Młyny Richtera w Toruniu
 Zespół budynków widziany od strony zachodniej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Łokietka 5 |
| Typ budynku | |
| Ukończenie budowy | XIX w. |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
 53°01′32″N 18°37′38″E/53,025556 18,627222 | |
| Strona internetowa | |
Młyny Richtera w Toruniu – dawny parowy młyn zbożowy, obecnie siedziba kilku instytucji związanych z edukacją i popularyzacją wiedzy naukowej w Toruniu.
Lokalizacja
Zespół budynków znajduje się w zachodniej części miasta, w dzielnicy Mokre, przy ul. Łokietka 5, w sąsiedztwie dworca kolejowego Toruń Wschodni.
Historia
Młyn Richtera to jeden z największych na Pomorzu parowych młynów zbożowych, został rozbudowany pod koniec XIX wieku. Pierwszy obiekt postawił Gustav Regitz, jednak szybko zbankrutował i na części tych gruntów inny toruński przedsiębiorca, Gustav Gerson, pobudował młyn parowy. Miejsce przez niego zakupione było idealnym pod tego typu inwestycję, ponieważ posiadało rzeczkę, której wody mogły napędzać koło młyńskie i bocznicę kolejową dworca Toruń – Mokre (obecnie Toruń Wschodni). Konstrukcję oparto na planie litery „L” i połączono z budynkiem kotła. Nieopodal wyznaczono obszar na skład węgla i stajnie, a od strony ul. Kościuszki wzniesiono dom ogrodowy z budynkiem gospodarczym i stajnią.
Z początkiem XX wieku do południowej ściany młyna dostawiono spichlerze, które zaprojektował E. Hoffmann. Dopiero warszawiak, Leopold Richter, odkupił i rozwinął prace remontowe młynów. W 1941 roku część budynku spłonęła, jego renowacją zajęli się Niemcy. Powstała wówczas charakterystyczna bryła nawiązującą do toruńskiego gotyku.
W 1967 roku na ścianie budynku (od strony ul. Kościuszki) został odsłonięty pomnik martyrologii młynarzy, składający się z 2 tablic oraz znicza w formie koła młyńskiego. Ten monument został poświęcony zamordowanym przez hitlerowców pracownikom młyna, których podejrzewano o udział w sabotażu Polskiej Armii Powstania z 1941 roku[1].
Na początku lat 2000. obiekt opustoszał, a w latach 2012 - 2014 został wyremontowany i przeznaczony na cele kulturalne[2].
Obiekt wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 1715)[3].
Instytucje
Instytucje znajdujące się w obiekcie:
| Zdjęcie | Budynek | Modernizacja | Instytucje |
|---|---|---|---|
 | Część północna | 2012 - 2013 | Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy[4] Toruński Inkubator Technologiczny[5] Business Link Toruń[6] |
 | Część środkowa | 2013 - 2014 | Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży[7] |
 | budynek administracyjno-mieszkalny | 2018 - 2019 | Centrum Innowacyjnej Edukacji[8][9] |
 | Część południowa | 2019 - 2020[10] | Młyn Kultury[11]: mediateka Książnicy Kopernikańskiej Galeria Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury (w budowie) |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Historia młynów, Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży [dostęp 2018-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-02].
- ↑ Szymon Spandowski, Młyn się burzy i buduje, „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-21] (pol.).
- ↑ Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 116.
- ↑ Toruń: otwarto Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Onet.pl, 8 listopada 2013 [dostęp 2018-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-03-24].
- ↑ Artur Olewiński, W młynach Richtera otwarto Toruński Inkubator Technologiczny [ZDJĘCIA], „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-21] (pol.).
- ↑ Business Link. Start-upowa rewolucja | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-06-21] (pol.).
- ↑ MCSM otwarte! | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-06-21] (pol.).
- ↑ Grzegorz Giedrys, Młyn Wiedzy rozrośnie się za 12 mln zł, Wyborcza.pl, 26 marca 2018 [dostęp 2019-02-20].
- ↑ Toruńskie Centrum Innowacyjnej Edukacji za 18 mln zł rozpoczęło działalność [FOTO] Toruń | ototorun.pl, ototorun.pl [dostęp 2019-12-07] (pol.).
- ↑ Żaneta Kopczyńska, Młyn Kultury będzie obok Młyna Wiedzy, Wyborcza.pl, 8 lutego 2018 [dostęp 2018-06-21].
- ↑ Szymon Spandowski, Centrum kultury powstanie w części toruńskich młynów. Remont ma się wkrótce rozpocząć, „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-06-21] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa miasta Toruń, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
urząd marszałkowski w Toruniu
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Toruń-Mokre, dawny młyn parowy (tzw. młyn Richtera)
Autor: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siedziba Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Młyny Richtera w Toruniu, pomnik młynarzy
Autor: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok Młynó Richtera od strony ul. Dworcowej
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży w Toruniu
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Młyn Kultury w Toruniu, 2021
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Innowacyjnej Edukacji w Toruniu
Autor: Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek Młynów Richtera z lotu ptaka