Macica

Macica
Uterus
Uterus
Ilustracja
Przekrój czołowy przez macicę
Ilustracja
Przekrój strzałkowy przez układ rozrodczy.
NarządyŻeński układ płciowy
Tętnicett. jajowodowa, tt. maciczna, gałęzie spiralne t. macicznej
Żyłyżż. maciczne
Prekursorprzewody Müllera

Macica (łac. uterus) – narząd żeńskiego układu rozrodczego, w którym zachodzi rozwój embrionalny kręgowców lub odcinek dróg rodnych bezkręgowców, w którym gromadzone są jaja przechodzące wstępny rozwój.

Bezkręgowce

Odcinek dróg rodnych samicy, w którym zostają zgromadzone jaja i przechodzą bruzdkowanie. U widłonogów w macicy jaja są zaopatrywane w żółtko. U niektórych wirków i nicieni formowane są tu osłonki lub torebki jajowe. U przywr i tasiemców macica jest magazynem jaj, które przesuwając się w niej stopniowo dojrzewają. U niektórych tasiemców macica nie ma ujścia i w niej ostatecznie gromadzą się wszystkie jaja. W związku z tym jest ona bardzo obszerna i stanowi większą część dojrzałego członu tasiemca. Jaja zostają wydalone wtedy razem z całym członem.

Kręgowce

Odcinek leżący między jajowodami (oviductus) i pochwą (vagina). Nie jest pewne, czy macice różnych kręgowcównarządami homologicznymi.

U kręgowców niższych trudno jest zlokalizować macicę, jest ona odcinkiem przewodów Müllera. U torbaczy i łożyskowców przewody te wyraźnie różnicują się na kolejne odcinki dróg rodnych w tym macicę. U niektórych ssaków (w tym mrówników) spotykamy tzw. macicę podwójną (uterus duplex). Zrośnięcie macicy prawej i lewej przed ujściem pochwy występuje u niektórych gryzoni i drapieżnych – jest ona określana mianem macicy dwudzielnej (uterus bipartitus). U kopytnych i małpiatek występuje tzw. macica dwurożna (uterus bicornis), czyli macica (prawa i lewa) zrośnięta na dłuższym odcinku. Spośród zwierząt domowych mięsożerne, przeżuwacze i świnie mają macicę dwurożną przegrodową z przegrodą zwaną żaglem macicy, konie natomiast wyróżnia macica dwurożna bezprzegrodowa[1]. U leniwców, pancerników i antropoidów macica jest pojedyncza (uterus simplex) czyli prawa i lewa uległa całkowitemu zrośnięciu.

U kręgowców żyworodnych macica jest silnie umięśniona i rozciągliwa, w jej błonie następuje zagnieżdżanie (Implantacja (fizjologia)) i rozwój zarodka. Macica stanowi ochronę dla zarodka i pośredniczy w przekazywaniu substancji odżywczych i oddechowych (łożysko). Jej skurcze są głównym czynnikiem wydalającym płód z organizmu matki (poród).

Człowiek

Prawidłowa macica kobiety składa się z trzech części:

Galeria

  1. Helena Przespolewska, Henryk Kobryń, Tomasz Szara & Bartłomiej J. Bartyzel: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: PWN, 2014, s. 117. ISBN 978-83-62815-22-7.

Zobacz też

  • Leki oksytotyczne
  • Leki tokolityczne

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Scheme female reproductive system-pl.svg
Schemat żeńskich narządów płciowych.
Gray1161.png
Uterus and right broad ligament, seen from behind. The broad ligament has been spread out and the ovary drawn downward.
Gray589.png
Gefäßversorgung der Gebärmutter und der Adnexe
Gray1167 pl.svg
Przekrój czołowy przez macicę i część pochwy.