Luzino

Luzino

wieś
Kościół pw. Św. Wawrzyńca w Luzinie
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	wejherowski
Gmina	Luzino
Liczba ludności (2018)	7646[1]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	84-242[2]
Tablice rejestracyjne	GWE
SIMC	0166930
Położenie na mapie gminy Luzino Luzino
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Luzino
Położenie na mapie województwa pomorskiego Luzino
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego Luzino
54°33′46″N 18°06′11″E/54,562778 18,103056
Strona internetowa

Luzino (kaszub. Lëzëno; niem. Lusin) – wieś kaszubska położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Luzino, nad rzeką Bolszewką w pobliżu drogi krajowej nr 6.

Według danych z 17 października 2011 roku w Luzinie było 7560 osób zameldowanych na pobyt stały^[3].

Miejscowość jest siedzibą gminy Luzino. Znajduje się tu Szkoła Podstawowa im. Lecha Bądkowskiego. W Luzinie znajduje się parafia pod wezwaniem MB Różańcowej i parafia pod wezwaniem św. Wawrzyńca oraz cmentarz katolicki.

Położenie

Wieś znajduje się na trasie linii kolejowej nr 202 Gdańsk – Słupsk – Stargard, ze stacją Luzino oraz w pobliżu drogi krajowej nr 6.

Kolejowy ruch pasażerski obsługiwany jest przez trójmiejską SKM oraz Przewozy Regionalne^[4].

Wieś duchowna położona była w II połowie XVI wieku w powiecie puckim województwa pomorskiego^[5]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Luzino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

W sąsiedztwie wsi znajdują się pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska z IX wieku. Podczas zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę niemiecką Lusin. Podczas okupacji niemieckiej nazwa Lusin w 1942 została przez nazistowskich propagandystów niemieckich (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowana jako zbyt kaszubska i przemianowana na nowo wymyśloną i bardziej niemiecką – Freienau, którą w 1943 po raz kolejny zmieniono na Lintzau.^[6]

Demografia

Luzino jest wsią charakteryzującą się dużym przyrostem ludności spowodowanym wysokim przyrostem naturalnym oraz migracją ludzi z sąsiednich miejscowości, szczególnie z terenów powiatu wejherowskiego i Trójmiasta. Luzino jest jedną z największych wsi w województwie pomorskim, a także jedną z większych w Polsce.

Zabytki

• Kościół św. Wawrzyńca zbudowany w latach 1733–1740 i rozbudowany (przedłużenie prezbiterium ku wschodowi) w pierwszej połowie XX wieku; z bogatym barokowym wyposażeniem wewnętrznym. Na dachu kościoła znajduje się chorągiewka z datą 1689 pochodząca z poprzedniego kościoła drewnianego. Wewnątrz zwracają uwagę liczne rzeźby z XVIII w., droga krzyżowa z XIX w., XVIII-wieczna chrzcielnica oraz wykuta z kamienia średniowieczna kropielnica pochodząca z poprzedniego kościoła. Na frontonie znajduje się fresk upamiętniający „marsz śmierci” i kanonizację o. Maksymiliana Kolbego pędzla artysty Edmunda Szyftera. Na wieży kościelnej znajdują się 4 dzwony: zabytkowy z gdańskiego warsztatu E. Lindemana z 1793 roku, dzwon „Niemiec” z 1895 r. (przeniesiony z kościoła ewangelickiego), dzwon „Maryja” (1950) oraz dzwon okrętowy; a także czynny zegar mechaniczny z 1912 roku. Na południowej ścianie kościoła umieszczono zegar słoneczny.
• Były neogotycki kościół ewangelicki – obecnie siedziba Gminnej Biblioteki Publicznej.

Atrakcje turystyczne

• Muzeum Kaszubskie przy ul. Ofiar Stutthofu (w budynku posterunku policji). W muzeum znajdują się eksponaty z typowej wsi kaszubskiej oraz historyczne urządzenia codziennego użytku. Muzeum składa się z dwóch części: w budynku – część muzealna oraz na wolnym powietrzu – skansen
• Park Dendrologiczny przy siedzibie Nadleśnictwa Strzebielino, w którym podziwiać można niespotykane na co dzień rzadkie okazy drzew i krzewów.
• Grodzisko położone w południowo-wschodniej części Luzina, w lesie nad rzeką Bolszewką.

Galeria

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Luzino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 494 .