Magazyn Konfekcyjny Emila Schmechela w Łodzi

Dom handlowy Emila Schmechela
Symbol zabytku nr rej. A/208 z 15.07.1977[1]
Ilustracja
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0

Budynek w pierwszej dekadzie XXI wieku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

ul. Piotrkowska 98

Styl architektoniczny

eklektyzm, historyzm

Rozpoczęcie budowy

1892

Ukończenie budowy

1906

Ważniejsze przebudowy

1911

Pierwszy właściciel

Emil Schmechel

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom handlowy Emila Schmechela”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom handlowy Emila Schmechela”
Ziemia51°45′56,15″N 19°27′26,51″E/51,765597 19,457364

Magazyn Konfekcyjny Emila Schmechelabudynek znajdujący się przy ulicy Piotrkowskiej 98 w Łodzi[2].

Historia

Budynek w latach 50.–60. XX wieku od strony ul. Tuwima (fot. Ignacy Płażewski)

Emil Schmechel przybył do Łodzi ze Zgierza na początku XX wieku i na rogu ulic Piotrkowskiej i Tuwima (ówczesnej ul. Przejazd) otworzył sklep[2].

Budynek eklektyczny[3] został rozbudowany w 1906 roku, a następnie w 1911 roku. W kartuszu znajdującym się w narożnej wieży widnieje rok 1892 – data założenia firmy.

Od 1961 roku do końca lat 80. XX w. mieścił się tutaj Dom Obuwniczy PDT, tzw. Dom buta[2].

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/208 z 15.07.1977[1].

Pożar

24 maja 1990 roku budynek strawił poważny pożar. Jak się później okazało, sprawcą był 16-letni Andrzej M. Według późniejszych ustaleń, przyznał się, że około godziny 13. przeskoczył ogrodzenie otaczające budynek tuż przy kinie Gdynia, wszedł na ostatnie piętro i w wieżyczce budynku zebrał papiery oraz szmaty, a następnie podpalił. Po minucie na miejscu były pierwsze jednostki straży pożarnej. Ogień zajął resztki stolarki, jaka pozostała w remontowanym budynku, papę i śmieci. W trakcie pożaru przewróciła się najwyższa kondygnacja budynku. Pożar został opanowany w ciągu godziny, jednak budynek doszczętnie spłonął. Podpalacz w tym czasie przeszedł na drugą stronę ulicy Tuwima i w budynku dawnego Zespołu Domu Zgromadzenia Majstrów Tkackich, gdzie mieściło się kino Wisła, wszedł na ostatnie piętro i o godzinie 15.00 podpalił zabrane ze sobą stare worki po cemencie. Podpalacz został ujęty dwie godziny później dzięki zeznaniom naocznych świadków, którzy widzieli go wychodzącego z budynku[4].

Remont i jednocześnie przebudowę wykonano w połowie lat 90. XX w. wbudowując w starą strukturę kilkukondygnacyjny gmach z elewacją wykonaną ze szkła zwierciadlanego[2]. Jednocześnie zbudowano całkowicie nowe wnętrze. Przez kilka lat mieściła się w nim Galeria Centrum, która na początku XXI wieku została przeniesiona do nowo wybudowanej Galerii Łódzkiej. Od tamtej pory zabytek pozostaje pusty.

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2020-02-07].
  2. a b c d Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński: Spacer pierwszy. Ulica Piotrkowska. Łódź: Wydawnictwo Jacek Kusiński, 2008. ISBN 978-83-927666-4-3.
  3. Urząd Miasta Łodzi, Księga Standardów Ulicy Piotrkowskiej. Zasady kształtowania frontów lokali usługowych w Parku Kulturowym ulicy Piotrkowskiej, 2016, s. 12, ISBN 978-83-945182-0-2.
  4. Dwa pożary w centrum miasta. Handlarz płytami podpalaczem. [w:] Dziennik Łódzki [on-line]. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi, 1990-05-26. [dostęp 2018-03-15].

Media użyte na tej stronie

Łódź location map 2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors, edited by User:Dwie szyszki
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Łódź, Poland
Ta mapa of Łódź została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
5 Lodz 005.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Piotrkowska Street, Lodz, Poland
Ignacy Płażewski, Powszechny Dom Towarowy u zbiegu ulic Piotrkowskiej i Tuwima w Łodzi, I-4711-12.jpg
Autor: Ignacy Płażewski , Licencja: CC BY-SA 3.0 pl

Fotografia Ignacego Płażewskiego przedstawiająca Powszechny Dom Towarowy mieszczący się przy skrzyżowaniu ulic Tuwima i Piotrkowskiej. Budynek mieszczący się przy ul. Piotrkowskiej 98 to przede wszystkim dawny magazyn konfekcyjny Emila Schmechela z towarami luksusowymi. Wcześniejszy budynek został przebudowany w latach 1906-1911, przez co uzyskał charakterystyczną i ciekawą formę o cechach modernistycznych. Widniejący w kartuszu 1892 rok jest datą założenia firmy Schmechela. Po II wojnie światowej budynek pełnił nadal funkcję handlową, nazywany powszechnie „Domem Buta”. W 1990 r. został zniszczony przez pożar. Dopiero w 1999 r. po kolejnych modernizacjach powstała w nim Galeria Centrum, która została zamknięta w 2003 r. Dziś budynek stoi pusty.

Na fotografii widać także ulicę Tuwima, po której poruszają się różnego rodzaju pojazdy m.in. ciężarówka i bryczka konna. Fragmentarycznie widać również budynek mieszczący się przy ulicy Piotrkowskiej 95, z charakterystyczną budką policjanta. Pierwsze zabudowania na tej parceli pojawiły się już w latach 30. XIX wieku. W 1950 r. na skrzyżowaniu pojawiła się sygnalizacja świetlna i budka policjanta stała się niepotrzebna. W 1970 r. budynek został wyburzony, na jego miejscu pojawiły się wiaty handlowe. W latach 90. XX wieku powstał tam dom handlowy Saspol.