Lys Assia

Lys Assia

Lys Assia (2016)
Imię i nazwisko	Rosa Mina Schärer
Data i miejsce urodzenia	3 marca 1924 Rapperswil
Data i miejsce śmierci	24 marca 2018 Zurych
Gatunki	pop, szlagier
Zawód	piosenkarka
Aktywność	1942–2018

Lys Assia, właśc. Rosa Mina Schärer (ur. 3 marca 1924 w Rapperswilu, zm. 24 marca 2018 w Zurychu) – szwajcarska piosenkarka, zwyciężczyni 1. Konkursu Piosenki Eurowizji w 1956, trzykrotna reprezentantka Szwajcarii w konkursie: w 1956, 1957 i 1958^[1][2].

Kariera muzyczna

Karierę rozpoczynała jako tancerka. Podczas jednego z występów w 1940 zaproponowano jej pojawienie się na miejscu brakującego wokalisty. Wtedy zaczęła zajmować się śpiewaniem. Podczas II wojny światowej pracowała w wenezuelskiej firmie nadawczej^[3].

W czasach powojennych wystąpiła w kilku filmach: Palace Hotel (1952) i Ein Mann Vergißt die Liebe (1955). W tamtym czasie nagrała też kilka singli: „Moulin Rouge (Ein Lied aus Paris)” (1953), „O Mein Papa”, „Schwedenmädel” (1954) i and „Jolie Jacqueline” (1955)^[4]. W tym czasie podpisała też siedmioletni kontrakt płytowy z amerykańską wytwórnią MCA Records, należącą do MCA Inc.^[5]

Lys Assia podczas występu w finale 3. Konkursu Piosenki Eurowizji, marzec 1958

W 1956 otrzymała zaproszenie do reprezentowania dwóch krajów w 1. Konkursie Piosenki Eurowizji: Niemiec i Szwajcarii. W niemieckich selekcjach do konkursu bez powodzenia wystąpiła z piosenką „Ein kleiner Goldner Ring”^[4]. 28 kwietnia wystąpiła w szwajcarskich eliminacjach z pięcioma utworami: „Sei doch nicht so eifersüchtig”, „Das alte karussel”, „Le bohémien”, „Addio bella Napoli” i „Refrains”^[6]. 24 maja w Lugano wystąpiła w konkursie z utworami „Das alte Karussell” i „Refrain”, z którym zwyciężyła w finale konkursu^[7][5].

W 1957 wystartowała w barwach Szwajcarii w 2. Konkursie Piosenki Eurowizji. 3 marca wystąpiła w finale konkursu z utworem „L’enfant que j’étais” i zajęła ósme miejsce z 5 punktami na koncie, remisując z reprezentantem Belgii, Bobbejaanem Schoepenem^[8]. W 1958 trzeci rok z rzędu reprezentowała kraj w konkursie, a 12 marca z piosenką „Giorgio” zajęła drugie miejsce z 24 punktami na koncie w finale 3. Konkursu Piosenki Eurowizji^[9].

W 1963 wydała dwa albumy studyjne: Songs^[10] i Lys Assia^[11]. W 1974 zaprezentowała pierwszy album kompilacyjny pt. O Mein Papa^[12], którego reedycja miała premierę w 1995^[13].

Lys Assia i Dima Biłan podczas konferencji prasowej 54. Konkursu Piosenki Eurowizji, maj 2009

W 2007 nawiązała współpracę z Beatrice Egli, z którą nagrała materiał na album pt. Sag mir wo wohnen die Engel^[14]. Cztery lata później, w 2011 wydała kolejny album kompilacyjny pt. Lys Assia^[15]. Również w 2011 wyraziła chęć ponownego udziału w Konkursie Piosenki Eurowizji^[5]; we wrześniu zgłosiła się z utworem „C’était ma vie” do szwajcarskich eliminacji do 57. Konkursu Piosenki Eurowizji, z którym 10 grudnia zajęła ósme miejsce w finale selekcji^[16]. W maju wystąpiła jako gość honorowy w konkursie, który organizowany był w Baku^[17].

