M jak miłość

M jak miłość – polska telenowela obyczajowa emitowana na antenie TVP2 od 4 listopada 2000.

Najpopularniejszy polski serial i najchętniej oglądany program telewizyjny w Polsce. Według danych AGB Nielsen Media Research, w marcu 2005 serial osiągnął rekordową widownię ponad 12,5 mln. Twórcy M jak miłość byli nagrodzeni Telekamerą „TeleTygodnia” w kategorii Serial w 2004, 2005 i 2006, za co w 2007 odebrali Złotą Telekamerę; poza tym w 2013 z okazji 1000. odcinka otrzymali Platynową Telekamerę.

Fabuła

Serial przedstawia historię kilkupokoleniowej rodziny Mostowiaków. Akcja rozpoczyna się, gdy Barbara i Lucjan Mostowiakowie obchodzą 40. rocznicę ślubu, a ich córki szykują im z tej okazji przyjęcie w domu w Grabinie^[1]. Maria wraz z mężem Krzysztofem i synami-bliźniakami – Piotrem i Pawłem – wiedzie życie w Gródku^[1], niewielkiej miejscowości koło Warszawy. Marta – duma rodziny – jest sędzią i mieszka z synem Łukaszem w Warszawie^[1]. Małgorzata, najmłodsza córka Barbary i Lucjana, bardzo przeżywa fakt, że nie dostała się na studia architektoniczne. Po nieobecności do domu wraca z Niemiec jedyny syn małżeństwa, Marek.

Bohaterowie

Aktorzy serialu M jak miłość

(c) Beax, CC BY-SA 2.5 pl

Aktorzy M jak miłość na inauguracji 10. serii, Warszawa 2009
Od lewej Kacper Kuszewski, Teresa Lipowska i Robert Moskwa

