Madonna Benois

Madonna Benois
Madona Benois
Ilustracja
Autor

Leonardo da Vinci

Rodzaj

Malarstwo religijne

Data powstania

1478-1480

Medium

olej na płótnie (przeniesione z deski)

Wymiary

50 × 32 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Petersburg

Lokalizacja

Ermitaż

Madonna Benois (wł. Madona Benois) – obraz Leonarda da Vinci datowany na lata 1478-1480, znajdujący się w Ermitażu, w Sankt Petersburgu, w Rosji.

Historia obrazu

Obraz został kupiony, prawdopodobnie we Włoszech, przez rosyjskiego kolekcjonera, senatora Aleksieja Iwanowicza Korsakowa (1751–1821). Następnie nabyty został do kolekcji bogatego astrachańskiego kupca Aleksandra Pietrowicza Sapożnikowa (w inwentarzu jego galerii obrazów z 1827 figuruje jako dzieło Leonarda). Pod koniec XIX w. obraz był własnością jego wnuczki, żony słynnego architekta Leontija Benois – Marii. W 1908 czasopismo Staryje Gody zorganizowało wystawę obrazu. Ernst Liphart, dyrektor działu malarstwa w Ermitażu, pierwszy rozpoznał w obrazie dzieło młodego Leonarda da Vinci. W 1912 r. obraz został pokazany Bernardowi Berensonowi (Benois zamierzali go sprzedać), który także uznał go za dzieło Leonarda, choć nie wzbudzające jego zachwytu. W 1914 obraz został nabyty do zbiorów Ermitażu.

Obraz został przeniesiony z deski na płótno w 1824, co było stratną, ale wówczas często spotykaną praktyką, prawdopodobnie przez akademika i byłego pracownika Ermitażu Jewgrafa Korotkiego. Pod warstwą farby znajdował się rysunek z widocznymi autorskimi pentimenti na ręce Dzieciątka, z którego zrobiono litograficzną kopię. W oknie sprawiającym wrażenie o wiele za jasnego, można było zapewne ujrzeć wcześniej fragment krajobrazu.

Technika

Został namalowany techniką laserunku, dzięki czemu otrzymywany był efekt podświetlenia, zastosował także technikę sfumato. Zjawiskiem typowym dla mistrza jest pochyłe ustosunkowanie postaci w przestrzeni. Tą techniką podnosił on wrażenie plastyczności ciał bohaterów przedstawienia.

Tematyka obrazu

Leonardo przedstawił Maryję, bawiącą się z Dzieciątkiem i pokazująca mu kwiatek passiflory[1] o czterech krzyżujących się płatkach. Jest on głównym elementem kompozycji i symbolizuje Ukrzyżowanie. Wokół niego mistrz przedstawił relacje matki z dzieckiem poprzez splecione dłonie.

Bibliografia

  • Buchholz E. L., Leonardo da Vinci, Życie i twórczość, Pracownia Wydawnicza "ElSet", ISBN 3-8331-1830-X

Przypisy

  1. ↑ Francesca Debolini, Agata Ferens (tłumaczenie): da Vinci. Warszawa: HPS, 2006, s. 22. ISBN 83-60529-03-5.
Obrazy Leonarda da Vinci
Dzieła znane współcześnie
Zaginione obrazy

Leonardo da Vinci - Saint John the Baptist C2RMF retouched.jpg

Media użyte na tej stronie

Leonardo da Vinci Benois Madonna.jpg
Mary and her child are naturally engrossed in their game, and their gazes make them appear lifelike to a degree that can be found in no contemporary Italian painting of the Madonna. Leonardo achieved this quality by means of nature studies. In 1478, he noted that he was working on two Madonnas. The Benois Madonna can be dated to that period. The painting has in its present condition been overpainted in some places and has lost some of the paint layer.
The painting was also called the Madonna Benois because of the family who owned it. This canvas demonstrates the newly developed method of chiaroscuro - a lighting/shading technique that made the figures appear three dimensional. It entered the Hermitage in 1914.