Macedonia (prowincja rzymska)

Macedonia

Stolica	Tesaloniki
Status terytorium	prowincja rzymska
Zależne od	Cesarstwo Rzymskie
Data powstania	148 p.n.e.

Macedonia – jedna z prowincji w ramach Cesarstwa Rzymskiego. Współcześnie na jej terenie znajdują się: Macedonia Północna, Albania, północne i centralne terytoria Grecji oraz nieznaczne tereny południowo-zachodniej Bułgarii.

Utworzenie prowincji

Prowincja została ustanowiona w roku 148 p.n.e. po pokonaniu antyrzymskiego powstania dowodzonego przez Andriskosa^[1]. W składzie prowincji znalazły się ziemie macedońskie, jak również Tesalia i Epir (wkrótce wydzielony w osobną prowincję Epirus vetus).

Historia

W pierwszych latach po opanowaniu Macedonii trwała budowa rzymskiej drogi Via Egnatia pomiędzy Dyrrachium (dziś Durrës) na wybrzeżu Morza Adriatyckiego do Tesaloniki (Egnatia, Saloniki). Po kilkudziesięciu latach została ona przedłużona do miasta Bizancjum.

Spośród miast prowincji do wielkiego znaczenia doszły zwłaszcza Saloniki, gdzie zlokalizowano sztab wojskowy wschodniej części imperium.

Prowincja została podzielona ok. 293 roku przez cesarza Dioklecjana w ramach reformy administracji. Wydzielone zostały wówczas prowincje:

• Macedonia Prima (Macedonia I) z ośrodkiem administracyjnym w Tesalonice
• Macedonia Secunda (Macedonia II, Macedonia Salutaris) z ośrodkiem w Stobi
• Epirus Nova (Illyria Graeca) z ośrodkiem w Dyrrachium

W I połowie IV wieku prowincje macedońskie weszły, jako jednostki cywilnej diecezji Macedonii, w skład prefektury Italii, Ilirii i Afryki, a następnie prefektury Ilirii.

Po podziale imperium rzymskiego w 395 n.e. prowincje macedońskie weszły w skład cesarstwa wschodniorzymskiego. Saloniki stały się drugim co do ważności miastem bizantyńskim, po Konstantynopolu.

Na początku VII wieku Macedonia, podobnie jak inne ziemie Bałkanów, stanowiły teren ekspansji i osadnictwa Słowian. W pierwszej połowie VII wieku na terenach macedońskich zmieniono organizację państwa - prowincje zostały zastąpione temami, o nowym nazewnictwie i odmiennych granicach.

Zobacz też

• Starożytna Macedonia
• Macedonia (kraina historyczna)
• Rzymscy namiestnicy Macedonii

Przypisy

Bibliografia

• Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka: Historia starożytnych Greków. T. 3: Okres hellenistyczny. Warszawa: 1992. ISBN 83-01-10609-3.