Teresa Lipowska jako Barbara Mostowiak

Dominika Ostałowska jako Marta Wojciechowska

Robert Moskwa jako Artur Rogowski

Krystian Wieczorek jako Andrzej Budzyński

Anna Mucha jako Magdalena Marszałek-Budzyńska

Obecni

• Barbara Mostowiak – seniorka rodu, matka Marii, Marty, Marka i Małgorzaty. Wraz z Lucjanem tworzyła udane małżeństwo przez 57 lat. Kobieta o ogromnym sercu^[2], wzór babci i podpora dla całej rodziny. Wraz z mężem musiała zmierzyć się z pożarem własnego domu, którego dokonał chory psychicznie Rafał. Po śmierci męża popadła w rozpacz i wszystko straciło dla niej sens, a za namową bliskich postanowiła wyjechać z Grabiny, żeby załagodzić ból po stracie ukochanego. Po kilku miesiącach wróciła do domu i zaangażowała się w opiekę nad prawnukami.
• Marta Wojciechowska (Mostowiak) – córka Lucjana i Barbary. Duma rodziny^[1]. Była prawniczką w kancelarii ówczesnego męża, następnie została sędzią. Ze względu na charakter swojej pracy bywa w niebezpieczeństwie^[3]; raz została napadnięta i trafiła do szpitala, gdzie przebywała w śpiączce^[4], z której w końcu się wybudziła^[5]. Po wyjściu ze szpitala popadła w depresję^[6] i zmagała się z uporczywymi bólami głowy^[7], które starała się ukoić lekami, od których się uzależniła. Była związana z adwokatem Jackiem Mileckim, który zmagał się z uzależnieniem od hazardu^[8]. Jednocześnie odnowiła kontakt z biologicznym ojcem Łukasza, ministrem Norbertem Wojciechowskim^[9], a z czasem ponownie się z nim związała^[10]. By stworzyć prawdziwy dom dla Łukasza, chciała wyjść za Norberta^[11], jednak z czasem zerwała zaręczyny i wróciła do Jacka, z którym niedługo potem wzięła ślub^[11]. Po rozwodzie z Mileckim związała się z Norbertem i urodziła córkę, Annę. Po śmierci Norberta, który zginął w katastrofie lotniczej, przez długi czas była sama. Następnie tworzyła nieformalny związek z Rafałem Lubomirskim^[11]. Jej trzecim mężem był Andrzej Budzyński. Chcąc przeanalizować kilka spraw, wyjechała z synem do Kolumbii. Po powrocie do Polski wyjawiła Andrzejowi, że już go nie kocha, po czym ponownie wyjechała do Kolumbii, zabierając ze sobą córkę. Jakiś czas później rozwiodła się z mężem. Po ponad roku wróciła z dziećmi do Polski. Zachorowała na niewydolność nerek, ale obyło się bez operacji.
• Łukasz Wojciechowski – syn Marty Mostowiak i Norberta Wojciechowskiego^[12]. Długo nie wiedział o tym, że jego ojciec żyje^[13], ponieważ matka zataiła to, tłumacząc się faktem, że Norbert odmówił oddania swojej krwi, gdy Łukasz walczył o życie po porodzie. Będąc nastolatkiem, poznał swojego ojca^[14] i nawiązał z nim dobre relacje. W wyniku nieszczęśliwego wypadku samochodowego, podczas którego prowadził motocykl, zginęła jego przyjaciółka. Po tym wydarzeniu załamał się i zrezygnował ze studiów medycznych. Wyjechał do Kolumbii ze swoją ówczesną dziewczyną. Po pięciu latach wrócił do Polski, gdzie poznał Katię, w której się zakochał. Po ich jedynej wspólnej nocy dziewczyna zaszła w ciążę. Niedługo później zostaje porzucony przez ukochaną. Katia rodzi córkę, Natalię. Łukasz zaczyna czuć miłość do Agi, lecz ta postanawia wyruszyć w podróż dookoła świata. Łukasz zakochał się w Patrycji, przyjaciółce jego matki. Niedługo potem Patrycja zachodzi w ciążę, i wmawia mu, że ojcem jej dziecka jest jej mąż. Pracuje jako fizjoterapeuta.
• Urszula Lisiecka – adoptowana córka Marka i Hanny Mostowiaków. Przeżyła nastoletni wiek i pierwsze miłości w Grabinie. Po śmierci Hanki zamieszkała z Anną w Warszawie. Jest bardzo odważna i pomysłowa, nie boi się wyznawać swoich uczuć. Po kilku latach wróciła na wieś i została właścicielką „Siedliska”, które wcześniej należało do Anny. Związała się z policjantem Jankiem Morawskim, z którym była zaręczona. Z czasem zakochała się jednak w Bartku, bracie Andrzejka, którego poślubiła.
• Maria Rogowska (Mostowiak) – najstarsza córka Barbary Mostowiak i Zenona Łagody, ale przez całe życie wychowywał ją Lucjan Mostowiak. Prawdę o biologicznym ojcu poznała dopiero, gdy miała 40 lat, o co miała żal do rodziców^[15], jednak z czasem im wybaczyła^[16]. Z pierwszym mężem, Krzysztofem Zduńskim, ma synów-bliźniaków^[17]: Piotra i Pawła. Gdy ich synowie byli nastolatkami, ponownie zaszła w ciążę, jednak córka, Maria, zmarła tuż po narodzinach^[18] z powodu wady serca. Z zawodu jest pielęgniarką, a po śmierci Zenona Łagody została właścicielką przetwórni owoców w Grabinie^[19]. Ku niezadowoleniu męża zaczęła zarządzać przetwórnią^[20], co doprowadziło do kryzysu w jej małżeństwie^[21] i wyprowadzki z domu Krzysztofa^[5], który wkrótce nawiązał przelotny romans z Ewą Nowicką^[22] oraz złożył pozew rozwodowy^[23]. Ostatecznie parze udało się uratować małżeństwo. W ramach działań przetwórni owoców wraz z Michałem Łagodą uruchomiła rozlewnię wody mineralnej „Dar Grabiny”^[24]. Po śmierci Krzysztofa popadła w depresję^[25] i wróciła do rodziców do Grabiny^[17]. Następnie poślubiła Artura Rogowskiego, lekarza, z którym pracowała w przychodni. Mają córkę, Barbarę. Po sprzedaży udziały w przychodni wyjechali do siostry Artura do Oslo, jednak po pewnym czasie wrócili do Polski. Gdy Maria dowiedziała się o zdradzie Artura z Teresą, zażądała rozwodu. Po zakończeniu małżeństwa związała się z Robertem Bilskim, a Artur został poważnie poszkodowany w wypadku, który spowodowała jego była kochanka. Maria rozstała się z Bilskim, gdy ten trafił do aresztu. Po jego wyjściu z więzienia między nimi znów doszło do zbliżenia, lecz nie na długo, gdyż Bilski został aresztowany dożywotnio. Z czasem znów zbliżyła się do Artura, gdy pojawiły się u niego podejrzenia ciężkiej choroby. Dała byłemu mężowi ostatnią szansę, wkrótce ponownie wzięli ślub.
• Piotr i Kinga Zduńscy – Piotr jest synem Marii i Krzysztofa Zduńskich, ma brata-bliźniaka Pawła. Pracował w kancelarii prawnej Adama Wernera i Andrzeja Budzyńskiego. Kinga jest córką Krystyny i Zbigniewa Filarskich; jej ojciec był właścicielem firmy, w której pracował Krzysztof Zduński. Jest z wykształcenia psycholożką, pracowała w firmie konsultingowej, następnie zajęła się prowadzeniem „Bistro Za Rogiem”. Rodzice Kingi początkowo bylo przeciwni jej związkowi z Piotrkiem^[4], dlatego zakochani spotykali się potajemnie^[26][27], jednak gdy w wyniku wypadku samochodowego Kinga trafiła do szpitala^[28] i chwilowo straciła wzrok, Filarscy zaczęli przychylnie patrzeć na ich związek. Wzięli ślub i doczekali się dwójki dzieci, Magdaleny (Lenki) i Mikołaja (Miśka). Przeżywali rodzinny dramat, gdy Lenka trafia do szpitala w wyniku zażycia dopalaczy, które znalazła niedaleko lokalu dilera, Jacka. Na szczęście wszystko dobrze się skończyło, lecz Piotrek, przez podrzucenie do lokalu amfetaminy, trafił do więzienia i stracił prawa do wykonywania zawodu. Był kierowcą, a następnie asystentem prezesa Jerzego Góreckiego, z którym współpracował. Po odbytej karze wrócił do pracy w kancelarii. Zaczęli z Kingą starania o kolejne dziecko, początkowo bezskutecznie, jednak później Zduńska zaszła w ciążę i urodziła córki-bliźniaczki: Zuzię i Emilkę. Gdy Piotr wyjechał do pracy za granicę, Kinga po zwolnieniu niani zdecydowała się oddać rolę menedżerki bistro Asi i zostać w domu z dziećmi. Coraz gorzej znosiła nieobecność męża. Po powrocie Piotra z zagranicy między małżonkami stanęła Kamila, koleżanka Piotra z kancelarii. Jednak Piotrek odrzucił Kamilę, i znów tworzą z Kingą udany związek.