Lys Assia, 2012

W 2013 wyraziła chęć udziału w konkursie Die grosse Entscheidungs Show, będącym szwajcarskimi eliminacjami do 58. Konkursu Piosenki Eurowizji. Do pierwszego, internetowego etapu selekcji zgłosiła się z utworem „All in Your Head”, nagranym z hip-hopową formacją New Jack^[18]. Utwór nie dostał się do finałowej dziesiątki kandydatów, którzy otrzymali największą liczbę głosów internautów w internetowej platformie konkursowej. Artystka nie kryła rozczarowania wynikami^[19]. W tym czasie pojawiły się doniesienia medialne, jakoby miała reprezentować San Marino podczas konkursu. Choć sama podsycała atmosferę dwuznacznymi wpisami na portalach społecznościowych^[20], kilka dni później zdementowała plotki. Jednakże pojawiła się jako gość honorowy podczas konkursu w Malmö^[21].

Życie prywatne

11 stycznia 1957 poślubiła Johanna Heinricha Kunza, który zmarł dziewięć miesięcy później na skutek poważnej choroby.

Komunikowała się biegle w ośmiu językach: niemieckim, francuskim, włoskim, angielskim, hiszpańskim, portugalskim, szwedzkim i duńskim^[3][5].

W sylwestrową noc z 2004 na 2005 została zaatakowana i pobita przez złodzieja, który usiłował okraść ją w jej domu w Cannes. Po napadzie musiała poddać się operacji oka^[22].

24 marca 2018 zmarła w szpitalu Zollikerberg Hospital w Zurychu^[23].

Dyskografia

Albumy studyjne

• Songs (1963)
• Lys Assia (1963)
• Sehnsucht nach Dir (2003)
• Lady in Blue (2005)
• Refrain des Lebens (2008)

Albumy kompilacyjne

• O Mein Papa (1974; reedycja w 1995)
• Sag mir wo wohnen die Engel (z Beatrice Egli; 2007)
• Lys Assia (2011)
• Die Großen Erfolge (rok nieznany)
• Lys Assia – Favoriten (rok nieznany)

Single

• „Oh mein Papa”
• „Ein kleiner goldner Ring”
• „Das alte Karussell”
• „Refrain”
• „Holland mädel”
• „Jolie Jacqueline”
• „L’enfant que j’étais”
• „Giorgio”
• „C’était ma vie”
• „All in Your Head” (z New Jack)

Przypisy

Zwycięzcy Konkursu Piosenki Eurowizji

1956–1959	1956 Lys Assia 1957 Corry Brokken 1958 André Claveau 1959 Teddy Scholten
1960–1969	1960 Jacqueline Boyer 1961 Jean-Claude Pascal 1962 Isabelle Aubret 1963 Grethe i Jørgen Ingmannowie 1964 Gigliola Cinquetti 1965 France Gall 1966 Udo Jürgens 1967 Sandie Shaw 1968 Massiel 1969 Frida Boccara, Lenny Kuhr, Lulu i Salomé
1970–1979	1970 Dana 1971 Séverine 1972 Vicky Leandros 1973 Anne-Marie David 1974 ABBA 1975 Teach-In 1976 Brotherhood of Man 1977 Marie Myriam 1978 Jizhar Kohen i Alphabeta 1979 Gali Atari i Milk and Honey
1980–1989	1980 Johnny Logan 1981 Bucks Fizz 1982 Nicole 1983 Corinne Hermès 1984 Herreys 1985 Bobbysocks 1986 Sandra Kim 1987 Johnny Logan 1988 Céline Dion 1989 Riva
1990–1999	1990 Toto Cutugno 1991 Carola 1992 Linda Martin 1993 Niamh Kavanagh 1994 Paul Harrington i Charlie McGettigan 1995 Secret Garden 1996 Eimear Quinn 1997 Katrina and the Waves 1998 Dana International 1999 Charlotte Nilsson
2000–2009	2000 Olsen Brothers 2001 Tanel Padar, Dave Benton & 2XL 2002 Marie N 2003 Sertab Erener 2004 Rusłana 2005 Elena Paparizou 2006 Lordi 2007 Marija Šerifović 2008 Dima Biłan 2009 Alexander Rybak
2010–2019	2010 Lena Meyer-Landrut 2011 Ell i Nikki 2012 Loreen 2013 Emmelie de Forest 2014 Conchita Wurst 2015 Måns Zelmerlöw 2016 Dżamała 2017 Salvador Sobral 2018 Netta 2019 Duncan Laurence
2020–2029	2020 konkurs odwołany 2021 Måneskin 2022 Kalush

(c) AxG, CC BY-SA 3.0