MOJ 130

MOJ
Producent	MOJ
Okres produkcji	1937-1939 (montaż do 1943)
Miejsce produkcji	Katowice  Polska
Napęd
Silnik	1-cyl. dwusuwowy chłodzony powietrzem
Pojemność	128,2 cm³
Stopień sprężania	5,5:1
Moc	3,5 KM przy 3500 obr/min
Skrzynia biegów	2 stopniowa
Ogumienie
Rozmiar opon	3,00-19"
Wymiary i masa
Długość	1950 mm (pierwotnie 1895 mm)[1]
Szerokość	750 mm
Wysokość	900 mm
Rozstaw osi	1350 mm[1]
Masa własna	70 kg
Pojemność baku	8,5 l[2]
Osiągi
Prędkość maks.	65 km/h
Inne
Modele podobne	DKW RT 125

MOJ 130 – polski motocykl, skonstruowany i produkowany w latach 1937-1939 w Fabryce Maszyn Odlewni Żelaza i Metali MOJ w Katowicach. Konstrukcja opracowana przez inż. Gustawa Różyckiego i Karola Zubera.

Konstrukcja motocykla, wzorowana częściowo na niemieckich motocyklach tego okresu, była opracowana w Polsce i był on produkowany prawie w całości z polskich podzespołów^[1]. Importowane były łożyska i niemiecki gaźnik Greatzin, lecz stosowano też własny gaźnik^[1][3]. Seria informacyjna została wyprodukowana na początku 1937 roku, a od sierpnia tego roku były one produkowane seryjnie^[4]. Motocykl podlegał ulepszeniom, m.in. ręczną zmianę biegów zamieniono na nowoczesną nożną, a wiosną 1938 roku zbiornik paliwa typu siodłowego zamieniono na wpuszczony w ramę^[1][2]. W drugiej połowie 1938 roku ulepszono silnik – pojedynczy wylot z cylindra z przodu zastąpiono przez dwa wyloty w jego tylnej części, prowadzące wprost do dwóch rur wydechowych^[4]. Zmiany układu wydechowego oraz zastosowanie krótkiego króćca dolotowego spowodowały niewielki wzrost mocy, z 3 do 3,5 KM i prędkości maksymalnej z 60 do 65 km/h^[1][4]. Motocykl był jednoosobowy, lecz na bagażniku można było zamontować drugie siodło^[3].

Pod koniec 1937 roku motocykl był oferowany wojsku i w 1938 roku został uznany za przydatny do łączności garnizonowej^[1]. Typ ten został zaakceptowany do sprzedaży oficerom z dofinansowaniem państwowym^[1]. Wielkość produkcji do wybuchu wojny szacowana jest na prawdopodobnie ok. 600 sztuk^[4]. Ocenia się, że przynajmniej kilkadziesiąt używane było w wojsku^[1]. Podczas kampanii wrześniowej przynajmniej 4 motocykle używane były w zmotoryzowanej 10 Brygadzie Kawalerii^[1]. Cena motocykla na rynku cywilnym była konkurencyjna i wynosiła 950 złotych^[4]. Dodatkowo, podczas okupacji w latach 1941-1943 kilkanaście lub kilkadziesiąt motocykli zostało zmontowanych z części w fabryce, pozostającej pod zarządem niemieckim (część motocykli używana była do celów pomocniczych przez okupantów i armię niemiecką)^[4].

Dane techniczno-eksploatacyjne

• Silnik: jednocylindrowy, dwusuwowy, zblokowany ze skrzynią biegów, chłodzony powietrzem
• Pojemność skokowa: 128,2 cm³
• Średnica cylindra x skok tłoka: 55 × 52 mm^[1]
• Stopień sprężania: 5,5:1.
• Moc maksymalna: 3,5 KM przy 3500 obr/min (pierwotnie 3 KM)^[1]
• Sprzęgło: mokre, wielotarczowe.
• Skrzynia biegów: o 2 przełożeniach, sterowana nożnie (początkowo ręcznie)^[1].
• Rama: podwójna, zamknięta, tłoczona z blachy stalowej.
• Zawieszenie przednie: tłoczony widelec trapezowy z centralną sprężyną^[1]
• Zawieszenie tylne: sztywne.
• Ogumienie: opony 3,00-19" Stomil^[1]
• Hamulce: szczękowe mechaniczne. Ręczny na koło przednie, nożny na koło tylne^[1].
• Instalacja elektryczna: 6V, prądnica 18W, oświetlenie i sygnał dźwiękowy elektryczne^[1]
• Masa własna: około 70 kg.
• Zużycie paliwa: do 2,5 l / 100 km^[1].
• Prędkość maksymalna: 65 km/h.

Przypisy

Bibliografia

• Andrzej Wojciech Feliński, Jacek Ogrodniczak: Sedina to samochód. Pojazdy w zbiorach Muzeum Techniki i Komunikacji Zajezdnia Sztuki w Szczecinie. Szczecin: Muzeum Techniki i Komunikacji Zajezdnia Sztuki w Szczecinie, 2010. ISBN 978-83-927576-1-0.
• Tomasz Szczerbicki: Niecodzienna fotografia, "Militaria XX Wieku" nr 5/2010 (38), ss.84-86
• Adam Jońca: Motocykle Wojska Polskiego. Edipresse Polska S.A., 2013, seria: Wielki Leksykon Uzbrojenia. Wrzesień 1939. Tom 22. ISBN 978-83-7769-570-8.
• Adam Jońca, Rajmund Szubański, Jan Tarczyński: Wrzesień 1939. Pojazdy Wojska Polskiego. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990. ISBN 83-206-0847-3.