Maciej z Wąsosza
 Topór | |
| Data urodzenia | ok. 1360 |
|---|---|
| Data śmierci | 1423/1424 |
| Ród | Pałukowie |
| Rodzice | Świętosław z Wąsosza |
| Małżeństwo | Krystyna |
| Dzieci | Maciej, Wojciech |
| Wojny i bitwy | wojna z zakonem Krzyżackim (1409–1411), wojna polsko-krzyżacka (1414) |
| Administracja | Starosta ujski |
Maciej Pałuka z Wąsosza (z Wąsoszy[1] - de Wanssose) herbu Topór (ur. ok. 1360, zm. 1423/1424) – rycerz polski, wojewoda kaliski, podkomorzy i sędzia kaliski, dyplomata.
Życiorys
Urodził się ok. 1360 w rycerskiej rodzinie herbu Pałuki jako syn Świętosława z Wąsosza. Karierę polityczną rozpoczął u boku stryja Sędziwoja z Szubina, wojewody kaliskiego, w 1383 został podkomorzym kaliskim. W 1384 wyjechał razem Sędziowojem, z poselstwem na dwór węgierski. Podczas tej wyprawy, był więziony w Zadarze. Od 1400 pełnił funkcję sędziego ziemskiego kaliskiego, a po śmierci stryja (1406) został mianowany wojewodą kaliskim. Jego zdolności dyplomatyczne wykorzystywał Jagiełło, szczególnie w stosunkach z Zakonem Krzyżackim. Maciej brał udział w rokowaniach o przyłączenie do Polski Nowej Marchii, mediował z braćmi von Osten w sprawie wykupu Drezdenka. W 1409 był członkiem poselstwa do wielkiego mistrza zakonu Ulricha von Jungingena, które przesądziło o wybuchu wojny. Nie brał udziału w wyprawie grunwaldzkiej, dowodził w tym czasie pospolitym ruszeniem w Krajnie, w lipcu 1410 prowadził działania wojenne na Pomorzu, 13 lipca poniósł klęskę w starciu z Krzyżakami, którymi dowodził Michał Küchmeister. Jesienią 1410 gościł w Szubinie króla Jagiełłę wraz z dworem. Podpisał pokój toruński 1411 roku[2]. W 1412 mediował z mistrzem krzyżackim Plauenem, rokowania dotyczyły zastawu Nowej Marchii Polsce. Był sygnatariuszem aktu unii horodelskiej 1413 roku[3]. W 1414 był w świcie Jagiełły podczas zjazdu z wielkim mistrzem Küchmeisterem, wziął czynny udział w wojnie zakonem w tym samym roku. Jego podpis i pieczęć widnieją pod aktami pokoju z zakonem w latach 1414, 1416, 1418. W 1419 poprowadził poselstwo do Malborka, potem wziął udział w kolejnej wojnie z krzyżakami. Był sygnatariuszem pokoju mełneńskiego 1422 roku[4]. W 1423 odbierał w imieniu króla zamek Drahim.
Maciej był właścicielem rodowego Wąsosza, w spadku po Sędziwoju z Szubina otrzymał Czerniejewo, od 1404 był starostą ujskim. Z żony Krystyny synowie Maciej i Wojciech.
Zmarł między 24 października 1423 a 27 lutego 1424.
Przypisy
- ↑ Wąsosz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 178.
- ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 42.
- ↑ Statuta, Prawa Y Constitucie Koronne Łacinskie Y Polskie z Statutow Łaskiego Y Herborta Y Z Constituciy Koronnych Zebrane, Kraków 1600, s. 749.
- ↑ Maciej Dogiel, Codex Diplomaticus Regni Poloniae Et Magni Ducatus Litvaniae : In Quo Pacta, Foedera, Tractatus Pacis, Mutuae Amicitiae, Subsidiorum, Induciarum, Commerciorum Nec Non Conventiones [...] Aliaque Omnis Generis Publico Nomine Actorum, Et Gestorum Monumenta. T. 4, In Quo Totius Prussiae Res Continentur, Wilno 1764, s. 114.
Bibliografia
- Historia dyplomacji polskiej. Tom I., Pod. red. M. Biskupa, opracowanie M. Biskup, K. Górski, Z. Kaczmarczyk, G. Labuda, Z. H. Nowak, R. Żelewski. Warszawa 1982
- Antoni Gąsiorowski, Maciej z Wąsoszy [w:] Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa – Poznań 1983, str.443
Media użyte na tej stronie
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Topór