Maciej Bernhardt

Maciej Zdzisław Bernhardt

Data i miejsce urodzenia	16 stycznia 1923 Warszawa
Data i miejsce śmierci	18 stycznia 2017 Warszawa
profesor dr inż.
Alma Mater	Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna
nauczyciel akademicki
Uczelnia	Politechnika Warszawska
Odznaczenia

Grób Macieja Bernhardta na cmentarzu Powązkowskim

Maciej Zdzisław Bernhardt (ur. 16 stycznia 1923 w Warszawie, zm. 18 stycznia 2017 tamże^[1]) – polski naukowiec, profesor dr inż., specjalista z dziedziny motoryzacji, encyklopedysta^[2].

Rodzina

Syn Wacława, lekarza warszawskiego i Stefanii z domu Sobolewskiej^[3]. Jego żoną była Jadwiga (ur. 1928, córka Włodzimierza Dzieduszyckiego)^[4].

Życiorys

Od września 1933 do 1937 uczęszczał do Gimnazjum im. M. Reja, rok szkolny 1937/38 rozpoczął w I Miejskim Gimnazjum im. gen. Sowińskiego, a w grudniu 1937 tuż przed Bożym Narodzeniem przeniósł się do Gimnazjum im. T. Czackiego^[3]. Od 2 do 6 września 1939 pełnił dyżury w Centralnej Składnicy Meldunkowej, przy ul. Nowogrodzkiej róg Poznańskiej^[3]. W latach niemieckiej okupacji był uczniem Szkoły Wawelberga i Rotwanda oraz Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej. Był zaangażowany w działalność konspiracyjną w szeregach Narodowych Sił Zbrojnych, a następnie Armii Krajowej. W stopniu podchorążego uczestniczył w powstaniu warszawskim, walcząc w szeregach Zgrupowania „Żubr” (pluton 237, 2 kompania). Jako jeden z nielicznych przeżył masakrę swojej kompanii pod Boernerowem (2 sierpnia 1944). W ostatnich dniach powstania został ranny i wzięty do niewoli, z której udało mu się jednak zbiec. W powstaniu stracił narzeczoną, matkę, siostrę oraz półtorarocznego siostrzeńca^[3].

Był nauczycielem akademickim Politechniki Warszawskiej i pracownikiem naukowym Instytutu Transportu Samochodowego. Wcześniej wykładał także m.in. w Wojskowej Akademii Technicznej, Centralnym Ośrodku Konstrukcyjno-Badawczym i na Politechnice Gdańskiej.

Publikacje

Opublikował jako autor i współautor 16 pozycji książkowych (m.in. Doładowanie silników spalinowych; Samochodowe silniki turbospalinowe; Teoria silników spalinowych; Techniczny Poradnik Samochodowy) i ponad 200 artykułów naukowych w czasopismach naukowych polskich, francuskich, niemieckich i rosyjskich. Od 1987 profesor nadzwyczajny i (do 1990 roku) dyrektor Instytutu Transportu Samochodowego.

Był również encyklopedystą, redaktorem tomu „Samochody” jednej z części Ilustrowanej encyklopedii dla wszystkich wydanej w 1977^[2].

Do 2002 pracował w ITS w niepełnym wymiarze godzin. Na emeryturze zajmował się m.in. działalnością publicystyczną, zamieszczając swoje wspomnienia z okresu wojny i PRL-u w portalu historycznym „Histmag”, a uprzednio m.in. w Kulturze Paryskiej. W 2009 wydane zostały jego wspomnienia z czasów okupacji i powstania, zatytułowane Z Miodowej na Bracką. Opowieść powstańca warszawskiego^[3].

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 73-3-13)^[5].

Nagrody

Został uhonorowany licznymi odznaczeniami wojskowymi i cywilnymi, m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003) i Krzyżem Armii Krajowej (1972).

Przypisy

Bibliografia

• Wspomnienia i artykuły opublikowane w serwisie „Histmag.org”
• Zbiór referatów przygotowanych na sesję naukową pt. Ekonomiczne i techniczne problemy motoryzacji z okazji 80. rocznicy urodzin Macieja Bernhardta, Warszawa 2003.
• Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, tom V: Suplement A–Ż (redaktor naukowy Janusz Kapuścik), Warszawa 2006, s. 73 (z fotografią)
• Maciej Bernhardt: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich, Samochody. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1977.
• Prof. dr inż. Maciej Bernhardt, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-04-26] .