• Paweł Zduński – brat-bliźniak Piotra. Jego wątek opiera się w dużej mierze na związkach z różnymi kobietami. U progu dorosłości pracował w warsztacie samochodowym, który okazał się magazynem skradzionych części^[21], jednak gdy chciał ujawnić prawdę, został wrobiony w kradzież^[5] i trafił do aresztu^[29]. Następnie został zatrudniony jako kierowca w przetwórni swojej matki^[30] i wraz z ojcem otworzył wypożyczalnię kaset wideo „Casablanca”. W tym okresie znalazł swoją pierwszą miłość – starszą o ponad 10 lat Teresę, która dla niego rozstała się z mężem^[31]. Jego pierwsza żona – Joanna – była lekarzem weterynarii, rozwiedli się w wyniku zdrady Joanny z jej byłym kochankiem. Pracował w barze „Oaza”, a po zamknięciu lokalu przez właściciela, Janka Zawadzkiego, otworzył „Bistro Za Rogiem”. Przez oszusta Kubę Markowskiego został bankrutem. Wraz z ówczesną żoną Alą i jej córką Basią chciał wyjechać do Anglii w poszukiwaniu pracy, lecz ostatecznie wyprowadzili się do Grabiny. Był wspólnikiem Marka w przetwórni. Po ponad roku postanowili wrócić do stolicy, gdzie Paweł rozkręcił własną firmę, w której zatrudnił sekretarkę, Julię Kryszak. Z czasem do jego życia wróciła Teresa, jednak uczucie Pawła do niej zdążyło wygasnąć z biegiem lat. Po pewnym czasie wychodzi na jaw, że Ala jest w ciąży, ale z innym mężczyzną, a zdrada zakończyła się rozwodem. Po rozwodzie Paweł załamał się, wówczas pomogła mu Julka. Pracował w firmie transportowej Kaliny Marczewskiej i tymczasowo ożenił się z jej przyjaciółką, Gruzinką Katią Tatiszwili, która musiała uciekać z Gruzji przed swoim ojcem Otarem i narzeczonym Igorem. Związek Pawła z Julką rozpadł się. Basia próbowała zeswatać ojca z matką swojej przyjaciółki, lecz bezskutecznie. Paweł zaprzyjaźnił się z Franką, której pomógł uciec od niedoszłego męża. Przyjaźń przerodziła się w miłość, a Paweł oświadczył się ukochanej przy okazji góralskiej imprezy, a wkrótce wzięli ślub.
• Magdalena Budzyńska (Marszałek) – przyjaciółka Kingi Zduńskiej, była dziewczyna Pawła. Przez lekkie przeziębienie jej serce przestało prawidłowo funkcjonować, w wyniku czego musiała przejść przeszczep organu. Po rozstaniu z Pawłem była związana z Kamilem Grycem, z którym przed laty utraciła ciążę, jednocześnie romansowała z jego ojcem, Jerzym^[32]. Spotykała się też z Kubą Ziobrem^[32]. Następnie wzięła ślub z Aleksandrem Chodakowskim, z którym adoptowała Maćka Romanowskiego. Rozwiedli się po tym, jak Chodakowski zdradził ją z Anetą Kryńską. Została asystentką adwokata Andrzeja Budzyńskiego. Po jego rozwodzie z Martą Wojciechowską wzięli ślub, do którego próbował nie dopuścić Kamil Gryc. Bezskutecznie próbował rozbić związek Magdy i Andrzeja, jednak para wzięła ślub i Kamil odpuścił jej i Andrzejowi.
• Aleksander i Aneta Chodakowscy – Aleksander jest synem Grzegorza i Aleksandry, oraz bratem Marcina. Jest lekarzem ortopedą, pracował w prywatnej przychodni Marii Rogowskiej. Wziął ślub z Magdaleną Marszałek. Po pewnym czasie zdradza ją z lekarką Anetą Kryńską, z którą się związał, ale i ten związek przeszedł perypetie, gdyż Olek okazał się być kobieciarzem. Przez niefortunny upadek doznał poważnej kontuzji ręki, a jego kariera stanęła pod znakiem zapytania. Pomimo zwątpienia, poddaje się operacji. Spotykał się z Agnieszką, córką Teresy. Podczas rodzinnego wyjazdu do domku nad jeziorem, Artur Skalski podstępem wywabia Marcina do Warszawy. Olek zostaje sam z dziećmi i Izą, którą Skalski zamyka w jednym z pomieszczeń. Szaleniec atakuje Olka, a ten rani go szkłem w tętnicę udową, wskutek czego Artur umiera. Olek Chodakowski zeznaje jednak funkcjonariuszom policji, że Artur uciekł, a następnie zakopuje jego ciało w lesie. Aneta odkrywa sekret ukochanego, próbuje mu pomóc i uporać się z traumatycznym zdarzeniem. Jarosław Olewicz, sąsiad Marcina i Izy z domku letniskowego, był świadkiem zdarzenia i szantażował Olka. Ostatecznie, gdy ten pomaga jego żonie Elżbiecie w rehabilitacji, Jarosław Olewicz zawiera sojusz z Olkiem. Kamil zeznaje na niekorzyść mężczyzny i ten zostaje aresztowany. Aneta podrabia podpis partnera, by wziąć z nim ślub za kratkami. Niedługo po tym Olek wyjawia na rozprawie cała prawdę o zabójstwie. Podczas ostatecznej rozprawy Olek ku zadowoleniu wszystkich dostaje wyrok w zawieszeniu. Małżonkowie razem pracują w szpitalu.
• Izabela i Marcin Chodakowscy – bratanek Tomasza, syn Grzegorza i Aleksandry oraz starszy brat Aleksandra, ojciec Mai i Szymona. Trenuje boks i prowadzi agencję detektywistyczną. Jego narzeczoną była Katarzyna Mularczyk, która zmarła przez powikłania poporodowe. Następnie związał się z kuratorką Izabelą, która po wspólnie spędzonej nocy rozstała się dla niego ze swoim narzeczonym Arturem Skalskim. Marcin poprzez oddanie szpiku uratował życie tancerce Naomi, która wkrótce zostaje brutalnie zamordowana przez swojego kochanka, a Iza daje się zmanipulować Arturowi i obwinia chłopaka o morderstwo. Przez jego kłamstwa i okrucieństwa rozstają się, a Iza opuszcza Warszawę oraz zwalnia się z pracy. Niedługo potem wraca do spraw zawodowych i przypadkiem spotyka Chodakowskiego. Spędzają namiętną noc w hotelu, po której Marcin jednak zostawia ją samą, co doprowadza Izę do podjęcia próby samobójczej. Zostaje odratowana przez lekarzy. Następnie odkrywa, że jest z Marcinem w ciąży, informuje go o tym w liście, ale ten nie czyta go i wrzuca do niszczarki. Wraz z Jakubem Karskim chciał dopaść mordercę Tomka i ostatecznie zabił bandytę. Iza rodzi córkę, Maję, a Marcin odkrywa, że to jego dziecko, o czym nie wiedział przez manipulacje Artura. Skalski zaczął osaczać Izę, bił ją i zmusił do ślubu, zabrał jej dokumenty, komórkę i wywiózł do leśniczówki niedaleko Łodzi. Podczas ucieczki doszło do tragicznego wypadku, z którego Maja została uratowana, a Izę porwał silny nurt rzeki. Wszyscy byli przekonani o jej śmierci. Została odnaleziona przez niemieckich lekarzy. Była w śpiączce i walczyła o życie. Gdy wyzdrowiała, ponownie po wielu miesiącach, spędza z Marcinem pełną namiętności i miłości noc. Zamieszkali razem, a wkrótce wzięli ślub w Grabinie.
• Zofia Kisiel-Żak – przyjaciółka Barbary, wdowa po Włodku Kisielu, wieloletnim przyjacielu Lucjana. Pracowała w sklepie Marka, potem została wybrana na sołtysa. Największa plotkara we wsi. Została okradziona i straciła dom przez oszusta Roberta Żaka. Przez ponad rok mieszkała w domu Mostowiaków. Wyszła za mąż za Roberta, który został organistą i przewodniczącym kościelnego chóru. Para często się kłóci, głównie przez pomysły mężczyzny na szybki zarobek.
• Agnieszka Olszewska – prokurator, dawna miłość i współpracownica Tomasza Chodakowskiego. Miała romans z Andrzejem Budzyńskim, z którym była w ciąży. Po rozstaniu Tomka z Małgosią związała się z nim na nowo. Zachodzi w ciążę po namiętnej nocy z Tomkiem, ucieknąwszy sprzed ołtarza Robertowi. Urodziła córkę, Helenę. Była związana z pediatrą Karolem. Zostaje świadkową Joanny Tarnowskiej na ślubie z Tomkiem. Bardzo przeżyła śmierć mężczyzny, przez co miała poważne problemy w pracy. Joasia stała się jej najlepszą przyjaciółką i bardzo się wspierają. Miała krótki romans z bratankiem Tomka, Olkiem.

