Madonna z Dzieciątkiem (obraz Giotta di Bondone)
Autor | |
---|---|
Data powstania | ok. 1310 |
Medium | |
Wymiary | 355 × 229,5 cm |
Miejsce przechowywania | |
Miejscowość | |
Lokalizacja |
Madonna z Dzieciątkiem (wł. Maesta di Ognissanti) – średniowieczny obraz autorstwa Giotto di Bondone namalowany ok. 1310 roku. Maesta to jedyny o niekwestionowanym autorstwie obraz sztalugowy artysty.
Historia obrazu
Obraz został namalowany dla kościoła Ognissanti (Wszystkich Świętych) we Florencji, po powrocie malarza z Padwy, w okresie, gdy jego malarstwo cieszyło się dużym uznaniem. Obraz początkowo znajdował się w retabulum, umieszczonym powyżej lektorium lub w pobliżu ołtarza. Obecnie znajduje się w galerii Uffizi we Florencji w Sali malarstwa toskańskiego XIII wieku.
Opis obrazu
Obraz przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem zasiadającą na wznoszącym ją ponad inne postacie, wysokim tronie z baldachimem, w otoczeniu świętych, proroków i aniołów. Maria została ukazana w ujęciu en trois quarts, ze wzrokiem skierowanym w prawo, co dawało wrażenie obserwacji widza stojącego pośrodku kościoła. Giotto, malując dzieło, odszedł od frontalizmu malarstwa bizantyjskiego i zastosował efekt trójwymiarowości obecnej w sztuce antycznej. Twarz Maryi została namalowana bez typowej bizantyjskiej powagi, z większą otwartością na widza, jej głowa jest wyprostowana. Postać Dziewicy jest znacznie większa od pozostałych na obrazie, co miało czynić ją jeszcze ważniejszą i zaznaczyć jej hierarchię. Dzieciątko wznosi prawą dłoń w klasycznym geście błogosławieństwa.
Po obu stronach, pomiędzy lukami w tronie, Giotto umieścił postacie proroków Starego Testamentu. Ich wizerunki miały symbolicznie łączyć Stary i Nowy Testament. Prorocy przedstawieni zostali w trzech czwartych w odróżnieniu od innych postaci ukazanych z profilu. W dole obrazu ukazani zostali dwaj klęczący aniołowie z barwnymi skrzydłami, trzymający w dłoniach wazy z różami i liliami, symbolami czystości Maryi. Nad nimi po obu stronach stoją dwaj inni aniołowie. Jeden z nich po lewej stronie trzyma koronę, nawiązując tym samym do koronacji Maryi na Królową Niebios. Motyw ten był wprowadzony po raz pierwszy w XII wieku.
Bibliografia
- Rolf C. Wirtz Sztuka i Architektura Florencji wyd. h.f.Ullman, 2005 ISBN 978-3-8331-2302-3.
- Stefano Zuffi, Hanna Borkowska: Wielki słownik malarzy. T. 1, A-Dek. Warszawa: Rzeczpospolita, HPS, 2006. ISBN 978-83-60688-15-1.
- Susanna Buricchi, Hanna Borkowska: Uffizi, Florencja. Warszawa: Rzeczpospolita: HPS, 2007. ISBN 978-83-60688-37-3.