Macedonia (kraina historyczna)
Państwa | |
---|---|
Ważniejsze miasta | |
Powierzchnia | ≈ 67 000 km² |
Liczba ludności | ≈ 5 mln |
![]() |
Macedonia (gr. Μακεδονία, mac. Македонија, bułg. Македония) – region geograficzno-historyczny leżący w granicach Grecji, Macedonii Północnej i Bułgarii (niewielkie części regionu znajdują się też w Albanii i Kosowie/Serbii). Ma powierzchnię około 67 000 km² i niemal 5 mln mieszkańców. Region Macedonia obejmuje dorzecza rzek Aliakmon, Wardar i Strumy, a także równiny w okolicach Salonik i Serres.
Etymologia nazwy
Według greckiej mitologii, Makedon (Μακεδών / Μακηδών, transl. Makedōn / Makēdōn) był pierwszym przywódcą Macedonów (Μακεδόνες – Makedónes), jednego z odłamów plemienia Makednoi (Μακεδνοί), które zasiedliło zachodnią, południową i środkową część regionu oraz założyło Królestwo Macedonu. Według Herodota, Makednoi byli odłamem Dorów. Wszystkie nazwy pochodzą najprawdopodobniej od doryckiego przymiotnika makednós (μακεδνός), oznaczającego „wysoki”. Zarówno Macedonowie, jak i Makednoi uchodzili za ludzi wysokich i bardzo prawdopodobne jest, że chciano to zaznaczyć w nazwie plemienia.
W XX i XXI wieku używanie nazwy regionu jako nazwy państwa przez słowiańską Republikę Macedonii było przyczyną konfliktu tego kraju z Grecją. Zakończyła go zmiana nazwy państwa na „Macedonia Północna” w 2019 roku.
Podział
Region Macedonia położona jest w granicach pięciu państw, dwa z nich używają tej nazwy w urzędach – Grecja oraz Macedonia Północna. Podział Macedonii ukształtował się po wojnach bałkańskich w latach 1912–1913, na[1]:
- Gora w Serbii (Kosowo)
- Macedonia Egejska w Grecji
- Macedonia Piryńska w Bułgarii (obecnie obwód Błagojewgradzki)
- Macedonia Wardarska (Republika Macedonii Północnej)
- Mala Prespa w Albanii
Historia
Nazwa „Macedonia” nie zawsze była używana w odniesieniu do regionu w dzisiejszych granicach. Starożytna Macedonia w początkach swojej historii obejmowała tylko dzisiejszą Macedonię Egejską. Rzymska prowincja Macedonia, oprócz regionu obejmowała również Albanię.
W Cesarstwie Bizantyjskim i przez kolejne 1700 lat nazwa „Macedonia” była praktycznie nieużywana. Bizantyjska prowincja Macedonia została utworzona z zachodniej części Tracji i miała niewiele wspólnego z faktycznym regionem. Właściwą Macedonię włączono do Bizancjum w 1018 roku pod nazwą Bułgaria.
Po podbiciu Bałkanów przez Imperium Osmańskie w XIV wieku, region włączono do prowincji Rumelia, a nazwa „Macedonia” znikła z map na kilka stuleci. Ponownie zaczęto używać tej nazwy w XX wieku.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Simplified overview map of Macedonia in its various meanings
Topographical map of Macedonia, i.e. the Republic of North Macedonia, the Greek province of Macedonia, and southwestern Bulgaria.