Dawni

Byli aktorzy serialu M jak miłość

Kacper Kuszewski jako Marek Mostowiak

Przemysław Cypryański jako Jakub Ziober

Cezary Morawski jako Krzysztof Zduński

Bożena Stachura jako Grażyna Łagoda

• Lucjan Mostowiak – głowa rodziny Mostowiaków, z Barbarą tworzyli udane małżeństwo przez 57 lat. Uwielbiał pracować w swoim ukochanym sadzie oraz na roli^[33], dlatego z trudem znosił chwilową przeprowadzkę do Gródka^[27][34], która była spowodowana troską o jego zdrowie. Miał problemy z sercem^[35][10]. Zmarł we śnie, w szpitalu.
• Marek Mostowiak – najmłodszy syn Barbary i Lucjana Mostowiaków. Przez rok pracował w Niemczech. Po powrocie do ojczyzny nie został serdecznie powitany przez rodzinę, ponieważ często wdawał się w tarapaty i narażał ich na straty finansowe. Był zaręczony z kelnerką Kasią^[36], jednak porzucił ją dla Hanki Walisiak, którą poślubił w tajemnicy przed rodziną^[37]. Wkrótce się rozstali, lecz dali sobie drugą szansę ze względu na ciążę Hanki^[38]. Po pojednaniu i narodzinach syna Mateusza^[39] wzięli ślub kościelny^[23]. Następnie adoptowali dwie dziewczynki: Natalię i Ulę. Miał przelotny romans ze swoją pierwszą miłością, Grażynką Raczyńską^[40]. Po śmierci Hanki przez długi czas nosił w sercu żałobę, nie potrafił zaopiekować się dziećmi i pracować. Z czasem pogodził się ze śmiercią żony. Poślubił Ewę, z którą wychowywał jej syna Antka z poprzedniego związku. Marek ukrywał przed całą rodziną, że miał czerniaka. Gdy Ewa dowiaduje się o chorobie, wspiera Marka z całych sił. Ostatecznie wyzdrowiał. Wyjechał do Australii, gdzie Ewa otrzymała propozycję nadzorowania grantu za granicą.
• Hanka Mostowiak z domu Walisiak – pierwsza żona Marka Mostowiaka. Gdy miała trzy lata, uczestniczyła w wypadku samochodowym, w którym zginęli jej rodzice. Wychowywała się w domu dziecka, gdzie zaprzyjaźniła się z Jolą Kowalską i Marcinem Polańskim, który był jej młodzieńczą miłością. Przez całą młodość obwiniała rodzinę Mostowiaków o śmierć rodziców, dlatego postanowiła się na nich zemścić, próbując wejść w posiadanie rodzinnej ziemi w Grabinie poprzez ślub z ich synem. Początkowo tylko udawała uczucie do Marka^[41], jednak wraz z upływem czasu naprawdę się w nim zakochała i stworzyła z nim rodzinę^[42]. Pracowała jako kelnerka^[43], następnie została zatrudniona jako sekretarka w przetwórni owoców Zenona Łagody. Po rozstaniu z Markiem szukała wsparcia u Jana Rogowskiego^[44], świadka na jej ślubie cywilnym z Markiem, oraz Ireny Gałązkowej^[19], która w przeszłości adoptowała ją, jednak szybko oddała do domu dziecka, po czym zachorowała psychicznie^[45][46]. Początkowo sprytna i przebiegła^[47], po nieudanej próbie samobójczej^[48] przeszła wewnętrzną przemianę i stała się wzorową żoną i matką. Po narodzinach syna Mateusza wzięła z Markiem ślub kościelny^[23], poźniej zaadoptowali dwie dziewczynki, Natalię i Ulę. Zmarła w wyniku pęknięcia tętniaka po wypadku samochodowym.
• Ewa Mostowiak (Kolęda) – druga żona Marka Mostowiaka. Dwukrotnie walczyła o życie, m.in. przebyła chorobę nowotworową. Po wielu latach do Polski powraca jej były mąż, Krzysztof Szefler, który chce poznać swojego syna, Antka. Wkrótce Ewa spodziewa się dziecka z Markiem, jednak wkrótce traci ciążę, w trudnym czasie może liczyć na wsparcie Mostowiaków. Znajduje w kościele porzuconą dziewczynkę, Ewunię, której matką jest zbuntowana nastolatka, Olka; dziewczynka po jakimś czasie wraca do biologicznej rodziny.
• Natalia i Franek Zarzyccy – leśniczy w Grabinie, został porzucony przed ołtarzem przez Justynę. Następnie wiąże się z Natalią Mostowiak, wcześniej przyjął poród jej córki w lesie. Na ich drodze stała Ula Mostowiak, która sama była zakochana w leśniczym. Po powrocie Justyny Natalia obawia się o swój związek. Wkrótce zostaje policjantką, a jej kolegą zostaje Janek, który związuje się z jej siostrą. Natalka zajmowała się sprawą swojego byłego chłopaka i ojca jej córki, Darka, który nagle zaginął. Po niedługim czasie Natalia i Franek zaręczają się i biorą ślub. Wyjechali w Bieszczady, a po kolejnych zawirowaniach związanych z Justyną postanowili na zaproszenie Marka wyjechać do Australii, żeby wspólnie rozkręcić rodzinny biznes.
• Małgorzata Chodakowska (Mostowiak) – najmłodsza córka Lucjana i Barbary^[1], matka chrzestna Mateusza Mostowiaka^[23]. Była związana z Michałem Łagodą, który porzucił ją po wyjeździe do USA z uwagi na swoje poważne problemy finansowe^[49]. Po zdaniu matury wyjechała do Warszawy, gdzie podjęła kursy przygotowawcze na studia na wydziale architektury krajobrazu^[50]. Jeszcze przed rozpoczęciem studiów rozpoczęła pracę u swojego wykładowcy, architekta Konrada Badeckiego^[15]. Nawiązuje z nim romans^[35], jednak skończyła go, gdy odkryła, że Badecki ma żonę^[51]. Po oblaniu egzaminów u Badeckiego i jego przyjaciela porzuciła studia^[52] i wróciła do Grabiny^[53], gdzie zamieszkała z Łagodą^[49], choć odrzuciła jego propozycję wzięcia ślubu^[54]. Ostatecznie zmieniła zdanie i wyszła za Łagodę. Znalazła zatrudnienie w przetwórni Marii Zduńskiej, później wraz z Łagodą prowadziła własny biznes agroturystyczny. Po rozstaniu z Łagodą, spowodowanym jego homoseksualnym romansem^[55][56], związała się ze Stefanem Müllerem^[25], jednak ich małżeństwo także się rozpadło^[57]. Następnie związała się z Tomaszem Chodakowskim, z którym ma syna Wojtka oraz adoptowaną Zosię, córkę zmarłych przyjaciół Tomka. Następnie wróciła do Łagody i wyjechała z nim do USA, gdzie rozpoczęli przygotowania do kolejnego ślubu. Po wypadku na autostradzie i śmierci Łagody zniknęła bez śladu i wmieszała się w działalność sekty. Ze względu na problemy zdrowotne trafiła do szpitala psychiatrycznego. Po jakimś czasie Maria otrzymuje wiadomość, że Małgosia wypisała się ze szpitala i nie chce utrzymywać kontaktu z rodziną.
