzynarodowej konferencji Euroanalysis V, która odbywała się w Krakowie. Podczas tej konferencji wygłosił referat plenarny o historii chemii analitycznej w Polsce.

We wrześniu 1995 odszedł na emeryturę.

Pochowany został na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (sektor SC14-1-11)^[4].

Grób Górskich na Cmentarzu Salwatorskim

Działalność sportowa

Od 1949 roku Ludwik Górski pracował społecznie w Akademickim Związku Sportowym oraz w Polskim Związku Żeglarskim. W obydwu organizacjach pełnił szereg funkcji organizacyjnych i instruktorskich. Był inicjatorem budowy Przystani Żeglarskiej AZS na Bagrach.^[5] Czterokrotnie kierował sekcją żeglarską AZS Kraków (1952–1954, 1951–1962), był członkiem prezydium zarządu środowiskowego AZS Kraków (1966–1967), kierownik techniczny AMP, był też sędzią sportowym klasy I w żeglarstwie.^[5]

Działalność społeczna i polityczna

We wrześniu 1980 roku wstąpił do NSZZ Solidarność i został wybrany wiceprzewodniczącym tej organizacji w Politechnice Krakowskiej^[6].

Działał też w Ogólnopolskiej Komisji Porozumiewawczej Nauki, głównie przy opracowywaniu solidarnościowego projektu nowej ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce.

W latach 1982–1992 był członkiem Komitetu Ochrony Zabytków Żydowskich w Krakowie.

Od 1991 roku był członkiem ROADu, Unii Demokratycznej, następnie Unii Wolności. W Unii Wolności był członkiem Rady Regionalnej i delegatem na zjazdy krajowe.

Z ramienia Komitetu Wyborczego „Twoje Miasto” został wybrany Radnym Miasta Krakowa II Kadencji^[7].

Życie prywatne

Ludwik Górski związał się z Urszulą z domu Musiał. Ślub kościelny wzięli 6 listopada 1955 roku w Rybniku, a cywilny 23 lipca 1956 roku w Krakowie. Mieli trzech synów i czworo wnucząt.

Nagrody i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (nr 57726 w roku 1991)
• Złoty Krzyż Zasługi (nr 997-73-65) – 1973
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
• Honorową Odznakę Politechniki Krakowskiej (nr 1034)
• Medal 50-lecia Politechniki Krakowskiej (nr 06/Ch)
• Srebrna odznaka AZS (nr 189)
• Złota odznaka AZS (nr s220)^[5]
• Złota odznaka 50-lecia AZS (nr 137)^[5]
• Złota odznaka PZŻ
• Odznaka Zasłużonego Działacza Żeglarstwa Polskiego (nr 422)^[5]

Trzykrotnie otrzymywał nagrody Państwowej Rady do Spraw Pokojowego Wykorzystania Energii Atomowej.

Wywód przodków^[8]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Ludwik Górski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-11-11] .