Mahmud II
 | |
 Tugra Mahmuda II | |
 | |
| Sułtan Imperium Osmańskiego | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Dzieci | Abdulmecid I, |
| Odznaczenia | |
_-_ribbon_bar.png){kind=small} | |
Mahmud II (ur. 20 lipca 1785 w Stambule, zm. 1 lipca 1839 tamże) – sułtan z dynastii Osmanów, panujący w latach 1808–1839. Syn sułtana Abdulhamida I.
Życiorys
Mahmud II objął tron po detronizacji brata, konserwatywnego sułtana Mustafy IV. Był władcą energicznym i odważnym, kontynuował dzieło reformy państwa i imperium zapoczątkowane przez Selima III.
W 1826 r. Mahmud II zlikwidował formację janczarów, co znacznie ułatwiło późniejsze reformy ustrojowe. Społeczność janczarów, konserwatywna i niegodząca się na żadne zmiany, była nieraz zagrożeniem dla sułtanów, zwłaszcza podążających za ideami modernizacji Turcji.
Następnie sułtan zniósł stworzony jeszcze w średniowieczu system timarów – lenn wojskowych – i związanych z nim formacji rycerstwa feudalnego – spahisów. Zlikwidował cła wewnętrzne i wprowadził wolność działalności gospodarczej. Sułtan zorganizował centralną administrację na wzór europejski. Dywan (radę sułtańską) i tradycyjne urzędy zastąpił Radą Państwa i ministerstwami. Rozpoczął też modernizację prawa tureckiego na wzór europejskich kodeksów. Za jego panowania powstały w imperium osmańskim pierwsze świeckie szkoły.
Symbolem zmian i dążenia do europeizacji imperium było wyprowadzenie się z pałacu Topkapı nad Bosforem. Mahmud II przywdział też strój europejski i nakazał uczynić to swoim poddanym.
Jednocześnie panowanie Mahmuda II upłynęło pod znakiem kryzysu Imperium Osmańskiego w południowo-wschodniej Europie i częściowo na Wschodzie. W 1815 r. pod naciskiem Rosjan sułtan musiał przyznać autonomię Serbii. W 1821 r. wybuchło powstanie w Grecji. Ingerencja mocarstw europejskich w sprawy greckie zakończyła się klęską w wojnie turecko-rosyjskiej, zawarciem pokoju w Adrianopolu i w następstwie gwarancją autonomii Grecji, później w wyniku konferencji londyńskiej powstaniem niepodległego państwa greckiego w 1830 r. Wtedy także Francuzi zajęli podlegającą dotąd sułtanowi Algierię. W 1831 r. Rosjanie przymusili pokonanych Turków do uznania autonomii Mołdawii i Wołoszczyzny.
Tymczasem w 1832 r. pasza Egiptu, formalny wasal sułtana, Muhammad Ali, wkroczył do Syrii i Azji Mniejszej. W bitwie pod Konyą pokonał wojska sułtańskie. W 1833 r. na żądanie mocarstw europejskich (Wielkiej Brytanii, Austrii i Francji) Mahmud II zawarł w Kutahya pokój z Muhammadem Alim. Na jego mocy pasza egipski otrzymał w dożywotnie władanie Cylicję, Syrię, Jordanię i Palestynę.
W 1833 r. Rosjanie zmusili sułtana do zawarcia z nimi układu w Hűnkâr Iskelesi. Stanowił on, że prawosławni mieszkańcy Imperium Osmańskiego zostaną objęci protektoratem cesarza rosyjskiego. Dawało to Rosji możliwość mieszania się w wewnętrzne sprawy Osmanów.
W 1839 r. Mahmud II bez powodzenia próbował odzyskać ziemie utracone na rzecz władcy Egiptu. Zmarł w czasie walk z Egipcjanami.
|
Media użyte na tej stronie
.svg)
Every sultan of the Ottoman Empire had his own monogram, called the tughra, which served as a royal symbol. A coat of arms in the European heraldic sense was created in the late 19th century. Hampton Court requested from the Ottoman Empire a coat of arms to be included in their collection. As the coat of arms had not been previously used in the Ottoman Empire, it was designed after this request, and the final design was adopted by Sultan Abdul Hamid II on 17 April 1882.
Tughra (i.e., seal or signature) of Mahmud II, Sultan of the Ottoman Empire (1808-1839). An explanation of the different elements composing the tughra can be found here.
Autor: Baba66, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Animated Tughra Mahmud II showing the structure of the calligraphy.
The tughra reads: "Mahmud Han bin Abdulhamid muzaffer daiman" ("Mahmud Khan son of Abdulhamid forever victorious").
Not all of the lines are colored throughout the animation. These lines were added only for decorative purposes. Some of the lines can depending on the interpretation be seen as a name, but some are only for decorative purposes to fill some empty space between other lines.
See Image:Tugra Mahmuds II.png for a non-animated, high resolution version or Image:Tughra Mahmud II.svg for the vector data.
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of Glory (Ottoman Empire)
Portrait of sultan Mahmud II, given by Mustafa Reşid Pasha to king Louis-Philippe of France, now at the Musée de Versailles.
Autor: Buho07, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ottoman Imperial Standard, Late 19th and early 20th Century. Each Sultan had his own Tughra.