Maciej Kozłowski (astronom)

Maciej Kozłowski
Ilustracja
Maciej Kozłowski w 2003 roku
Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1944
Łomża

Zawód, zajęcie

astronom, menedżer

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

dyrektor NASK

Małżeństwo

Alicja

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Maciej Kozłowski (ur. 20 lutego 1944 w Łomży) – polski astronom, doktor, współtwórca polskiego internetu, wieloletni dyrektor Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej (NASK).

Życiorys

Ukończył studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1967 roku. Pracował jako asystent i adiunkt w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego, później (w latach 1983–1987) jako adiunkt i (w latach 1987–1999) kierownik ośrodka obliczeniowego Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN (CAMK).

Praca naukowa i dydaktyczna

Prowadził badania naukowe w dziedzinach teorii ewolucji gwiazd oraz teorii dysków akrecyjnych wokół gwiazd i wokół masywnych czarnych dziur. W 1973 roku obronił na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego pracę doktorską pt. „Wieloznaczność rozwiązań równań budowy wewnętrznej dla masywnych gwiazd palących hel w centrum”, której promotorem był prof. Bohdan Paczyński[1]. Przebywał na kilku stażach naukowych:

Prowadził zajęcia dydaktyczne dla studentów astronomii UW z astrofizyki obserwacyjnej, metod numerycznych i języków programowania oraz pracownię komputerową.

Podłączenie Polski do Internetu

W czasie pracy w CAMK-u Kozłowski był jednym z pionierów rozwijających dostęp polskich ośrodków naukowych do światowych sieci teleinformatycznych. Już w 1987 roku zorganizował system wymiany poczty elektronicznej między warszawskimi astronomami a zagranicą. Na przełomie lat 80. i 90. wspólnie z Jackiem Gajewskim, fizykiem z Uniwersytetu Warszawskiego, wystąpił do Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń, który zajmował się wówczas finansowaniem nauki w Polsce, o sfinansowanie podłączenia Polski do zachodnich sieci komputerowych, przede wszystkim do europejskiej części sieci akademickich BITNET, czyli EARN. Mianowany wtedy sekretarz UPNTiW prof. Stefan Amsterdamski zaakceptował ten wniosek i uruchomił Jednostkowy Program Badawczo-Rozwojowy nr 8.29 „Prace związane z przystąpieniem polskich szkół wyższych i instytucji naukowych do sieci EARN”. Jego kierownikiem został Tomasz Hofmokl, również fizyk z UW[2].

Pierwsze międzynarodowe połączenie internetowe (po protokole TCP/IP) nastąpiło 17 sierpnia 1991 roku między Rafałem Pietrakiem z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego przy ul. Hożej w Warszawie a Janem Sorensenem z Ośrodka Komputerowego Uniwersytetu Kopenhaskiego. Dzień ten został uznany za początek Internetu w Polsce.

W ciągu roku 1991 połączono siecią IP lokalne sieci komputerowe Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego przy ul. Hożej, Obserwatorium Astronomicznego UW w Alejach Ujazdowskich, Centrum Informatycznego UW przy Krakowskim Przedmieściu i CAMK-u przy ul. Bartyckiej w Warszawie. Zostały także dołączone komputery w Instytucie Informatyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, krakowskim Cyfronecie, Uniwersytecie Toruńskim oraz Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.

NASK

W grudniu 1993 roku z Uniwersytetu Warszawskiego została wyodrębniona osobna jednostka badawczo-rozwojowa Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa, której dyrektorem został prof. Tomasz Hofmokl. Maciej Kozłowski został Zastępcą Dyrektora NASK – Pełnomocnikiem ds. Miejskiej Sieci Komputerowej WARMAN (w latach 1993–1996), w latach 1997–1999 – Zastępcą Dyrektora NASK do spraw naukowych, a w latach 2000–2009 był Dyrektorem NASK. NASK w tym czasie odniósł wiele sukcesów, wśród nich:

  • rozwój rejestru domeny krajowej .pl
  • rozwój CERT Polska, powstałego w 1996 roku
  • wznowienie w 2001 roku działalności naukowej NASK, uzyskanie najwyższej (1) kategorii naukowej według klasyfikacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
  • rozwój portalu Polska.pl
  • „Skarby Dziedzictwa Narodowego” – program rozpoczęty w 2002 roku we współpracy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych (w szczególności z Archiwum Głównym Akt Dawnych) – publikacja w Internecie (portal Polska.pl) najcenniejszych dokumentów archiwalnych z zakresu historii i kultury Polski
  • budowa pełnej oferty usług telekomunikacyjnych, w tym budowa krajowej sieci radiowego dostępu telekomunikacyjnego
  • „Safer Internet” – realizowany od 2004 roku (z dofinansowaniem Komisji Europejskiej) wspólnie z Fundacją „Dzieci Niczyje” program mający na celu ochronę dzieci i młodzieży przed zagrożeniami w Internecie
  • wspólnie z Polską Izbą Informatyki i Telekomunikacji rozwój domenowego Sądu Polubownego
  • Dyżurnet.pl – Hotline – działający w NASK od początku 2005 roku zespół mający na celu przeciwdziałanie treściom nielegalnym pojawiającym się w Internecie.

Maciej Kozłowski został odwołany ze stanowiska przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Barbarę Kudrycką 1 lipca 2009 roku z powodu niedostatecznego nadzoru nad finansami NASK: NASK zainwestował około 14 mln zł w opcje walutowe[3][4]. Śledztwo prokuratorskie nie potwierdziło zarzutów naruszenia prawa i zostało ostatecznie umorzone[1].

Maciej Kozłowski przeszedł na emeryturę.

Sprawa oparła się o Sąd Najwyższy, który uchwałą o sygnaturze III CZP 89/14 z 26 listopada 2014 roku uznał umowę między NASK-eim i bankiem za nieważną. W maju 2015 roku cały depozyt wraz z odsetkami (około 8 milionów dolarów USA) wrócił na rachunek NASK, co oznacza, że była to najlepsza inwestycja finansowa NASK w historii istnienia tej jednostki.

Członkostwo w organizacjach

Kozłowski był członkiem:

Od 2010 roku Maciej Kozłowski jest przewodniczącym Rady Fundacji Bezpieczna Cyberprzestrzeń[5].

Nagrody i odznaczenia

Życie prywatne

Maciej Kozłowski ma żonę Alicję i czworo dzieci.

Przypisy

  1. a b Maciej Kozłowski, Europejskie Forum Właścicielek Firm [dostęp 2011-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-11].
  2. Robert Hajduk: Polski Internet „wymyślili” fizycy i astronomowie – Rozmowa z prof. Maciejem Kozłowskim, astronomem z wykształcenia, współtwórcą polskiego Internetu, obecnie dyrektorem NASK. 2001-09-07. [dostęp 2011-11-06].
  3. Sylwia Czubkowska, NASK stracił miliony na opcjach walutowych, Dziennik.pl, 9 lipca 2009 [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2009-07-10].
  4. NASK: 14 milionów strat przez księgowego? – Biznes, Finanse i Prawo, di.com.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  5. Organizacja, Cybersecurity Foundation [dostęp 2012-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-29].
  6. Odznaczenia dla osób zasłużonych dla internetu w Polsce. www.prezydent.pl, 2001-09-14. [dostęp 2011-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  7. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 sierpnia 2001 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2001 r. nr 39, poz. 654).

Bibliografia


Media użyte na tej stronie

Maciej Kozłowski.jpg
Autor: Happa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Maciej Kozłowski