Mławska Kolej Dojazdowa

Lokomotywa wąskotorowa Wls 150-7615 na przejeździe w Przasnyszu (2009)

Px48 – tego typu lokomotywy kursowały liniami MKD

Px48 Mławskiej Kolei Dojazdowej rdzewiejąca na bocznicy w Mławie, 2012

Parowóz HF - Czernice Borowe

Lxd2 – obecnie tego typu używana lokomotywa przez MKD

Lxd2 – Obecny stan MKD (2012)

Mławska Kolej Dojazdowa powstała w pełni 30 lipca 1915 roku, zbudowana w rekordowym tempie kilku tygodni. Po likwidacji Nasielskiej Kolei Dojazdowej, jest ostatnią koleją wąskotorową na północnym Mazowszu.

W drugiej połowie XIX wieku powstał pierwszy odcinek kolejki na potrzeby majątku Krasne. Ludwik Krasiński, wprowadzając uprawę buraków cukrowych, wybudował cukrownię w Krasińcu koło Krasnego, w związku z czym zaczął dofinansowywać rozbudowę kolejki.

W czasie I wojny światowej i wycofywaniu się Rosjan na wschód, Niemcy wytyczyli 7 lipca 1915 roku trasę Mława – Przasnysz, a 30 lipca linia była już gotowa. W momencie przesuwania się wojsk niemieckich na wschód zaistniała potrzeba wydłużenia linii na potrzeby armii niemieckiej, tak więc już 8 sierpnia 1915 roku linię połączono z Młodzianowem, a do 1918 roku wydłużono przez Maków Mazowiecki, Różan do wsi Pasieki, łącząc ją tym samym z linią szerokotorową.

W latach 20. połączona z „Węzłem Ciechanowskim”. Początkowo rozstaw szyn wynosił 600 mm, około roku 1960 linię przekuto na 750 mm. Zamknięcie dla ruchu osobowego kolejki odbyło się około 1985 roku. Linia kolejki biegnie z Mławy przez Grudusk – Przasnysz – Krasne do Makowa Mazowieckiego i wynosi 74 km. Obecnym operatorem Mławskiej KD jest Lokalna Organizacja Turystyczna Północnego Mazowsza, sekcja Mławskiej Kolei Dojazdowej.

W chwili obecnej kolej jest nieczynna. We wrześniu 2008 roku rozpoczęto pracę z pomocą wolontariuszy^[1] w celu udrożnienia torów na odcinku do Makowa Mazowieckiego^[1].

W roku 2014 Lokalna Organizacja Turystyczna Północnego Mazowsza otrzymała 0,5 mln dotację na przywrócenie do użytku kolei wąskotorowej na 12 km odcinku Leszno–Przasnysz–Górki oraz 22 km dla ruchu drezyn rowerowych. Przyznana dotacja przeznaczona została zarówno na naprawę torowiska (około 22 km), jak i na remonty peronów w Przasnyszu (tu również odremontowana została stacja), w Lesznie i Górkach. Naprawione zostaną także lokomotywa i wagony, przy czym jeden z nich zostanie dostosowany do potrzeb rodzin z małymi dziećmi oraz osób niepełnosprawnych. Ponadto zakupione zostały drezyny rowerowe^[2].

Aktualnie w miejscowości Czernice Borowe znajduje się parowóz HF nr 14252 jako pomnik oraz sprawny skład składający się z lokomotywy WLs150-7615 oraz 1 wagonu – letniaka. Umieszczono tu również tablicę informacyjną o kolejce^[3].

W 2017 roku z Mławy wywieziono cały pozostały po MKD tabor do Krasnego, gdzie ma powstać w przyszłości ścieżka dydaktyczno-turystyczna z wykorzystaniem elementów taboru^[4]. W 2018 parowóz Px-48 1748 został przewieziony z Krasnego do Ciechanowa, gdzie stanął w formie pomnika wąskotorówki u zbiegu ul. Sienkiewicza i Fabrycznej jako realizacja zwycięskiego projektu, wybranego przez mieszkańców osiedla „Przemysłowe” w ramach Budżetu Obywatelskiego Ciechanowa^[5]. W lipcu 2021 gmina Krasne sprzedała tabor dawnej MKD^[6].

Przypisy

Bibliografia

• Historia i archiwa MKD

Linki zewnętrzne

• Oficjalna Strona Mławskiej KD na facebook.com