Lukë Kaçaj

Lukë Kaçaj
Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1926
Albania (Bajzë)

Data i miejsce śmierci

7 września 2001
Albania (Laç)

Typ głosu

bas

Gatunki

opera
folk

Zawód

solista operowy

Aktywność

1946-1973

Odznaczenia
Order Nderi i Kombit

Lukë Kaçaj (ur. 19 lipca 1926 we wsi Bajzë w Malësia e Madhë, zm. 7 września 2001 w Laçu[1]) - albański śpiewak operowy (bas).

Życiorys

Uczył się w Collegium Illyricum, prowadzonym przez Franciszkanów w Szkodrze[2]. Tam też zaczął występować w szkolnym zespole, prowadzonym przez Martina Gjokę. Występował także w chórze kościelnym jako solista.

W 1947 zaczął występy z Głównym Chórem Państwowym, z którego został skierowany do Zespołu Artystycznego Armii Albańskiej. W 1950 wyjechał na studia do Moskwy, gdzie kształcił się na wydziale wokalnym konserwatorium im. P. Czajkowskiego[2]. W 1953 zajął drugie miejsce w konkursie dla młodych śpiewaków operowych w Bukareszcie (zaśpiewał arię Filipa z opery Don Carlos)[1].

Powrócił do Albanii w 1955 i został solistą w stołecznym Teatrze Opery i Baletu[1]. Przed widownią albańską zadebiutował jako Doktor Grenvil w Traviacie G.Verdiego. Rolą, która przyniosła mu największą sławę był Don Basilio w Cyruliku sewilskim Rossiniego. Swoje najsłynniejsze arie operowe prezentował w czasie tournée po krajach Europy Wschodniej (w 1958 wystąpił w Warszawie). W Albanii, w czasie koncertów śpiewał także pieśni ludowe.

Zagrał niewielkie role w dwóch filmach fabularnych - Skanderbeg oraz Perse bie kjo daulle.

Od 1966 łączył występy na scenie z działalnością pedagogiczną - na wydziale wokalnym Instytutu Sztuk w Tiranie. W okresie czystki w środowiskach artystycznych, 28 maja 1973 został aresztowany przez Sigurimi w budynku uczelni, w której pracował[1]. Stanął przed sądem jako wróg ludu i 21 sierpnia 1973 został skazany na 5 lat więzienia, karę odbywał w Ballsh[1]. Nigdy już nie powrócił do występów na scenie. Wyszedł z więzienia w 1991 i wkrótce wyemigrował do Włoch, skąd wrócił schorowany po trzech latach do kraju. Ostatnie lata życia spędził w Szkodrze.

Pośmiertnie w 2009 został odznaczony orderem Honor Narodu (alb. Nderi i Kombit) przez prezydenta Bamira Topiego[1]. Imię Kaçaja nosi jedna z ulic we wschodniej części Szkodry.

Przypisy

  1. a b c d e f Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, tom IV.. Tirana: 2015, s. 91. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
  2. a b Luke Kacaj artisti qe diktatura nuk mundi tia shuaje zerin = 2022-08-17, observerkult.com (alb.).

Bibliografia