Mała Babia Góra
| ||
 Widok na Małą Babią Górę z Kościółków | ||
| Państwo |  Polska Słowacja | |
| Położenie | Powiat Namiestowo, powiat suski | |
| Pasmo | Beskid Żywiecki, Oravské Beskydy, Karpaty | |
| Wysokość | 1516 m n.p.m. | |
| Wybitność | 109 m | |
Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego  | ||
 49°34′52,4″N 19°29′58,9″E/49,581222 19,499694 | ||
Mała Babia Góra lub Cyl (słow. Malá Babia hora, 1516 m)[1] – jeden z wierzchołków w masywie Babiej Góry. Według polskich geografów masyw ten należy do Beskidu Żywieckiego, według słowackich geografów są to Oravské Beskydy[2].
Topografia
Mała Babia Góra jest trzecim co do wysokości szczytem w całych polskich Beskidach (po Diablaku i Pilsku). Znajduje się w północno-zachodniej grani tego masywu, pomiędzy Przełęczą Jałowiecką Południową (993 m) a płytką przełęczą Wołowisko oddzielającą Mała Babią Górę od niższego wierzchołka zwanego Niższym Cylem (ok. 1490 m). Wierzchołkami tymi i przełęczami biegnie granica polsko-słowacka i Wielki Europejski Dział Wodny[3]. W południowo-zachodnim kierunku (po słowackiej stronie) odchodzi od Cyla długi i całkowicie zalesiony grzbiet, który poprzez wierzchołki Borsučie (1004 m), Zadna Vysoká (993 m), Vysoká (966 m) i Taľagovka (912 m) opada do doliny Polhoranki[2]. Północne (polskie) zbocza Cyla poderwane są olbrzymim osuwiskiem Zerwy Cylowej[3].
Nazewnictwo
Istnieją różne teorie co do pochodzenia nazwy Cyl. Aleksy Siemionow uważa, że jest to nazwa dzierżawcza pochodząca od nazwiska, według Władysława Midowicza nazwa jest ludowego pochodzenia; tak nazwali ten wierzchołek mieszkańcy Zawoi, gdyż zimą w południe szczyt ten celuje (w ludowej gwarze cyluje) wprost w słońce[4].
Opis szczytu
Wierzchołek Cyla jest trawiasty, dzięki temu roztacza się z niego szeroka panorama widokowa, podobna do tej z Diablaka. Obejmuje 3/4 horyzontu (jedynie w południowo-wschodnim kierunku widok przysłonięty jest przez szczyt Diablaka). Trawiasta jest również górna część słowackich stoków. Dawniej cały grzbiet Babiej Góry był wypasany, na północno-wschodnich stokach znajdowała się hala pasterska zwana Czarną Halą. Po utworzeniu Babiogórskiego Parku Narodowego wypas zniesiono, a trawiaste tereny stopniowo zarastają kosodrzewiną i lasem[3].
Szlaki turystyczne
Przełęcz Jałowiecka Północna – Żywieckie Rozstaje – Cyl – przełęcz Brona – Diablak:- z przełęczy Brona 0.25 h (↓ 0:15 h), z Diablaka 1.10 h (z powrotem 1:15 h)
- z Tabakowego Siodła 1:10 h (↓ 0.50 h)
czerwony (ze Słowacji) Orawska Półgóra – Cyl:- ze schroniska Chata Slaná voda 3 h (↓ 2.45 h), z Orawskiej Półgóry 3:30 h (↓ 3:15 h)[2]
Przypisy
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [dostęp 2020-10-01].
- ↑ a b c Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011, ISBN 978-83-7605-084-3
- ↑ a b c Stanisław Figiel, Piotr Krzywda. Beskid Żywiecki: przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 83-89188-59-7.
- ↑ Władysław Midowicz. Nazewnictwo geograficzno-topograficzne [w:] Park narodowy na Babiej Górze. Przyroda i człowiek. wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Kraków 1983 ISBN 83-01-04137-4, s. 273-282
Media użyte na tej stronie
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Zielony szlak turystyczny.
Niebieski szlak turystyczny.
Autor: Pudelek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mała Babia Góra - widok z przełęczy Brona / Mount Mała Babia Góra - view from Brona mountain pass (Żywiec Beskids, Poland)
Mapa Beskidu Żywieckiego, Beskidu Małego i Beskidu Makowskiego
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - red.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok z Kościółków na Małą Babią Górę i przełęcz Brona