• Michał Łagoda – przyrodni brat Marii od strony ojca, Zenona Łagody. Spotykał się z Małgosią Mostowiak, jednak porzucił ją ze względu na problemy finansowe, z którymi borykał się po wyjeździe do USA. Mieszkając w Ameryce, pracował w biznesie pornograficznym^[56]. Po powrocie do kraju został wiceprezesem przetwórni owoców Marii Zduńskiej oraz wspólnie uruchomili rozlewnię wody mineralnej „Dar Grabiny”^[24], później był dyrektorem szpitala i właścicielem przychodni „Maria-Med”. Po powrocie z USA znów związał się z Małgorzatą Mostowiak, ale został porzucony przez homoseksualny romans z Grzegorzem Górskim^[55][56]. Następnie poślubił Grażynę Raczyńską, pierwszą miłość Marka Mostowiaka^[58]. Wskutek wypadku samochodowego zapadł w śpiączkę i niedługo później umarł w szpitalu w Los Angeles.
• Krzysztof Zduński – mąż Marii Mostowiak, ojciec Pawła i Piotra. Po latach odnowił relacje z matką. Prowadził hurtownię ze swoim wspólnikiem, Robertem Kozielskim. Był niezadowolony, gdy Maria zajmuje jego miejsce w roli prezesa przetwórni po Zenonie Łagodzie^[20], przez co przeżywał kryzys w małżeństwie^[21] i wyprowadził się z domu^[5]. W tym czasie nawiązał przelotny romans z Ewą Nowicką, swoją podwładną w hurtowni^[22], niedługo później złożył pozew rozwodowy^[23]. Ostatecznie rozstał się z kochanką i uratował swoje małżeństwo^[53]. Po sprzedaży hurtowni przez Renatę Kozielską, żonę Roberta Kozielskiego, stracił pracę^[59], po czym zdecydował się na prowadzenie z synem Pawłem wypożyczalni kaset wideo „Casablanca”. Zmarł na zawał serca^[17].
• Kuba Ziober – były współlokator Kingi Zduńskiej i Magdy Marszałek^[60]. Pracował w policji. Jego żoną była Olga, która porzuciła go dla Portugalczyka imieniem Roberto. Związany również z Nataszą, która zmarła na białaczkę. Po jej śmierci zamieszkał w klasztorze, z czasem za namową przyjaciół wyjechał do Niemiec. Ma adoptowanego syna, Krzysia.
• Irek Podleśny – kolega Olgi ze szkoły i biologiczny ojciec Krzysia. Przez wiele lat nie wiedział, że ma syna. Odbywał wyrok w więzieniu. Był i obecnie znów jest związany z Mirką. Ojciec chrzestny Mikołaja.
• Mirka Kwiatkowska – bizneswoman, najlepsza przyjaciółka i dawna szefowa Kingi oraz Piotrka. Związana była z Irkiem, Krzysztofem i Pawłem, następnie znów z Irkiem. Osoba zdecydowana i bezkompromisowa. Matka chrzestna Mikołaja.
• Katarzyna Mularczyk – prowadziła restaurację wraz z wujkiem, który został zamordowany. Pracowała w redakcji gazety i w firmie ojca Marcina. Była przyjaciółką Mostowiaków. Po śmierci Hanki próbowała pomóc Markowi w opiece nad dziećmi. Była związana z Marcinem Chodakowskim. Zmarła w szpitalu, do którego trafiła w stanie przedrzucawkowym, rodząc przez cesarskie cięcie syna, Szymka, którego ojcem jest Marcin.
• Jane „Janka” Bufford – wnuczka Hanny, siostry Lucjana. Walczyła o pieniądze, których wart jest dom Mostowiaków, na operację dla Eryki – siostry chorej na oponiaka. Jest obywatelką Stanów Zjednoczonych. Przyjaźniła się z Pawłem Zduńskim. Pracowała w sklepie Marka w Grabinie. Zakochana w Marcinie Chodakowskim, co jest przyczyną jej konfliktu z siostrą. Po śmierci ukochanej Marcina stara się mu pomóc. Po nieudanym planie zostania nianią Szymka wyjeżdża do Stanów, do swojej siostry Eryki.
• Anna Gruszyńska – przyrodnia siostra Hanki Mostowiak. Przez moment związana z Markiem Mostowiakiem. Prowadziła pensjonat w Grabinie z pomocą Marzenki i Andrzejka, który przepisała Uli. Była zaręczona z Adamem Wernerem. Wyjechała do Nicei, gdzie prowadzi drugi pensjonat.
• Joanna Chodakowska (Tarnowska) – była opiekunką Wojtusia, syna Tomasza i Małgosi, córki Lucjana i Barbary Mostowiaków. Wykorzystała fakt, iż jest podobna do Małgosi, użyła jej paszportu i przywiozła małego Wojtusia do Polski. Niedługo potem związała się z Tomkiem, z którym wychowywała jego dzieci. Przed ślubem Tarnowska straciła do niego zaufanie, po tym jak Tomek w końcu wyjawił, że Agnieszka urodziła mu córkę, Helenkę. Na szczęście kryzys został pokonany i narzeczeni zaczęli planować ślub. Pomimo wszystko Asia wybrała na świadkową Agnieszkę. Wzięli ślub w Grabinie, gdzie wesele zostało zorganizowane w siedlisku Anny. Wkrótce Tomek Chodakowski zostaje raniony nożem przez Mariusza Głowackiego, brata gangstera, który został postrzelony w czasie sylwestrowej akcji. Tomasz umiera w szpitalu. Po tragedii Joanna wyjechała z dziećmi do Francji. Zosia została tam na dłużej, by kontynuować naukę, a Joasia i Wojtek po jakimś czasie wrócili do Polski. Z pomocą bliskich wprowadzili się do domu przy ul. Wietrznej, gdzie zaprzyjaźnili się z sąsiadem Michałem Ostrowskim, autorem kryminałów. Asia zaczęła związek z sąsiadem, lecz ten wyjechał za granicę. Wkrótce poznała Leszka Krajewskiego, z którym zaczęła związek. Niestety relacja rozpadła się przez byłą żonę Leszka. Za sprawą Wojtka Asia znów zbliżyła się do Michała. Po namiętnej nocy z Michałem Asia była przekonana, że zaszła w ciążę. Jednak dowiedziała się, że Michał oszukał ją w sprawie Leszka, który miał wypadek w Bieszczadach o czym Michał bardzo dobrze wiedział. Asia decyduje się samotnie wyjechać do domu ojca we Francji, gdzie okazuje się, że nie jest w ciąży, a podwyższone hormony mogą być oznaką poważnej choroby. Wkrótce Wojtek dołączył do Asi.
• Marzena i Andrzej Lisieccy – dawna wspólniczka Marka Mostowiaka w sklepie z bielizną oraz przyjaciel Marcina Chodakowskiego, którego poznał podczas treningów na siłowni. Zakochali się w sobie i wzięli ślub. Pomagają Uli w prowadzeniu siedliska. Długo starali się o dziecko, ostatecznie doczekali się narodzin córki, Kaliny. Andrzej znalazł pracę w policji. Po utracie siedliska przez Ulę zostają zmuszeni do wyprowadzki z siedliska. Rozpoczynają budowę własnego domu, jednak jej nie dokańczają. Oboje umierają w wypadku samochodowym spowodowanym przez pijanego Mariusza Jaszewskiego.

