Lutowiska (gmina)

Lutowiska

gmina wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	bieszczadzki
TERC	1801052
Siedziba	Lutowiska
Wójt	Krzysztof Jacek Mróz
Powierzchnia	475,85 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	2167[1]
• gęstość	4,4 os./km²
Nr kierunkowy	13
Kod pocztowy	38-713, 38-714
Tablice rejestracyjne	RBI
Adres urzędu: Lutowiska 14 38-713 Lutowiska
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 7[2][3] Liczba miejscowości 29[3]
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Lutowiska
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Lutowiska
49°15′N 22°42′E/49,251111 22,695833
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

Budynek Urzędu Gminy Lutowiska – po prawej

Lutowiska (daw. gmina Szewczenko) – gmina wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim. Najbardziej na południe wysunięta gmina w Polsce. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krośnieńskim.

Siedziba gminy to Lutowiska. Jest to jedna z największych gmin w Polsce (7. miejsce według powierzchni), a jednocześnie mająca najniższą gęstość zaludnienia.

Według danych z 30 czerwca 2004^[4] gminę zamieszkiwało 2221 osób. Dla porównania, w 1931 gminę zamieszkiwało 18 491 osób^[5].

Tereny współczesnej gminy Lutowiska są miejscem akcji powieści autorki książek dla dzieci Marii Kownackiej pt.: „Na tropach węża Eskulapa”.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2017^[6] gmina Lutowiska ma obszar 475,6 km², w tym:

• użytki rolne: 11%
• użytki leśne: 82%.

(c) Hanc Tomasz, CC BY-SA 3.0

Gmina stanowi 41,81% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2017 roku^[6]:

• Piramida wieku mieszkańców gminy Lutowiska w 2014 roku^[7].

Sołectwa

• Chmiel: Chmiel
• Dwernik: Caryńskie, Dwernik, Dwerniczek, Nasiczne
• Lutowiska (siedziba gminy): Lutowiska, Skorodne
• Smolnik: Smolnik, Żurawin
• Stuposiany: Beniowa, Bukowiec, Dźwiniacz Górny (nie istnieje), Dydiowa, Łokieć, Muczne, Procisne nad rzeką San, Pszczeliny, Sianki, Sokoliki, Stuposiany, Tarnawa Niżna, Tarnawa Wyżna, Widełki

• Ustrzyki Górne: Bereżki, Brzegi Górne, Ustrzyki Górne, Wołosate
• Zatwarnica: Hulskie, Krywe, Zatwarnica^[2]
• miejscowości nieistniejące lub opuszczone: Dźwiniacz Górny, Krywka, Sękowiec, Suche Rzeki

Historia

Gminę zbiorową Lutowiska 1 sierpnia 1934 roku w województwie lwowskim, w powiecie leskim, z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Krywka, Lutowiska, Skorodne, Smolnik ad Lutowiska i Żurawin^[8]. Po wojnie jednostka weszła w struktury administracyjne ZSRR, gdzie nazwę Lutowisk zmieniono na Szewczenko.

Gmina została reaktywowana pod nazwą Szewczenko w dniu 1 stycznia 1952 roku w woj. rzeszowskim, w nowo powstałym powiecie ustrzyckim, z części terenów nabytych od ZSRR w ramach umowy o zamianie granic z 1951 roku, a także z obszaru znoszonych „polskich” gmin Stuposiany i Tarnawa Niżna, wyłączonych z powiatu leskiego^[9]. W dniu 1 lipca 1952 gmina Szewczenko w dalszym ciągu nie została podzielona na gromady^[10]. Doszło do tego 29 września 1952, kiedy obszar odzyskany od ZSRR podzielono na cztery gromady^[11]:

• Szewczenko (wieś Szewczenko i przysiółek Krywka, 2008 ha);
• Skorodne (wieś Skorodne, 2352 ha);
• Smolnik (wieś Smolnik i przysiółek Żurawin, 1178 ha);
• Chmiel (wieś Chmiel i przysiółek Dwerniczek, 1941 ha).

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[12].

Jednostkę, ponownie pod nazwą gmina Lutowiska, przywrócono 1 stycznia 1973^[13] roku po reaktywowaniu gmin^[14].

Honorowi obywatele Gminy Lutowiska

(Na podstawie materiału źródłowego^[15])

Sąsiednie gminy

Cisna, Czarna. Gmina graniczy ze Słowacją i Ukrainą.

Przypisy