Małżoraczki
| Ostracoda[1] | |
| Latreille, 1802 | |
 Euphilomedes climax | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | stawonogi |
| Podtyp | skorupiaki |
| Gromada | małżoraczki |
Małżoraczki (Ostracoda) – gromada drobnych skorupiaków (Crustacea) o długości ciała 0,5-5 mm[2]. Największy żyjący obecnie małżoraczek, Gigantocypris agassizi, osiąga 2,3 cm długości[3].
Anatomia
Segmentacja ciała zupełnie zatarta. Okryte całkowicie dwuklapkowym pancerzem przesyconym solami wapnia, przypominającym nieco muszlę małża. Połówki pancerza połączone po stronie grzbietowej więzadłem i zamykane przy pomocy mięśnia zwieracza. Pancerz często pokryty inkrustacjami mającymi znaczenie przy identyfikacji gatunków. Posiadają 6-7 par odnóży (włączając odnóża głowowe), w tym 2 pary czułków, 1 para żuwaczek, 1-2 pary szczęk, 2 pary odnóży tułowiowych krocznych. Ciało zakończone widełkami (furca). Brak narządów oddechowych – wymiana gazowa odbywa się całą powierzchnią ciała (włączając pancerz). Układ nerwowy skondensowany i uproszczony. Oczy złożone lub brak. Oczy naupliusowe (larwalne-proste) również u postaci dorosłych. Rozdzielnopłciowe, ale przeważnie partenogenetyczne. Jajorodne. Larwa – pływik. 5-9 stadiów larwalnych[3].
Ekologia
Małżoraczki odżywiają się detrytusem, szczątkami roślinnymi i zwierzęcymi, glonami (np. okrzemkami). Często filtrujące, niektóre drapieżne[3]. Stanowią składnik pożywienia ryb[2].
Żyją w wodach słodkich i słonych (morza, oceany). Nieliczne lądowe. Większość przydennych, aż do głębokości 400 m. Również na roślinach i na powierzchni ciała innych zwierząt (np. skorupiaków i ryb). Gatunki lądowe żyją w tropikach (np. w lasach południowej Afryki, w wilgotnej ściółce - Mesocypris terrestris). Znane od ordowiku, liczne gatunki kopalne – często ważne skamieniałości przewodnie[3].
U Vargula hilgendorfii występuje niebieska bioluminescencja. W ciele każdego z osobników zawiera się około 1 µg lucyferyn oraz enzymu lucyferazy, katalizującej utlenianie lucyferyn, czego efektem jest luminescencja[4].
Systematyka
Znanych jest około 2000 gatunków[3][2]. Gromada małżoraczków dzieli się na następujące podrzędy i rzędy[5]:
- Podgromada: Myodocopa
- Rząd: Halocyprida
- Rząd: Myodocopida
- Podgromada: Podocopa
Oraz 5 rodzajów o statusie incertae sedis: Ponticocytheres, Ruggieria, Tandonella, Typhloeucytherura oraz Yassinicythere.
Przypisy
- ↑ Ostracoda, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b c paca zbiorowa: Encyklopedia Powszechna PWN. T. 3. M-R. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 15.
- ↑ a b c d e Grabda E. (red.): Zoologia – Bezkręgowce. Warszawa: PWN, 1989.
- ↑ The Ostracod Cypridina (Vargula) and other Luminous Crustaceans. W: Osamu Shimomura: Bioluminescence: Chemical Principles and Methods. World Scientific, 2012. ISBN 978-981-4366-08-3.
- ↑ Ostracoda. WoRMS taxon details. World Register of Marine Species. [dostęp 2014-04-12].
- ↑ Shane T. Ahyong i inni, Subphylum Crustacea Brünnich, 1772, [w:] Z.-Q. Zhang (red.), Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, grudzień 2011, s. 165–191.
- ↑ Wojciech Jurasz: Gromada: małżóraczki — Ostracoda. W: Zoologia: Stawonogi. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. T. 2, cz. 1.. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16568-0.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.