Mączniak prawdziwy grochu

Objawy choroby na górnej powierzchni listka

Mączniak prawdziwy grochu (ang. powdery mildew of pea, powdery mildew of legumes[1]) – grzybowa choroba grochu Pisum wywoływana przez Erysiphe pisi. Jest to choroba z grupy mączniaków prawdziwych[2].

Występowanie i szkodliwość

Choroba występuje na całym świecie. Wywołujący ją patogen rozwija się na licznych gatunkach roślin dziko rosnących i na roślinach uprawnych zaliczanych do rodziny bobowatych Fabaceae. Wśród roślin uprawnych oprócz grochu atakuje także lucernę Medicago, wywołując u niej mączniaka prawdziwego lucerny, wykę Vicia, łubin Lupinus[3], w niewielkim stopniu także groszek Lathyrus, fasolę Phaseolus i koniczynę Trifolium. U tej ostatniej wraz z Erysiphe trifolii, który jest głównym sprawcą, wywołuje mączniaka prawdziwego koniczyny[4].

Choroba jest szczególnie groźna w rejonach świata o klimacie suchym i ciepłym. W Polsce ma niewielkie znaczenie, zazwyczaj bowiem pojawia się późno, pod koniec okresu wegetacji roślin[3]. Przy wczesnym porażeniu może jednak obniżyć plony[5].

Objawy

Choroba poraża głównie liście i pędy, w mniejszym stopniu strąki. Powoduje powstanie na nich mączystego nalotu. Może on tworzyć plamy, ale przy silnym porażeniu może je całkowicie pokryć. Początkowo jest biały i delikatny, później jednak staje się coraz bardziej gęsty i ciemniejszy (szary). W dobrze rozwiniętym nalocie pojawiają się drobne kuliste i ciemne (prawie czarne) owocniki – klejstotecja. Silnie porażone liście zasychają i przedwcześnie obumierają. Porażone strąki ciemnieją, nabrzmiewają, a czasami także pękają. Rozwijająca się w nich grzybnia patogenu przerasta do nasion, które zmieniają barwę na szarobrunatną[2].

Epidemiologia i etiologia

Patogen zimuje na resztkach pożniwnych. Powstające w nich płciowo askospory powodują infekcję pierwotną. W czasie sezonu wegetacyjnego rozwijająca się na porażonych roślinach grzybnia wytwarza bezpłciowo konidia, które roznoszone przez wiatr rozprzestrzeniają chorobę wywołując infekcje wtórne. Może powstać wiele ich pokoleń. Przy sprzyjającej patogenowi suchej i ciepłej pogodzie cykl wytwarzania konidiów trwa siedem dni, a nawet krócej[3].

Ochrona

Ochrona polega głównie na zapobieganiu chorobie. Dokonuje się tego poprzez zaorywanie resztek pozostałych po zbiorze roślin i uprawianie odmian o mniejszej podatności na tę chorobę. W przypadku większego zagrożenia chorobą należy profilaktycznie opryskiwać plantację fungicydami siarkowymi. Nie należy ich stosować przy temperaturze powietrza powyżej 25 °C[3].

Przypisy

  1. EPPO Global Database. [dostęp 2018-08-29].
  2. a b Zofia Fiedorow, Barbara Gołębniak, Zbigniew Weber: Choroby roślin rolniczych. Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008. ISBN 978-83-7160-468-3.
  3. a b c d Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 358,359, ISBN 978-83-09-01077-7.
  4. Plant parasites of Europe (ang.). [dostęp 2018-08-28].
  5. Studziński, F. Kagan, Z. Sosna Atlas chorób i szkodników roślin warzywnych. PWRiL, 1987

Media użyte na tej stronie

Erysiphe pisi DK16 (3).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Erysiphe pisi var. pisi on leaf Astragalus glycyphyllos. Location: Poland, Smoleń (województwo śląskie), Dolina Wodącej