Lutin (1903)

Lutin (Q10)
Ilustracja
„Lutin” w La Rochelle między 1903-1906 r.
Klasaokręt podwodny
TypFarfadet
Historia
StoczniaArsenal de Rochefort
Położenie stępki1900
Wodowanie12 lutego 1903
 Marine nationale
Wejście do służby1903
Wycofanie ze służbyzatonął 16 października 1906
Los okrętuwycofany ze służby 9 czerwca 1907
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu

185 ton
202 t
Długość41,3 m
Szerokość2,9 m
Zanurzenie2,6 m
Zanurzenie testowe30 m
Rodzaj kadłubajednokadłubowy
Materiał kadłubastal
Napęd
1 silnik elektryczny o mocy 183 KM
1 śruba
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu

6,1 węzła
4,3 w.
Zasięgpowierzchnia: 115 Mm przy 5,3 w.
zanurzenie: 28 Mm przy 4,3 w.
Uzbrojenie
4 torpedy
Wyrzutnie torpedowe4 x 450 mm (zewnętrzne)
Załoga16

Lutin (Q10)francuski okręt podwodny z początku XX wieku, czwarta jednostka typu Farfadet. Została zwodowana 12 lutego 1903 roku w stoczni Arsenal de Rochefort i w tym samym roku przyjęta w skład Marine nationale. 16 października 1906 roku w Bizercie okręt zatonął z całą załogą. Został podniesiony, lecz nie powrócił już do służby. Okręt skreślono z listy floty 9 czerwca 1907 roku.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

„Lutin” został zaprojektowany przez inż. Gabriela Maugasa, bazował na wcześniejszych konstrukcjach Gastona Romazottiego[1]. Okręt posiadał wyłącznie napęd elektryczny, przez co miał niewielki zasięg[2].

„Lutin” był małym, jednokadłubowym okrętem podwodnym. Długość całkowita wykonanej ze stali jednostki wynosiła 41,3 metra, szerokość 2,9 metra i zanurzenie 2,6 metra[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 185 ton, a w zanurzeniu 202 tony[1][3][4]. Okręt napędzany był na powierzchni i pod wodą przez silnik elektryczny Hillairet-Huguet o mocy 183 koni mechanicznych (KM)[2][5][a]. Jednośrubowy układ napędowy zapewniał prędkość 6,1 węzła na powierzchni i 4,3 węzła w zanurzeniu[1][2]. Zasięg wynosił 115 Mm przy prędkości 5,3 węzła w położeniu nawodnym oraz 28 Mm przy prędkości 4,3 węzła pod wodą[1][2]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 30 metrów[5].

Okręt wyposażony był w cztery zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 450 mm, bez torped zapasowych[1][3][4]. Załoga okrętu składała się z 16 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].

Budowa i przebieg służby

„Lutin” po podniesieniu, październik 1906 r.

„Lutin” zamówiony został 26 września 1899 roku[2] i zbudowany w Arsenale w Rochefort[1][2]. Stępkę okrętu położono w 1900 roku[5], został zwodowany 12 lutego 1903 roku[1][2] i w tym samym roku wszedł do służby[5]. Okręt otrzymał numer burtowy Q10[2]. Koszt budowy wyniósł 32 000 £[2].

Okręt pełnił służbę na Morzu Śródziemnym do 16 października 1906 roku, kiedy w nieszczęśliwym wypadku zatonął wraz z całą, 16-osobową załogą w Bizercie[1][2]. Został podniesiony, lecz nie powrócił już do służby. 9 czerwca 1907 roku został skreślony z listy floty[1][2].

Uwagi

  1. Paul E. Fontenoy podaje, że okręt posiadał dwa silniki elektryczne[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 77.
  2. a b c d e f g h i j k l m Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 207.
  3. a b John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 200.
  4. a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
  5. a b c d Ivan Gogin: FARFADET submarines (1902 – 1903) (ang.). NAVYPEDIA. [dostęp 2016-11-19].

Bibliografia

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.)
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
  • Ivan Gogin: FARFADET submarines (1902 – 1903) (ang.). NAVYPEDIA. [dostęp 2016-11-19].
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Ensign of France.svg
Marine Nationale and French merchant ensign. Used from 1794 to 1814/1815, and from 1848 to present.
Notice that its proportions differ from those of the French civil flag. (ensign : 30:33:37, civil : 1/3,1/3,1/3)
1906 - Le sous-marin Lutin.jpg
Le sous-marin Lutin déposé au fond d'un bassin de radoub à Sidi-Abdallah en octobre 1906
La Pallice-Rochelle - Le Lutin sortant du port.jpg
The Lutin leaving the port of La Pallice-Rochelle (circa. 1903-1906)