Machikuły

Sposób wykorzystania machikułów
Machikuły zwieńczone blankami

Machikuły[1][2][3][4][5] (lp. machikuł[6]) – element obronny, budowany w górnej części murów obronnych, najczęściej w fortyfikacjach średniowiecznych obwarowań, służący do obrony podstawy muru[1].

Rodzaj ganka wspartego na kroksztynach, wystającego przed lico zewnętrzne muru, zaopatrzonego w otwory strzelnicze. W podłodze umieszczano otwory, przez które można było lać np. gorącą smołę na przeciwnika szturmującego zamek. Machikuły były czasem wieńczone blankami. Bywały budowane wzdłuż całej długości murów i na wieżach obronnych. Były prototypem balkonów. Machikuły zastąpiły, wcześniej stosowane drewniane hurdycje.

Przypisy

  1. ↑ a b Janusz Bogdanowski, Architektura obronna w krajobrazie Polski. Od Biskupina do Westerplatte, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 531-532, ISBN 83-01-12223-4, OCLC 750844288.
  2. ↑ Stefan Fuglewicz, Ilustrowana historia fortyfikacji, Warszawa: Rewasz, 1991, s. 7, OCLC 69331221.
  3. ↑ Ryszard Henryk Bochenek, 1000 słów o inżynierii i fortyfikacjach, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989, s. 129, ISBN 83-11-07423-2, OCLC 69562419.
  4. ↑ machikuły, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-02-11].
  5. ↑ Machikuły, [w:] Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 244, ISBN 978-83-01-12365-9.
  6. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać machikuł [w:] Słownik języka polskiego PWN [online].

Bibliografia

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 95. ISBN 83-85001-89-1.

Media użyte na tej stronie

Montealegre castillo matacán ni.jpg
Autor: Nicolás Pérez, Licencja: CC BY-SA 3.0
Matacán sobre la puerta de entrada al castillo de Montealegre, localidad de Valladolid (España). Conocido también como castillo de los Alburquerque. Fue construido a finales del siglo XIII o principios del XIV por Alfonso de Meneses. Durante muchos años del siglo XX perteneció al Ministerio de Agricultura y fue usado como silo. Tras la restauración en los últimos años del siglo XX se convirtió en el Centro de Interpretación de la Edad Media instalado por la Fundación del Patrimonio Histórico.
Machicolations (PSF).png
An illustration showing an object being dropped from a machicolation — that is supported by stone corbels.