Macrolepiota

Czubajka
Ilustracja
Czubajka kania
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

czubajka

Nazwa systematyczna
Macrolepiota (Scop.) Singer
Pap. Mich. Acad. Sci. 32: 141 (1948)
Typ nomenklatoryczny

Macrolepiota procera (Scop.) Singer)

Macrolepiota Singer (czubajka) – rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Nazwę polską podał Feliks Berdau w 1876 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym rodzaj ten opisywany był też jako bedłka lub stroszka[2].

Charakterystyka

Grzyby z rodzaju Macrolepiota to saprotrofy wytwarzające duże owocniki o łuskowatych, suchych kapeluszach i blaszkowatym hymenoforze. Blaszki białawe, o regularnej tramie, nie przyrośnięte do trzonu i oddzielone od niego zgrubieniem (tzw. "kołnierzem"). Na trzonie owocników występuje ruchomy pierścień. Zarodniki czubajek są eliptyczne, gładkie, z wyraźną porą rostkową, a ich wysyp jest biały, dekstrynoidalny[3].

Gatunki występujące w Polsce

  • Macrolepiota excoriata (Schaeff.) Wasser 1978 – czubajka białotrzonowa[2]
  • Macrolepiota mastoidea (Fr.) Singer 1951 – czubajka sutkowata, czubajka gwiaździsta[2][4]
  • Macrolepiota olivascens Singer & M.M. Moser 1961[5]
  • Macrolepiota permixta (Barla) Pacioni 1979[6]
  • Macrolepiota procera (Scop.) Singer 1948 – czubajka kania[2]
  • Macrolepiota venenata Bon 1979[7]

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[8].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [dostęp 2019-12-18] (ang.).
  2. a b c d Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  3. Ewald Gerhardt, Przewodnik GRZYBY, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2001, s. 118, ISBN 83-7073-084-1.
  4. Według ustaleń Index Fungorum M. konradii to synonim M. mastoidea
  5. Justyna Jaworska, Macrolepiota olivascens, a new species for Poland, „Acta Mycologica”, 45 (1), 2010, s. 67-72, DOI10.5586/am.2010.009.
  6. Kałucka I., Macrofungi in the secondary succession on the abandoned farmland near the Białowieża old-growth forest. Mon. Bot. 99 (2009)
  7. Gierczyk B., Kujawa A., Szczepkowski A., Chachuła P., Rare species of Lepiota and related genera. Acta Mycol. 46 (2): 137-178 (2011)
  8. Index Fungorum (gatunki) (ang.). [dostęp 2013-09-20].

Media użyte na tej stronie

Macrolepiota procera-Ejdzej-2006.jpg
Autor: Ejdzej, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Macrolepiota procera, forest near Kręgi Nowe, Poland