Māris Liepa

Māris Liepa
Māris Rūdolfs Liepa
Ilustracja
(c) RIA Novosti archive, image #503819 / Alexander Makarov / CC-BY-SA 3.0

Māris Liepa z Mariną Kondratjewą podczas spektaklu Giselle z 1972 roku
Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1936
Ryga

Data i miejsce śmierci

26 marca 1989
Moskwa

Zawód, zajęcie

tancerz

Strona internetowa

Māris Rūdolfs Liepa (ur. 27 lipca 1936 w Rydze, zm. 26 marca 1989 w Moskwie) – łotewski tancerz baletowy, uznawany za jednego z najlepszych tancerzy na świecie.

Kariera

Māris Rūdolfs Liepa ukończył naukę tańca w Ryskiej Szkole Choreografii, gdzie pobierał lekcje u Walentina Blinowa. Jego pierwszy występ publiczny odbył się w 1950 roku. W 1953 roku rozpoczął studia w Moskiewskiej Szkole Choreograficznej, gdzie pobierał lekcje tańca klasycznego u Nikołaja Tarasowa. W 1955 zakończył naukę w tej szkole, po czym powrócił do Rygi, gdzie został zatrudniony w Łotewskim Teatrze Opery i Baletu. W grudniu wyruszył w trasę koncertową po Moskwie, w trakcie której tańczył w parze z Mają Plisiecką.

W 1956 roku, na zaproszenie Plisieckiej, wystąpił w jej grupie baletowej podczas trasy koncertowej po Budapeszcie. Tancerz przyjął także zaproszenie do występowania z Moskiewskiego Akademickiego Teatru Muzycznego im. Konstantina Stanisławskiego i Władimira Niemirowicza-Danczenki, a po czterech sezonach został jednym z czołowych tancerzy. Liepa był także tancerzem Teatru Bolszoj, z którym występował w Polsce. Razem z tą trupą wystąpił w balecie Don Kichot u boku Mai Plisieckiej. Niedługo potem zagrał jedną z najważniejszych ról w swojej karierze – księcia Alberta w spektaklu Giselle[1].

W 1964 roku nawiązał współpracę z baletmistrzem Jurijem Grigorowiczem z Teatru Bolszoj. W 1966 roku zadebiutował w sztuce Le Spectre de la rose, a dwa lata później zatańczył w nowej wersji baletu Spartakus. W latach 70. Liepa coraz rzadziej występował w produkcjach przygotowywanych przez Teatr Bolszoj, a w 1977 roku zagrał swoją ostatnią dużą rolę w sztuce Cipollino[1]. Po odejściu z teatru tańczył i organizował kilka występów oraz zaczął współpracę z grupą baletową Borisa Ejfmana.

W 1981 roku ukazała się napisana przez Liepę książka pt. "Chcę tańczyć sto lat" (Es gribu dejot simt gadu). W 1982 roku tancerz ogłosił chęć zakończenia kariery tanecznej. W kolejnych latach pracował jako nauczyciel baletu, a w latach 1983-85 pełnił funkcję Dyrektora Artystycznego Opery Narodowej w Sofii. W 1989 roku założył swój własny balet w Moskwie.

W trakcie swojej kariery tanecznej Liepa wygrał wiele nagród tanecznych, w tym m.in. medal im. Konstantina Stanisławskiego, nagrodę Paryskiej Akademii Baletowej im. Vaslava Nijinsky'ego oraz Nagrodę im. Mariusa Petipy.

Śmierć

Māris Liepa zmarł 26 marca 1989 roku w Moskwie z powodu zawału serca. Miał 52 lata[2]. Pochowany na Cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie[3].

Upamiętnienie

W Łotewskiej Operze Narodowej co roku odbywają się koncerty ku pamięci tancerza, którego organizatorami są dzieci tancerza: syn Andris oraz córki Ilze i Marija.

Balet

Poniższy spis uwzględnia wybrane role baletowe Mārisa Liepa[1]:

Łotewski Teatr Opery i Baletu

  • 1955: Rajmonda – solista
  • 1955: Łajma – Nikita
  • 1955: Sakta swobody – Tots
  • 1956: Lebiedinoje oziero – Zygfryd
  • 1956: Korsarz – solista

Moskiewski Akademicki Teatr Muzyczny

  • 1956, 1961, 1970: Lebiedinoje oziero – Zygfryd
  • 1956: Esmeralda – Fieb
  • 1957: Korsarz – Konrad
  • 1957: Joanna D’arc – Lionel
  • 1958: Szeherezada – Sindbad
  • 1959: Straussiana – poeta
  • 1960: Leśna fieja – Czaban

Teatr Bolszoj

  • 1960: Don Kichot – Bazyl
  • 1960: Tropoju groma – Lenni
  • 1961: Noc Walpurgi – Wakch
  • 1961: Giselle – książę Albert
  • 1961: Nocznoj gorod – Junosza
  • 1962: Gajane – Armen
  • 1962: Klass-Koncert – solista
  • 1962: Chopiniana – Junosza
  • 1962: Straniczy żyzni – Georgij
  • 1962: Spartakus – Spartakus
  • 1963: Kopciuszek – książę
  • 1963: Rajmonda – rycerz Jean de Brienne
  • 1963, 1974: Śpiąca królewna – książę Desire
  • 1963: Romeo i Julia – Romeo
  • 1964: Skazka o Sołdatie i Czertie – Diabeł
  • 1965: Legenda o miłości – Ferhad
  • 1967: Le Spectre de la rose – Duch Róży
  • 1967: Fontanna Bachczysaraju – Wacław
  • 1968: Spartakus – Krass
  • 1972: Anna Karenina – Wroński
  • 1976: Anna Karenina – Karenin
  • 1976: Fontanna Bachczysaraju – Girej
  • 1976: Lubowju za lubow – Kławdio
  • 1977: Cipollino – książę Limon
  • 1978: Eti czarujuszczije zwuki – solista
  • 1979: Giselle – Gans

Inne

  • 1955: Bajaderka – Sołor
  • 1969: Hamlet – Hamlet
  • 1977: Galatea – Chiggins
  • 1977: Carmen – Jose
  • 1979: Sylvia
  • 1981: Idiot – Rogożin
  • 1981: Autografy – solista
  • 1981: Spartakus – Krass
  • Śpiąca królewna – król Florestan XXIV

Przypisy

  1. ↑ a b c Maris Liepa > Gallery (ros.). www.gallery-mt.narod.ru. [dostęp 2016-05-10].
  2. ↑ Anna Kisselgoff: Maris Liepa, 52, Dies in Moscow; Bolshoi Star Was Popular in West (ang.). W: New York Times [on-line]. www.nytimes.com, 1989-03-28. [dostęp 2016-05-10].
  3. ↑ Могилы знаменитостей. Московский некрополь. ЛИЕПА Марис-Рудольф Эдуардович (1936 – 1989)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

RIAN archive 503819 Marina Kondratyeva and Maris Liepa in scene from Giselle.jpg
(c) RIA Novosti archive, image #503819 / Alexander Makarov / CC-BY-SA 3.0
“Marina Kondratyeva and Maris Liepa in scene from Giselle”. Marina Kondratyeva as Giselle and Maris Liepa as Albrecht in a scene from Act 1 of Adolphe Charles Adam's ballet Giselle staged at the State Academic Bolshoi Theater of the USSR.