Lusowo

Artykuł

52°26′3.7″N 16°41′59.4″E

- błąd

4 m

WD

52°26'N, 16°41'E, 52°26'3.30"N, 16°42'1.51"E

- błąd

2293 m

Odległość

1188 m

Lusowo
wieś

Pałac w Lusowie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Tarnowo Podgórne

Liczba ludności (2022)

2246[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-080[2]

Tablice rejestracyjne

PZ, POZ

SIMC

0597357

Położenie na mapie gminy Tarnowo Podgórne
Mapa konturowa gminy Tarnowo Podgórne, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Ziemia52°26′03,7″N 16°41′59,4″E/52,434361 16,699833
Strona internetowa

Lusowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne, nad brzegiem Jeziora Lusowskiego.

Wieś duchowna, własność dziekana kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[3]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.

Historia

Pierwsze wzmianki o Lusowie – akt nadania Lusowa kapitule poznańskiej sygnowany przez księcia Mieszka Starego – pochodzą z 1145 r. W 1288 r. staraniem biskupa Gerbicza powstała we wsi parafia rzymskokatolicka. W rękach biskupich Lusowo pozostawało aż do końca XVIII w.

Po kasacie majątków kościelnych przez władze pruskie majątek kupili Objezierscy herbu Nałęcz. Wieś stanowiła posag Pauliny Objezierskiej (1809-1872)[4][5] przy jej ślubie w 1823 r. z baronem Wilhelmem von Richthofenem (1799-1882). Po śmierci Wilhelma Lusowo trafiło w posiadanie rodziny von Palm, a później, w początku XX w., w ręce Komisji Kolonizacyjnej. Po I wojnie światowej majątek został rozparcelowany. W Lusowie mieszkał w latach 1920–1937 generał Józef Dowbor-Muśnicki, pochowany na tutejszym cmentarzu. W październiku 1940 Niemcy wysiedlili mieszkańców Lusowa na teren Generalnego Gubernatorstwa.

Zabytki

Kościół

Kościół w Lusowie

We wsi znajduje się neogotycki kościół św. Jadwigi i św. Jakuba Apostoła zbudowany w latach 1913–1916 z wykorzystaniem części starszego gotyckiego kościoła z XV w. Wewnątrz nagrobek późnorenesansowy oraz tablica pamiątkowa poświęcona generałowi Dowbor-Muśnickiemu.

Przy kościele była w dawniejszych czasach[6] kaplica murowana Sadowskich h. Nałęcz z grobami familijnymi, ale już w 1695 r. Zalaszewski zastał ją zrujnowaną. Sadowscy wywodzili się z okolicznej wsi Sady należącej do parafii Lusowo. Przed 1388 r. z Sadów pisali się różni Sadowscy[7], od w 1793 r. Sady należały do Konozowskich, potem do Kęsiowskich. W Lusowie pochowany zastał Narcyz Olizar herbu Radwan Sowity (ur. w 1794 w Zahorowie na Wołyniu, zm. 9 sierpnia 1862 w Sadach koło Poznania) – hrabia, senator-kasztelan Królestwa Polskiego, poseł na sejm w 1831, działacz polityczny Wielkiej Emigracji, pisarz, publicysta i malarz.

Pałac

W niewielkim parku nad brzegiem jeziora znajduje się neogotycki pałac wzniesiony ok. 1855 r. dla Pauliny z Objezierskich von Richthofen. Budynek dwukondygnacyjny, na planie prostokąta z dobudowanym na przełomie XIX wiek i XX w. skrzydłem zawierającym salę balową. Pałac zdewastowany, obecnie własność prywatna, w trakcie remontu.

Muzeum Powstańców Wielkopolskich

W Lusowie ma siedzibę Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego, otwarte w 1996 r. i prowadzone przez panią Annę Grajek, emerytowaną nauczycielkę matematyki, odznaczoną w 2006 r. tytułem "Zasłużony Dla Gminy Tarnowo Podgórne".

Ludzie związani z Lusowem

Demografia

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 694 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
  4. ↑ Potomkowie Sejmu Wielkiego [1]
  5. ↑ Drzewo genealogiczne Richthofenów [2]
  6. ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Bronisław Chlebowski (1889) – Tom V s. 484 – Lusowo
  7. ↑ Acta gr. poz. Wyd. 1888

Linki zewnętrzne

Gmina Tarnowo Podgórne
Sołectwa
Pozostałe miejscowości

POL gmina Tarnowo Podgórne COA.svg

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Lusowo (woj wielkopolskie)-palac.jpg
(c) Cronwood, CC-BY-SA-3.0
Lusowo - zespół pałacowy z połowy XIX w.: pałac (zabytek nr 1530/A)
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E
Lusowo (woj wielkopolskie)-kosciol.jpg
(c) Cronwood, CC-BY-SA-3.0
Lusowo, ul. Poznańska 2 - kościół parafialny pw. śś. Jadwigi Śląskiej i Jakuba Apostoła z XV w., 1916-1918 (zabytek nr 1176/A)
Tarnowo Podgórne (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Tarnowo Podgórne, Polska