Maciaszowce

Maciaszowce
Matiašovce
Ilustracja
Kościół Św. Piotra i Pawła
Państwo

 Słowacja

Kraj

 preszowski

Powiat

Kieżmark

Starosta

Marián Štefaňák[1]

Powierzchnia

17,49[2] km²

Wysokość

544[3] m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


815[4]
46,41[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 52[3]

Kod pocztowy

059 05[3]

Tablice rejestracyjne

KK

Położenie na mapie kraju preszowskiego
Mapa konturowa kraju preszowskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Maciaszowce”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Maciaszowce”
49°21′14″N 20°21′44″E/49,353889 20,362222
Strona internetowa

Maciaszowce (słow. Matiašovce) – wieś (obec) na Słowacji, w powiecie kieżmarskim, kraju preszowskim. Znajduje się na wysokości 556 m n.p.m. w etnograficznym regionie zwanym Spiszem, nad rzeką Rieka uchodzącą do Dunajca[6].

Miejscowość zabudowana jest w typowy dla Spiszu sposób: domki skupione blisko siebie, bezpośrednio przy głównej drodze prowadzącej przez wieś[7]. Jest to droga krajowa nr 542 ze Starej Wsi Spiskiej do Białej Spiskiej. Oprócz niej z Maciaszowców wychodzi jeszcze droga, do otoczonej lasami Magury Spiskiej, niewielkiej miejscowości Zálesie[6].

Miejscowość została założona na początku XIV wieku przez Kokosza Berzewiczego i początkowo wchodziła w skład dóbr niedzickich. W latach 1412–1769 należała do Polski. Zachowały się dokumenty o wielkiej zarazie (zwanej wówczas „morowym powietrzem”) w latach 1710-1711, w wyniku której zmarło 236 jej mieszkańców[7].

Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Matiasz, które w starej gwarze podhalańskiej znaczy Maciej. Głównym zabytkiem Maciaszowców jest pochodzący z XIV w. kościół Św. Piotra i Pawła, otoczony grubym murem kamiennym, w którym wykonane są stacje drogi krzyżowej[7].

Do historii wsi Maciaszowce na Spiszu przeszedł najstarszy mieszkaniec Maciej Birkowski (1576–1708), który według ksiąg metrykalnych dożył 132 lat. Osobę Macieja Birkowskiego przedstawia Roman Kaleta w publikacji „Sensacje z dawnych lat” (wyd. 1986, str. 131).

We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[8].

Przypisy

  1. ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí (słow.). Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-09-28].
  2. ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)] (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
  3. ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika (słow.). 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31].
  4. ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
  5. ↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce (słow.). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31].
  6. ↑ a b Dookoła Tatr. Mapa 1:100 000. Sygnatura, 2003. ISBN 978-83-87873-44-8.
  7. ↑ a b c Józef Nyka: Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006. ISBN 83-915859-4-8.
  8. ↑ Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 20-24, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
Miejscowości powiatu Kieżmark (okres Kežmarok)
Miasta
Wsie

Coat of Arms of Kežmarok.svg

Media użyte na tej stronie

Prešov Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Outline map of the prešov Region, Slovakia, ready for the Geobox template, calibrated at en:Template:Geobox locator Prešov Region
Maciaszowce MS2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 703-911/1 na Słowacji.
Presovsky vlajka.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5