Mąkolno (województwo dolnośląskie)

Artykuł

50°27′50″N 16°50′48″E

- błąd

39 m

WD

50°27'50"N, 16°50'48"E, 50°26'51.61"N, 16°50'15.29"E

- błąd

39 m

Odległość

3 m

Mąkolno
wieś
Ilustracja
Kościół pw św.Marii Magdaleny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

ząbkowicki

Gmina

Złoty Stok

Wysokość

280-410[1] m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

555[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-250

Tablice rejestracyjne

DZA

SIMC

0857025

Położenie na mapie gminy Złoty Stok
Mapa konturowa gminy Złoty Stok, u góry znajduje się punkt z opisem „Mąkolno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Mąkolno”
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego
Mapa konturowa powiatu ząbkowickiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Mąkolno”
Ziemia50°27′50″N 16°50′48″E/50,463889 16,846667
Ruiny suszarni dawnej fabryki prochu

Mąkolno (niem. Maifritzdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Złoty Stok.

Położenie

Mąkolno to wieś łańcuchowa o długości 4 km leżąca na północnym krańcu Gór Złotych, nad rzeką Mąkolnicą, na wysokości około 280-410 m n.p.m.[1] Miejscowość od wschodu graniczy z Przedgórzem Paczkowskim wchodzącym w skład Przedgórza Sudeckiego[1].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyło 555 mieszkańców. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Złoty Stok[2].

Historia

Mąkolno powstało najprawdopodobniej w pierwszej połowie XIII wieku, pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1260 roku[1]. W 1625 roku powstał tu pierwszy młyn prochowy, w 1722 roku wzniesiono kościół[1]. W 1747 roku była to już duża wieś z kościołem, dworem, 3 młynami wodnymi i 6 młynami prochowymi[1]. W 1825 roku w miejscowości było 136 budynków, między innymi: kościół parafialny i szkoła katolicka, szpital, tartak, młyn wodny i duża fabryka prochu[1]. W 1840 liczba budynków wzrosła do 140, ponadto we wsi pojawiła się karczma oraz browar[1]. W 1895 roku w miejscowości powstała kopalnia, która działała do 1945 roku[1]. Po 1945 roku Mąkolno pozostało wsią rolniczo-przemysłową[1]. W 1978 roku było tu 106 gospodarstw rolnych, w 1988 roku ich liczba zmalała do 65[1].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[3]:

  • kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny, barokowy z XVIII w. (1729-1732)[4]

Inne zabytki[1]:

  • fabryka prochu; od 1692 roku produkuje się tu czarny proch. Jest ona najstarszą czynną fabryką prochu czarnego na świecie[5][6]. 17.05.2017 w fabryce nastąpił wybuch, który zabił 2 osoby i 15 ranił[7]. Przy głównej drodze znajdują się ruiny dawnych budynków fabrycznych: zakładu nr 3, suszarni i polerowni prochu.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 149-154. ISBN 83-85773-01-0.
  2. ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 251. [dostęp 2012-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
  4. ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 112
  5. ↑ Eugeniusz Salwach: Najstarsza czynna fabryka prochu czarnego na świecie. zlotystok.salwach.pl. [dostęp 2011-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 lutego 2013)]. (pol.).
  6. ↑ Eksplozja w zakładzie prochu w Mąkolnie. Dwie osoby nie żyją, 17 zostało rannych. - wyborcza.pl (17.05.17)
  7. ↑ Eksplozja w oku kamery. Tak wyglądał wybuch w fabryce prochu, 17 maja 2017

Bibliografia

Gmina Złoty Stok
Miasto
Wsie

Herb gminy Złoty Stok

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Mąkolno (Maifritzdorf) - ruins of black podwer factory 1.JPG
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Mąkolno (Maifritzdorf), Dolny Śląsk - ruiny najstarszej czynnej fabryki prochu - budynek suszarni
Mąkolno, kościół pw św. Marii Magdaleny.jpg
Mąkolno - rzymskokatolicki kościół filialny p.w. św. Marii Magdaleny, XVIII