Obsada

Obecna

Ta sekcja od 2021-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji: dodać niezależne, wiarygodne źródła i usunąć nieistotne dla głównej fabuły postacie. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Niewystępujący

Wigilia u Mostowiaków^[64]

Marek przyjeżdża na święta do Grabiny, sprawiając tym Barbarze radosną niespodziankę. Jest też serdecznie witany przez całą rodzinę. Podczas wigilijnej kolacji bliscy mają dla Mostowiakowej wzruszający prezent od Lenki: plakat ze zdjęciami wszystkich wnuków i prawnuków. Bracia Zduńscy wraz z żonami występują przed rodziną, dając piękny pokaz tańca. Tymczasem Misiek od samego rana wciąż ma "przygody", a Kisielowa znów rusza do akcji! Seniorka wpada na trop dwóch podejrzanych mikołajów, którzy zbierają w okolicy pieniądze na cel charytatywny. Gdy Zofia próbuje zatrzymać "świętych", sama trafia z mężem do aresztu.

Emisja w telewizji

Ta sekcja od 2021-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Uwaga: tabela zawiera daty odnoszące się wyłącznie do emisji telewizyjnej; w niniejszej sekcji nie uwzględniono ewentualnych prapremier w serwisach internetowych (takich jak np. TVP VOD).

Ponadto w roku 2022 powstał bożonarodzeniowy odcinek specjalny zatytułowany „Wigilia u Mostowiaków”. Premierową emisję na antenie TVP2 24 grudnia 2022 roku poprzedziło prapremierowe udostępnienie odcinka w serwisie TVP VOD kilka dni wcześniej^[67].

