Ludwik Iwaszko

Ludwik Antoni Iwaszko

kadet Ludwik Iwaszko (1916)
podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia	24 marca 1894 Lwów
Data i miejsce śmierci	22 czerwca 1975 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1914–1946
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	13 Pułk Piechoty 1 Pułk Artylerii Ciężkiej 9 Pułk Artylerii Lekkiej 26 Pułk Artylerii Lekkiej OC Biedrusko
Stanowiska	dowódca dywizjonu kwatermistrz pułku komendant obozu ćwiczeń
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa
Odznaczenia

Ludwik Antoni Iwaszko (ur. 24 marca 1894 we Lwowie, zm. 22 czerwca 1975 w Warszawie) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Emila. Miał dwie siostry Bronisławę i Marię oraz trzech braci: Stanisława, Józefa i Władysława. Jego bratankiem był Jan Iwaszko (1921–2015), pułkownik Wojska Polskiego.

Uczył się w Filii C. K. Gimnazjum w Stryju, gdzie w 1914 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. Wiktor Pikulski, Władysław Tadeusz Podoski, Zdzisław Stroński)^[1]. Następnie wyjechał do Krakowa, gdzie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz równoległe na Akademii Handlowej. W lipcu 1914 po wybuchu I wojny światowej wskutek mobilizacji został wcielony do armii austriackiej i jako kadet 13 pułku piechoty walczył na froncie francusko-włoskim i rosyjskim, gdzie został ranny i 31 sierpnia 1915 wzięty do niewoli^[2]. Uciekł z miejsca internowania i w wiejskim przebraniu dotarł najpierw do Rumunii, a potem na ziemie polskie i powrócił do armii austriackiej^[2]. Z dniem 1 stycznia 1916 został mianowany podporucznikiem rezerwy artylerii. W 1918 jego oddziałem macierzystym był 119 pułk artylerii polowej^[3].

W dniu 31 października 1918 był jednym z organizatorów rozbrajania w Krakowie żołnierzy austriackich, sam również uczestniczył rozbrojeniu krakowskiego odwachu. Dwa dni później został dowódcą pociągu pancernego, którym wyruszył walczyć w obronie Lwowa. Za waleczność otrzymał Krzyż Obrony Lwowa. W 1920 walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w artylerii, w „grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej”^[4]. Rok później jako ochotnik brał udział w III powstaniu śląskim.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 283. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był 7 pułk artylerii polowej^[5]. W następnych latach kontynuował służbę w 7 pap w Częstochowie^[6][7]. W 1928 służył w 1 pułku artylerii ciężkiej w Modlinie na stanowisku pełniącego obowiązki dowódcy III dywizjonu^[8]. 2 kwietnia 1929 został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[9]. W marcu 1931 roku został przeniesiony do 9 pułku artylerii lekkiej w Białej Podlaskiej na stanowisko kwatermistrza^[10][11]. W czerwcu 1933 został przesunięty na stanowisko dowódcy dywizjonu^[12]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do 26 pułku artylerii lekkiej w Skierniewicach na stanowisko kwatermistrza pułku^[13]. Obowiązki na tym stanowisku wykonywał do 21 września 1937^[14]. Następnie pełnił służbę na stanowisku komendanta Obozu Ćwiczeń Biedrusko^[15].

Grób pułkownika Ludwika Iwaszki na Cmentarzu Bródnowskim.

20 października 1939 został internowany na Węgrzech, więziono go do 5 stycznia 1945, kiedy to został aresztowany przez Gestapo. Do Polski wrócił w czerwcu 1945, natychmiast zgłosił się do Wojska Polskiego. 20 października 1945 awansował do stopnia podpułkownika, do rezerwy został przeniesiony 22 lutego 1946. Zmarł 22 czerwca 1975 w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kw. 110 O–1-29).

26 września 2007 Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę nr XXI/274/07 w sprawie nadania nazwy ulicy Ludwika Iwaszki – projektowanemu przedłużeniu ul. Strzelców w Dzielnicy III Prądnik Czerwony i Dzielnicy IV Prądnik Biały, od ul. Powstańców do al. 29 Listopada^[16].

Zobacz też

• Antoni Stawarz

Ordery i odznaczenia

• Medal Niepodległości – 2 sierpnia 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[17]
• Krzyż Obrony Lwowa

Przypisy

Bibliografia

• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Artur Kuprianis: Łódzka 4 Grupa Artylerii w latach 1929-1939. Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2010. ISBN 978-83-62331-00-0.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Maria Mokrzycowa "Zapomniany bohater ze Lwowa", Cracovia Leopolis 2/2007