Ludwik Lemański

Ludwik Lemański
Ludwik Roch
Herb
Bukowczyk
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1809
Bronowice

Data i miejsce śmierci

26 maja 1873
Warszawa

Ojciec

Benedykt Wojciech Lemański

Matka

Maria Cecylia z Przeździeckich

Ludwik Lemański (ur. 16 sierpnia 1809 w Bronowicach w powiecie brzezińskim, zm. 26 maja 1873 w Warszawie) – powstaniec listopadowy, podporucznik w 5 Pułku Piechoty Liniowej, przemysłowiec.

Życiorys

Był pierworodnym synem Benedykta Wojciecha Lemańskiego herbu Bukowczyk i jego żony Marii Cecylii z Przeździeckich. W akcie urodzenia zapisano mu imiona Roch Ludwik. W latach 1820-1829 uczył się w Konwikcie XX. Pijarów na Żoliborzu[1][2], a 11 września 1829 rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[3].

Do powstania listopadowego przystąpił 10 marca 1831 roku. Początkowo służył w stopniu podchorążego w 5 Pułku Piechoty Liniowej. 13 czerwca 1831 został awansowany z sierżanta na podporucznika[4]. We wrześniu 1831 roku, wraz z II Korpusem Girolamo Ramorino przeszedł do Galicji, gdzie został internowany przez Austriaków.

W lipcu 1832 udało mu się przedostać do Francji. Mieszkał m.in. w Bourges, Paryżu, Lionie i Wasselone. Tu przez jakiś czas pracował u bednarza. W styczniu 1836 ze Strasburga wyjechał do Londynu. Tam objął zarząd nad cynkownią "The London Zinc Mills" należącą do Piotra Steinkellera, męża Marii z Lemańskich - siostry Ludwika. W tym czasie Car Mikołaj I ukarał go konfiskatą majątku i utratą prawa do powrotu[5]. Po trzech miesiącach starań, 12 czerwca 1844 roku otrzymał obywatelstwo brytyjskie[6].

Od 1845 był członkiem Grona Historycznego[7].

W 1847 przystąpił do londyńskiej Loży Masońskiej („Polish National Lodge”). W 1849 piastował w niej godność przewodniczącego, a 1852-1865 skarbnika. Ułaskawiony i przywrócony do praw publicznych[8], w końcu sierpnia 1867 roku wrócił do Królestwa[9]. Nie założył rodziny.

Zmarł w Warszawie 26 maja 1873 roku[10]. Został pochowany na Starych Powązkach, w miejscu późniejszego grobowca jego szwagra Hipolita Stojowskiego (kwatera IV-3-1/2/3)[11]

Grób Ludwika Lemańskiego na Starych Powązkach

Przypisy

  1. ↑ “Gazeta Korrespondenta Warszawskiego i Zagranicznego”, 1822 nr 123
  2. ↑ „Gazeta Warszawska”. 1829, nr 200
  3. ↑ R. Gerber, Studenci Uniwersytetu warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny, Wrocław 1977, s. 119.
  4. ↑ „Gazeta Polska”, Warszawa 1831.06.23, nr 167
  5. ↑ J. Kaczkowski, Konfiskaty na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim po powstaniach roku 1831 i 1863, Warszawa 1918, s. 321.
  6. ↑ Materiały do Biografii, Genealogii i Heraldyki Polskiej, t. 3, pod red. Sz. Konarskiego, Buenos Aires-Paryż 1966, s. 92
  7. ↑ „W Londynie istnieje od roku 1837 Grono Historyczne, którego wyłącznym jest celem wyszukiwanie starodawnych zabytków, i robienie wypisów historycznych z dawnych rękopisów, gdziekolwiek one się znachodzą, czy to w Muzeum Brytańskiem, czy po bibliotekach publicznych, lub w archiwach rządowych za pozwoleniem od rządu zyskanem. Zbiór tych wypisów w różnych językach był obfitym, i ile ich się uzbiera odsyłane bywają biblioteki w Paryżu na przechowanie Grono osobnego sekretarza na ten cel utrzymuje”. Zob: „Czas”. Dodatek miesięczny, Tom 2, Kraków 1856, s. 282
  8. ↑ Dziennik Praw (Dnevnik zakonov), t. 47, Nr 143, Warszawa 1853, s. 335
  9. ↑ Maria z Mohrów Kietlińska, Wspomnienia, Kraków 1986, s. 230
  10. ↑ "Kurjer Warszawski" 1873.05.27, nr 108
  11. ↑ Cmentarz Stare Powązki: STOJOWSCY I LEMAŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].

Bibliografia

  • R. Bielecki, Słownik biograficzny oficerów Powstania Listopadowego: L–R, Warszawa 1998, s. 27.
  • L. Hass, Wolnomularze polscy w kraju i na swiecie 1821-1999: Słownik biograficzny, Warszawa 1999, s. 269-270.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grób Ludwika Lemańskiego.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Ludwika Lemańskiego na Starych Powązkach
Herb Bukowczyk.JPG
Herb szlachecki Bukowczyk