Produkcja

Zdjęcia do serialu rozpoczęły się 25 sierpnia 2000. Scenarzystką wiodącą w latach 2000–2007 była Ilona Łepkowska, która do 2008 była również współproducentką serialu^[68]. Od 2007 scenarzystką M jak miłość jest Alina Puchała. Serial był reżyserowany przez wielu twórców, takich jak: Ryszard Zatorski, Natalia Koryncka-Gruz, Maciej Dejczer^[69], Piotr Wereśniak, Waldemar Szarek, Roland Rowiński, Mariusz Malec, Adam Iwiński, Jacek Gąsiorowski, Jarosław Sypniewski, Marek Bukowski, Marcin Krzyształowicz, Jose Iglesias Vigil, Kinga Lewińska, Krzysztof Łukaszewicz, Michał Węgrzyn i Sylwester Jakimow. Producentem serialu jest spółka MTL Maxfilm^[70].

Odcinki 1–424 zrealizowano w formacie 4:3, od 425. odcinka serial kręcony jest w panoramicznym formacie 16:9^[71]. Serial jest realizowany techniką wideo, ale bez przeplotu, co daje mniej płynny obraz, podobny do filmowego, przy jednocześnie nietypowych dla filmu barwach.

W 2003 TVP emitowała do trzech odcinków serialu w tygodniu^[72], jesienią 2005 zmniejszyła liczbę emitowanych epizodów do dwóch tygodniowo^[73], a wiosną 2006 ponownie zaczęła pokazywać do trzech odcinków tygodniowo^[74].

Odcinki 76–78 zakończone były kilkuminutowym programem pt. Suplement do „M jak miłość”, w którym prezentowane były kulisy kręcenia serialu. Od 13 września 2004 po zakończeniu emisji serialu emitowane są Kulisy „M jak miłość” ukazujące proces powstawania serialu i krótkie rozmowy z aktorami^[75]. Program każdorazowo ogląda ok. 4 mln widzów^[75].

11 grudnia 2002 został wyemitowany 100. odcinek serialu^[70], 28 maja 2007 – 500., 16 września 2013 – 1000., a 9 marca 2020 – 1500. odcinek.

Wiosną 2004 sponsorem 24 odcinków serialu był producent przypraw Warzywko^[76].

Większość domów głównych bohaterów została wybudowana w hali w podwarszawskim Orzeszynie w powiecie Piaseczno m.in. mieszkanie Marty, mieszkanie Marii i Krzysztofa, dom rodzinny Mostowiaków czy pub Marka. Mieszkanie studenckie Kingi, Piotrka, Magdy i Kamila mieściło się na Mokotowie (w serialu na ul. Łowickiej)^[77].

Czołówka

Od 2. odcinka podkładem muzycznym czołówki był utwór Wojciecha Gąssowskiego „M jak miłość”. W 2011 zmieniono podkład muzyczny czołówki na utwór Beaty Kozidrak „Nie pytaj o miłość”. We wszystkich wersjach czołówki przedstawiane są wizerunki postaci, a do 2011 - imię i nazwisko aktora.

Pierwsza czołówka serialu przedstawiała Barbarę, Lucjana, Marię, Martę, Marka, Małgosię, Zenona, Hankę, Krzysztofa i Michała. W 2001 dokonano zmian: dodano postacie Jacka i Łukasza oraz usunięto Zenona i Michała, natomiast w 2002 dodano Norberta, Pawła i Piotrka. W 2006 dodano Kingę, Kamila i Magdę.

Od 485. odcinka, wyemitowanego 3 kwietnia 2007, czołówka przeszła małą zmianę graficzną; w odświeżonej czołówce występowali: Barbara, Lucjan, Maria, Marta, Norbert, Marek, Hanka, Małgosia, Piotrek, Kinga, Paweł, Magda, Kuba i Łukasz. W 2010 dokonano kolejnej modyfikacji czołówki, usunięto z niej Norberta i dodano więcej ujęć Grabiny oraz Artura i Tomka. W czołówce występowali: Barbara, Lucjan, Maria, Artur, Marta, Łukasz, Marek, Hanka, Małgosia, Tomek, Piotrek, Kinga, Paweł, Magda i Kuba.

W 2011 powstała zupełnie nowa czołówka, która przedstawiała: Barbarę i Lucjana; Marka i Mateusza; Natalię i Ulę; Marię i Artura; Martę i Andrzeja; Małgosię, Tomka i Agnieszkę; Pawła, Asię i Magdę; Piotrka i Kingę oraz Mirkę i Kubę. W tle znajdowały się krajobrazy Grabiny oraz Warszawy. W 2012 usunięto w czołówce slajd z numerem odcinka i reżyserem. Po liftingu czołówki w 2014 występowali w niej: Barbara i Lucjan; Marek, Ewa i Anna; Ula, Mateusz i Antek; Maria i Artur (początkowo Eryka i Janka); Marta i Andrzej; Tomek, Agnieszka i Joasia; Paweł, Basia i Ala; Piotrek i Kinga oraz Olek, Kasia i Marcin. W 2015 wymieniono kolejnością dwie ostatnie pary i usunięto Kasię.

W 2018 powstała kolejna czołówka, występowali w niej: Barbara, Marysia i Artur; Ula i Bartek; Zofia i Sonia; Joasia, Wojtek i Michał; Andrzejek i Marzenka; Paweł, Julka, Kalina i Basia; Olek, Magda i Andrzej; Kinga i Piotrek oraz Marcin, Iza, Ania i Szymek. Czołówka emitowana była od 1378. odcinka.

W 2021 odświeżono tę wersję czołówki – występują w niej: Barbara, Marysia i Artur ; Ula i Bartek ; Zofia i Sonia ; Patrycja, Łukasz i Jerzy ; Basia (Rogowska i Zduńska) i Ania; Paweł i Franka ; Magda i Andrzej; Kinga i Piotrek; Iza, Marcin, Maja i Szymek . Czołówka obowiązuje od 1625. odcinka wyemitowanego 3 stycznia 2022.

Odbiór

M jak miłość niemal od początku emisji jest najpopularniejszym polskim serialem^[78][79], nazywany w mediach „ulubionym serialem polskich widzów”^[80][81] i najchętniej oglądanym programem telewizyjnym w Polsce^[82][83].

