Magda Vášáryová

Magda Vášáryová
Ilustracja
Imię i nazwisko

Magdaléna Vášáryová

Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1948
Bańska Szczawnica

Zawód

aktorka, polityk

Odznaczenia
Order Ľudovíta Štúra I Klasy (Słowacja) Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Magdaléna „Magda” Vášáryová (ur. 26 sierpnia 1948 w Bańskiej Szczawnicy) – słowacka aktorka, dyplomata i polityk.

Życiorys

Wykształcenie i działalność artystyczna

W latach 1966–1971 studiowała socjologię na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie[1]. Jako aktorka występowała w licznych teatrach, w tym Teatrze Narodowym w Bratysławie. Autorka m.in. Krátke listy jednému mestu (1988) – zbioru esejów o rodzinnej Bańskiej Szczawnicy. W 2008 wydała Polnočný sused, książkę o Polsce i relacjach słowacko-polskich.

Polityka i dyplomacja

Po 1989 pełniła funkcję ambasadora Czechosłowacji w Austrii (1989–1992) oraz Słowacji w Polsce (2000–2005). Była założycielką słowackiego Stowarzyszenia na rzecz Polityki Zagranicznej (SFPA). W 1999 bez powodzenia jako niezależna kandydowała na urząd prezydenta Słowacji.

W 2005 wstąpiła do Słowackiej Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej (SKDÚ). W latach 2005–2006 pracowała w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W 2006, 2010 i 2012 uzyskiwała mandat deputowanej do Rady Narodowej z ramienia chadeckiej SKDÚ-DS. W wyborach samorządowych w 2010 została kandydatką na urząd prezydenta Bratysławy z poparciem pięciu centroprawicowych ugrupowań koalicji rządzącej[2], jednak ostatecznie uległa niezależnemu kandydatowi Milanowi Ftáčnikowi[3].

W 2013 (podobnie jak Lucia Žitňanská i Miroslav Beblavý) wystąpiła z SDKÚ-DS[4].

Odznaczenia

W 2005 została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[5], a w 2010 wyróżniono ją Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6]. W 2019 została odznaczona Orderem Ľudovíta Štúra I klasy[7].

Życie prywatne

Jest siostrą aktorki Emílii Vášáryovej. Jej pierwszym mężem był aktor Dušan Jamrich. Jej drugim mężem został reżyser i prozaik Milan Lasica. Ma dwie córki.

Filmografia

  • 1964: Senzi mama jako Eva
  • 1965: Małgorzata, córka Łazarza jako Małgorzata
  • 1968: Sladký čas Kalimagdory jako Kalimagdora
  • 1968: Zbehovia a pútnici jako Dominika
  • 1969: Kráľovská poľovačka jako Marta za młodu
  • 1969: Ptaszki, sieroty i głupcy jako Marta
  • 1970: Na kometě jako Angelika
  • 1971: Babcia jako hrabina Hortensie
  • 1971: Hry lásky šálivé jako służąca
  • 1971: Princ Bajaja jako Slavěna
  • 1972: …a pozdravuji vlaštovky jako Maruška Kudeříková
  • 1973: Deň slnovratu jako Blanka
  • 1973: Skrytý prameň jako Mária
  • 1974: Powinowactwa z wyboru jako Ottilie
  • 1976: Koncert pre pozostalých
  • 1977: Rusalka jako Rusalka
  • 1978: Krutá ľúbosť jako Kristka
  • 1978: Pustý dvor jako Kristína
  • 1980: Postrzyżyny jako Marja
  • 1980: Temné slunce jako Kris
  • 1984: Noc smaragdového měsíce jako Slávka
  • 1985: Tichá radosť jako Soňa
  • 1986: Lev s bílou hřívou jako Calma Veselá
  • 1986: Alžbetin dvor jako Celesta Fabici
  • 1986: Zkrocení zlého muže jako Tereza Buriánová
  • 1987: Južná pošta jako Mária Jurkovičová
  • 1987: Svět nic neví jako Jiřina Steinová
  • 1990: Súkromné životy jako Elena

Przypisy

  1. Profil na stronie osobnosti.sk. [dostęp 2016-06-04]. (słow.).
  2. Pravicová koalícia sa dohodla: Za primátorku chcú Vášáryovú. cas.sk, 21 września 2010. [dostęp 2012-03-11]. (słow.).
  3. Ftáčnik bude primátorom Bratislavy, chce šetriť. sme.sk, 28 listopada 2010. [dostęp 2012-03-11]. (słow.).
  4. SDKÚ má sotva klub, odišli Žitňanská, Beblavý a Vášáryová. sme.sk, 12 grudnia 2013. [dostęp 2019-03-26]. (słow.).
  5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 lutego 2005 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2005 r. nr 30, poz. 380).
  6. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].
  7. Vyznamenania. prezident.sk. [dostęp 2022-02-20]. (słow.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Order Zaslugi RP kl2 BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
SVK Rad Ludovita Stura 1 triedy BAR.png
Baretka: Order Ľudovíta Štúra I Klasy – Słowacja.