Ludwik Piotrowicz

Ludwik Marian Piotrowicz (ur. 19 sierpnia 1886 w Nowym Wiśniczu, zm. 23 sierpnia 1957 w Zakopanem) – historyk starożytności, autor licznych prac z zakresu archeologii, papirologii, dziejów starożytnego wschodu, ideologii politycznej, historii politycznej i społeczno-gospodarczej starożytnego Rzymu oraz historii Słowiańszczyzny^[1].

Życiorys

Był jednym dziewięciorga dzieci Sebastiana, urzędnika sądowego, i Marii z Mrugaczów. Ukończył gimnazjum w Bochni zdając maturę w 1905^[2]. W latach 1905–1909 studiował na Wydziale Filozoficznym UJ filologię klasyczną oraz archeologię. W latach 1912–1914 wyjechał na studia uzupełniające do Berlina gdzie pogłębiał swoją wiedzę na temat historii starożytnej. W czasie I wojny światowej pracował w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. W 1919 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie pracy Plutarch a Appjan i w tym samym roku został powołany do pracy przy pierwszej odrodzonej Polsce Katedrze Historii Starożytnej na Uniwersytecie Poznańskim. W 1922 został kierownikiem katedry historii starożytnej UJ w Krakowie. Prezes Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego i przewodniczący oddziału Polskiego Towarzystwa Archeologicznego w Krakowie, wydawca Wiadomości Numizmatyczno-Archeologicznych, tłumacz z łaciny i greki. Od 1935 był członkiem korespondentem PAU, a od 1945 członkiem czynnym. Od 1937 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Słownika Łaciny Średniowiecznej. Przed wyborami do Rady Miasta Krakowa z 1938 został członkiem komitetu Polskiego Bloku Katolickiego^[3].

Aresztowany przez Niemców 6 listopada 1939 w ramach Sonderaktion Krakau, więziony był w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, po zwolnieniu w lutym 1940 wrócił do Krakowa i działał w Radzie Głównej Opiekuńczej jako jej prezes na terenie Krakowa. Wybór Ludwika Piotrowicza na członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności w 1945 stał się zaczątkiem gwałtownej kampanii prasowej, która wprost oskarżyła go o kolaborację. Powołana przez rząd specjalna komisja, która zjechała do Krakowa, formalnie oczyściła profesora z wszelkich zarzutów i w pełni go zrehabilitowała. Jednak trudne przejścia, u których podłoża leżały też zapewne względy polityczne, sprowadziły na niego kryzys zdrowotny. Dodatkowo Ministerstwo odmówiło zatwierdzenia profesora na stanowisko dziekana Wydziału Filozoficzno-Historycznego mimo formalnego wybrania go na to stanowisko przez Radę Wydziału. W latach 1947–1950 wykładał historię starożytną w Krakowskiej WSP^[4]. Profesor zmarł w Zakopanem w wyniku rozległego wylewu, który go częściowo sparaliżował^[5]. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim^[6]. Profesor był żonaty z Zofią Rozwadowską. Małżeństwo było bezdzietne, posiadaną kamienicę przy ul. Michałowskiego 9 w testamencie zapisali UJ.

Jego wychowankiem był Andrzej Kunisz^[7].

Wybrane dzieła

• Stanowisko nomarchów w administracji Egiptu ptolemejskiego i rzymskiego, 1922
• Plutarch a Appjan, 1922
• Kult panującego w starożytności, 1923
• Finanse cesarstwa rzymskiego w pierwszym jego okresie, 1925
• Upadek Asyrii w świetle nowo odkrytej kroniki babilońskiej, 1928
• Ziemia śląska w starożytności, 1929
• Dzieje rzymskie, 1934
• Położenie ludności rolniczej w okresie późnego cesarstwa rzymskiego, 1935
• Goci i Gepidowie nad dolną Wisłą i ich wędrówka ku Morzu Czarnemu i Dacji, 1951
• Atlas historii starożytnej, 1957

Przekłady

• Arystoteles, Ustrój polityczny Aten, 1931
• Arystoteles, Polityka, 1954
• Appian z Aleksandrii, Dzieje rzymskie, t. 1–2: 1957, OCLC 24261401;
• Herodian, Historia cesarstwa rzymskiego, 1963^[8]

Był także encyklopedystą, który na prośbę Stanisława Kota napisał hasło rzymskie monety do Encyklopedii staropolskiej Brücknera wydanej w latach 1937–1939^[9].

Przypisy

Bibliografia

• Józef Wolski Ludwik Marian Piotrowicz (1886-1957) w Polski Słownik Biograficzny tom XXVI wyd. 1981 s.450-452
• Tadeusz Zawadzki. Śp prof. dr Ludwik Piotrowicz. „Z Otchłani Wieków”. XXXII (1), s. 51–52, 1958. Warszawa: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich. 
• Aleksander Brückner: Encyklopedia staropolska, tom II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-10360-4.