Według danych AGB Nielsen Media Research, 281. odcinek serialu z 27 grudnia 2004 był najchętniej oglądanym programem telewizyjnym emitowanym w TVP w 2004^[84], a 302. odcinek z 1 marca 2005 osiągnął rekordową widownię ponad 12,5 mln^[85]. Mimo spadku oglądalności serialu w kolejnych latach M jak miłość nadal cieszy się dużą popularnością wśród widzów, a poszczególne odcinki w roku 2015 oglądało ponad 5 mln widzów^[86]. Serial oglądają głównie kobiety powyżej 45. roku życia zamieszkujące wieś oraz posiadające podstawowe i średnie wykształcenie^[72][87]. 398. odcinek serialu z 27 marca 2006 odnotował rekordowe udziały w widowni telewizyjnej – 70,02 proc.^[88]. Według danych TNS OBOP z 2007, przynajmniej jeden odcinek serialu od początku jego emisji w 2000 obejrzało ponad 35,1 mln osób (97,2%) powyżej 4. roku życia^[66].

Aktorzy występujący w serialu często reprezentowali ekipę w telewizyjnych programach rozrywkowych, takich jak Familiada^[89], Śpiewające fortepiany, Szansa na sukces^[90], Jaka to melodia?, Kocham cię, Polsko!, Postaw na milion i Koło fortuny.

Adaptacje

W 2005 TVP sprzedała prawa do serialu rosyjskiej firmie producenckiej Amedia^[91]. Był to pierwszy format serialowy polskiej produkcji, który został sprzedany za granicę^[92]. W lutym 2006 ruszyły zdjęcia do serialu^[93], którego reżyserem został Aleksander Nazarow^[93]. 14 marca 2006 Pierwyj kanał wyemitował pierwszy odcinek serialu Lubow kak lubow (Любовь как любовь), opowiadającego o przygodach rodu Tatiany i Płatona Łobowów z Bierieżki^[93]. Ostatni, 320. odcinek serialu został wyemitowany 29 czerwca 2007.

We wrześniu 2013 na rynku ukazała się powieść pt. „M jak miłość. Początki” autorstwa Marcina Mastalerza, będąca adaptacją literacką pierwszej serii M jak miłość. Część wydarzeń jest tu opowiedziana w formie osobistego pamiętnika Barbary Mostowiak, niektóre wątki zostały uszczegółowione i rozwinięte (np. dokładne okoliczności śmierci rodziców Hanki Mostowiak). Autor wyposażył też postaci w przedserialową przeszłość, sięgającą lat 60. XX wieku^[94].

11 października 2006 nakładem wydawnictwa Carisma Entertainment Group ukazał się pierwszy numer czasopisma „M jak miłość”, zawierającego informacje na temat serialu pod redakcją Marka Malarza^[95]. Na rynku istniały dwa wydania magazynu: bez płyty i z płytą DVD zawierającą sześć odcinków serialu^[95]. Ostatni numer magazynu ukazał się 11 kwietnia 2007, łącznie wydano pierwszych 125 odcinków serialu.

Oglądalność w telewizji linearnej

Gala jubileuszowa

28 maja 2007 został wyemitowany 500. odcinek serialu^[110]. Dzień wcześniej wyemitowano program złożony z reportaży z planu oraz rozmów z bohaterami i twórcami serialu^[110]. Po emisji jubileuszowego odcinka w Auli Politechniki Warszawskiej odbyła się jubileuszowa gala 500 razy M jak miłość, podczas której aktorzy serialu zaśpiewali w duetach z gwiazdami polskiej estrady: Agnieszka Fitkau-Perepeczko z Norbim, Monika Obara z Szymonem Wydrą, Robert Moskwa z Justyną Steczkowską, Anna Mucha z Dodą, Małgorzata Kożuchowska z Andrzejem Piasecznym oraz Rafał i Marcin Mroczkowie z Golec uOrkiestra^[110]. Występującym towarzyszyła 24-osobowa orkiestra Grzegorza Piotrowskiego oraz Chór Zespołu Mazowsze^[110]. Galę poprowadzili bracia Mroczkowie, a reżyserowała ją Elżbieta Skrętkowska^[111]. Reportaż z przygotowań do gali 500 razy M jak miłość pokazano przed emisją 500. odcinka serialu^[110].

25 grudnia 2010 z okazji 10. lat serialu odbył się koncert Miłość od pierwszego wejrzenia^[112].

16 września 2013 został wyemitowany 1000. odcinek serialu. Z tej okazji 2 września w Teatrze Polskim w Warszawie odbyła się jubileuszowa gala 1000 razy M jak miłość, podczas której wręczono nagrody Kryształowe serce w kategoriach: „Namiętny pocałunek” (Agnieszka i Marcin – Magdalena Walach i Mikołaj Roznerski), „Spektakularna zdrada” (Grażyna i Marek – Bożena Stachura i Kacper Kuszewski), „Najpiękniejsza młoda para” (Kinga i Piotrek – Katarzyna Cichopek i Marcin Mroczek), „Najostrzejsza kłótnia” (Marta, Andrzej i Wiktor – Dominika Ostałowska, Krystian Wieczorek, Piotr Grabowski) oraz „Niespełniona miłość” (Magda i Paweł – Anna Mucha i Rafał Mroczek). Lucjan i Barbara (Witold Pyrkosz i Teresa Lipowska) otrzymali tytuł „Superpary”. Samemu serialowi przyznano natomiast specjalną statuetkę Telekamery – Platynową Telekamerę^[113].

23 listopada 2018 z okazji 18. lat serialu w hotelu Marriott w Warszawie odbyła się uroczysta gala^[114].

Tytuł

Tytuł serialu był już wcześniej wymyślony w sferze kultury; w 1968 emigracyjny twórca Wiktor Budzyński wystawił w Londynie komedię muzyczną pt. M – jak Miłość, w której wystąpił m.in. Henryk Vogelfänger^[115].

Nagrody i nominacje

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• M jak miłość w bazie IMDb (ang.)
• M jak miłość w bazie Filmweb
• M jak miłość w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona serialu M jak miłość