Makaronik

(c) I, Greg O'Beirne, CC-BY-SA-3.0

Kruche makaroniki migdałowe (Amaretti di Saronno)

Makaroniki kokosowe podobne do bezy

Makaronik z płatków owsianych

Francuskie makaroniki przekładane kremem

Przemysłowo produkowane makaroniki sztucznie barwione

Ten artykuł od 2022-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Makaronik – słodkie ciastko przyrządzone z białek jaj, cukru pudru i mielonych migdałów, czasem także z niewielkim dodatkiem masła, mąki, drożdży, miodu, śmietany, żółtek, czekolady, kakao, bakalii, przypraw korzennych. Zamiast migdałów używane są niekiedy mielone orzechy włoskie, laskowe, orzeszki arachidowe, mak, orzeszki pistacjowe, pestki dyni, nasiona słonecznika, a nawet płatki owsiane, wiórki kokosowe lub pokruszone sucharki.

Makaroniki piecze się w niskiej temperaturze w formach lub na blasze. W zależności od czasu pieczenia i użytych składników mogą być one kruche i chrupiące lub miękkie, o strukturze przypominającej marcepan. Po ostudzeniu przekłada się je czasem kremami, dekoruje polewą, lukrem lub posypuje cukrem pudrem.

Mimo dużych walorów smakowych i wysokiej wartości odżywczej w Polsce są to ciastka niezbyt popularne, częściej spożywa się podobne do nich, ale tańsze w produkcji i nadające się do dłuższego przechowywania, bezy.

Ciasto makaronikowe wykorzystywane jest m.in. do wytwarzania mazurków: do wypieku całych blatów na mazurki^[1] lub tylko do ich wykończenia^[2][3].

Historia

Makaroniki wywodzą się z Włoch i Francji. Już w XIII wieku w regionach upraw migdałów w Lombardii, Lotaryngii i Kraju Basków pieczono ciastka z mielonych migdałów z dodatkiem miodu i białek jaj.

Makaroniki, początkowo stanowiące pokarm biedaków, z czasem zyskały uznanie wśród zamożniejszych grup ludności, pojawiły się na stołach możnowładców i monarchów. W okresie odrodzenia znane i cenione były w całej Europie i w krajach arabskich.

Obecnie we Włoszech każdy region posiada swój własny przepis na makaroniki i uznaje go za jedyny oryginalny.

Wartości odżywcze

Makaroniki są wysokoenergetycznym produktem żywnościowym, zawierają jednak wiele cennych składników odżywczych. Wśród nich wyróżnić można przede wszystkim:

• proteiny pochodzenia zwierzęcego i roślinnego wzajemnie uzupełniające się, dostarczające we właściwych proporcjach i ilościach aminokwasy egzogenne i endogenne
• wielonienasycone tłuszcze roślinne obniżające poziom cholesterolu i zapobiegające miażdżycy
• witaminy, zwłaszcza E oraz z grupy B
• liczne składniki mineralne (fosfor, siarka, potas, magnez, wapń, żelazo, cynk, miedź, selen)

Ponadto makaroniki charakteryzują się tym, że:

• zawierają bardzo małą ilość sodu (o ile nie dodano do nich niektórych konserwantów)
• nie zawierają zupełnie cholesterolu (jeśli wśród składników nie ma masła, żółtek lub śmietany, co zdarza się raczej rzadko)
• nie podwyższają poziomu cholesterolu we krwi (jeżeli nie została dodana margaryna)

Ciastka, w których migdały zastąpiono orzechami, makiem, innymi nasionami lub płatkami owsianymi, są również bardzo cenne pod względem wartości odżywczej.

Do makaroników produkowanych przemysłowo często dodaje się jednak szkodliwe dla zdrowia składniki (syntetyczne barwniki spożywcze, konserwanty, margarynę bogatą w izomery trans), natomiast migdałów czy orzechów jest w nich niewiele lub nie ma w nich wcale (zamiast nich stosuje się syntetyczne olejki aromatyczne). Wartość odżywcza takich ciastek jest niewielka, dostarczają one jedynie pustych kalorii.

Przypisy

Bibliografia

• Hanna Maria Kuchanowicz, Irena Nadolna, Krystyna Iwanow: "Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw", 2008, ISBN 978-83-200-3831-6
• Jan Czernikowski: "Ciasta, ciastka, ciasteczka", 2008, ISBN 978-83-87934-55-2
• Tina Bataglia, Massa Francesca: "Tradycyjna Kuchnia włoska", tłum. Maria Zawanowska, 2009, ISBN 978-83-7404-103-4

Linki zewnętrzne

• Online Etymology Dictionary Macaroon (ang.)
• French macarons (ang.)
• History of macarons. madmacnyc.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-05)]. (ang.)
• The story of the macaron. laduree.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-04)]. (ang.)
• American macaroons and French macarons (ang.)
• Musee du macaron. museedumacaron.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-25)]. O francuskich makaronikach (fr.)