Mały Płock
| Artykuł | 53°18′21″N 22°01′51″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°18'13.86"N, 22°1'42.10"E |
| - błąd | 1 m |
| Odległość | 291 m |
| wieś | |
.jpg) Mały Płock | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 960[1] |
| Strefa numeracyjna | 86 |
| Kod pocztowy | 18-516[2] |
| Tablice rejestracyjne | BKL |
| SIMC | 0991166 |
Położenie na mapie gminy Mały Płock _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Mały Płock") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego  | |
 53°18′21″N 22°01′51″E/53,305833 22,030833 | |
| Strona internetowa | |
Mały Płock – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Mały Płock[3][4].
Miejscowość jest siedzibą gminy Mały Płock. Wieś podzielona jest na dwa sołectwa.
Historia
Wieś i dobra w dawnej ziemi łomżyńskiej na historycznym Mazowszu[5]. Wieś założona przez księcia Janusza I w końcu XIV wieku nad rzeką Cetną, obok grodu, po którym zachowało się grodzisko. Zwana była Płockiem Borowym, Puszczańskim lub Małym. W 1405 r. została zniszczona przez Krzyżaków. Wieś książęca, po 1526 roku królewska, w obrębie dóbr starostwa łomżyńskiego.
W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie kolneńskim (od 1932 w powiecie ostrołęckim), w gminie Mały Płock.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 566 osób, 544 było wyznania rzymskokatolickiego, 6 ewangelickiego a 16 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowało polską przynależność narodową. Było tu 91 budynków mieszkalnych[6]. Miejscowość należała do miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Podlegała pod Sąd Grodzki w Kolnie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w m. Mały Płock[7].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 gmina znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy[8].
Większość miejscowych Żydów w lipcu 1941 Niemcy wymordowali w zbrodni w Mściwujach[9].
W latach 1933–1939 miejscowym proboszczem był ks. Tadeusz Ciborowski, kapłan i wybitny pszczelarz zamęczony w obozie koncentracyjnym w Działdowie[10]. W latach II wojny światowej aktywną walkę z okupantem prowadziła placówka AK.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii Znalezienia Krzyża Świętego. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Piątnica.
Integralne części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0401354 | Marwino | część wsi |
| 0401360 | Poświątne | część wsi |
Zabytki
- Kościół parafialny pw. Znalezienia Krzyża, 1881, 1926 oraz cmentarz kościelny, nr rej.: A-383 z 31 stycznia 1989[11].
- Cmentarz rzymskokatolicki, początek XIX w., nr rej.: 333 z 21 września 1987[11].
- Cmentarz wojenny z I wojny światowej (żołnierzy rosyjskich), nr rej.: 421 z 30 grudnia 1991[11].
- Dwór, 1835, nr rej.: A-474 z 24 marca 1992[11].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2019. Stan ludności 31.12.2019 [dostęp 2021-03-31]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 763 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ „Nowy Przegląd” za rok 1922 (reedycja). Książka i Wiedza, Warszawa 1957, s. 188.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 43.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 998.
- ↑ Amtsbezirk Maly Plock, www.territorial.de [dostęp 2020-04-12].
- ↑ Mściwuje | Zapomniane [dostęp 2020-04-13] (pol.).
- ↑ Tadeusz Ciborowski (1885-1940), Grajewiak.pl.
- ↑ a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
Linki zewnętrzne
- Mały płock, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 82.
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Mały Płock, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu kolneńskiego, Polska
Herb gminy Mały Płock
Autor: Sylwester Górski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół parafialny pw. Znalezienia Krzyża w Małym Płocku
Autor: Sylwester Górski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mały Płock (powiat kolneński)