Maksim Tank

Maksim Tank
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 września 1912
Pilkowszczyzna

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 1995
Mińsk

P.o. przewodniczącego Rady Najwyższej Białoruskiej SRR
Okres

od 1963
do 1972

podpis
Odznaczenia
Ludowy Poeta Białoruskiej SRR
Pilkowszczyzna, dom rodzinny Maksyma Tanka

Maksim Tank, właśc. Jauhien Iwanawicz Skurko (biał. Яўген Іванавіч Скурко; inne pseudonimy: A. Hranit, Auhien Bura; ur. 17 września 1912 w Pilkowszczyźnie k. Miadzioła, zm. 7 sierpnia 1995 w Mińsku) – białoruski poeta, nagrodzony w 1968 tytułem narodowego poety BSRR.

Kiedy w czasie I wojny światowej jego ojciec został zmobilizowany, matka wyjechała z dziećmi do Moskwy. W ojczyste strony rodzina wróciła dopiero w 1922. Jauhien Skurko ukończył najpierw polską szkołę początkową w Szklenikowie, następnie uczył się w gimnazjach: rosyjskim w Wilejce i białoruskim w Radoszkowiczach. Z tego ostatniego został relegowany. Od 1927 należał do komsomołu; za działalność komunistyczną dwukrotnie odbywał karę pozbawienia wolności (1933–1934, 1934). Pracował w podziemnych i legalnych wydawnictwach komunistycznych, a w czasie II wojny światowej – w gazetkach propagandowych. W latach 1948–1966 był redaktorem naczelnym czasopisma Połymia.

Jako poeta debiutował w 1931 w prasie nielegalnej. Pierwsze cztery tomy poezji wydawał w Wilnie. Pierwszy z nich, Na etapach (wyd. 1936), a także poemat Narocz (wyd. 1937) skonfiskowała cenzura. Jego wczesna twórczość nawiązywała do stylistyki tzw. drugiej awangardy. Łącznie w latach 1937–1990 wydał kilkanaście tomów poezji, ponadto napisał kilka tomów wierszy dla dzieci. W 1970 opublikował tom wspomnień, zatytułowanych Listki z kalendara (wyd. polskie Kartki z kalendarza, 1977). Kilkakrotnie wydawano tomiki jego wierszy w polskim przekładzie.

Był nagrodzony tytułami: Bohatera Pracy Socjalistycznej (1974), Honorowego Obywatela Mińska (1987), czterokrotnie Orderem Lenina, ponadto Orderem Rewolucji Październikowej, Orderem Czerwonego Sztandaru, Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy, Orderem Wojny Ojczyźnianej II stopnia, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Był laureatem Nagrody Państwowej ZSRR (1948), Nagrody Literackiej im. Janki Kupały (1959), Nagrody Państwowej BSRR (1966), Nagrody Leninowskiej (1978), a także nagrody ZAiKS za przekłady poezji polskiej i wkład w rozwój przyjaźni pomiędzy narodami.

Był wieloletnim deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR i Rady Najwyższej BSRR. W latach 1963–1971 pełnił obowiązki przewodniczącego Rady Najwyższej Białoruskiej SRR. Jego pseudonimem artystycznym nazwano w 1995 Białoruski Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny.

Media użyte na tej stronie

MaksimTank Signature.jpg
Аўтограф Максім Танка пад вершам “Маці”. 1944 год. Крыніца: Беларускі навукова-даследчы цэнтр электроннай дакументацыі, ф. 259, воп. 1, спр. 390, арк. 42.
2012. Stamp of Belarus 36-2012-09-05-m.jpg
100 гадоў з дня нараджэння Максіма Танка
Пількаўшчына. Родная хата М.Танка, зараз яго музей (01).jpg
Autor: В.Васіленка (http://forum.globus.tut.by/viewtopic.php?p=75514#75514), Licencja: CC BY-SA 3.0
Пількаўшчына. Родная хата М.Танка, зараз яго музей
Maksim Tank v tyurme Lukishki.jpg
Фотаздымкі Максіма Танка ў турме Лукішкі, 1932 г.