Maksymilian Landau
 | |
 podpułkownik uzbrojenia | |
| Data i miejsce urodzenia | 8 marca 1882 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | 1 pułk artylerii |
| Stanowiska | dowódca pułku artylerii |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Późniejsza praca | dyrektor Prywatnego Gimnazjum Męskiego im. Edwarda Rontalera w Warszawie |
| Odznaczenia | |
   _BAR.svg){kind=small}     | |
Maksymilian Landau[1] (ur. 8 marca 1882 w Kamionce Strumiłowej, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – nauczyciel, podpułkownik uzbrojenia Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 8 marca 1882 w Kamionce Strumiłowej, w rodzinie Ludwika i Rozalii z Wilkenbergów[2]. Przez osiem lat kształcił się w K. K. Gimnazjum im. Rudolfa w Brodach z językiem niemieckim wykładowym, gdzie w 1900 zdał maturę[3]. Ukończył studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie w 1904. Został nauczycielem. Pracował w macierzystym gimnazjum w Brodach, gdzie uczył języka niemieckiego, języka polskiego, prowadził kółko germanistyczne oraz był zawiadowcą (kustoszem) niemieckiej biblioteki uczniów[4][5].
Po wybuchu I wojny światowej służył w Legionach, w 1 pułku artylerii. 14 marca 1915 roku został awansowany na chorążego, a 1 maja 1916 roku na stopień podporucznika[6]. Po kryzysie przysięgowym w armii austriackiej. W końcowym okresie wojny wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej.
W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył w Dowództwie Artylerii Armii Wschód, potem w Korpusie Kadetów w Krakowie. Przeniesiony na stanowisko instruktora do Szkoły Podoficerów Artylerii w Krakowie i Toruniu. W 1920 mianowany dowódcą II dywizjonu 4 pułku artylerii polowej i wysłany na front. Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku; został zweryfikowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku.
Na początku lat 20. formalnie pozostawał nauczycielem w stanie nieczynnym, przynależnym do gimnazjum w Brodach[7]. W 1923 roku służył jako zastępca dowódcy pułku w 4 pułku artylerii polowej. Został awansowany na podpułkownika artylerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku. Od 13 lutego 1928 do maja 1932 był dowódcą pułku manewrowego artylerii w Toruniu, który z dniem 1 stycznia 1932 roku został przemianowany na 31 pułku artylerii lekkiej. W tym samym roku został przeniesiony z korpusu oficerów artylerii do korpusu oficerów uzbrojenia w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 2. lokatą z jednoczesnym przydziałem do Kierownictwa Zaopatrzenia Uzbrojenia w Warszawie na stanowisko zastępcy kierownika[8]. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[9].
W 1938 był dyrektorem Prywatnego Gimnazjum Męskiego im. Edwarda Rontalera w Warszawie[10].
Podczas kampanii polskiej od 12 września 1939 był dowódcą artylerii Grupy Obrony Lwowa[11]. Po agresji ZSRR na Polskę i kapitulacji Lwowa przed Armią Czerwoną został wbrew warunkom kapitulacji miasta wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Obecnie spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Figuruje w Wykazie, poz. 1979.
5 października 2007 został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika[12]. Decyzja Ministra Obrony Narodowej została ogłoszona 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Maksymilian Landau był współautorem Zarysu historji wojennej 4-go Pułku Artylerji Polowej z 1929[13]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2470 (1921)[14]
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[15]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1932)[16]
- Krzyż Walecznych[2]
- Złoty Krzyż Zasługi (2 sierpnia 1928)[17]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[2]
Przypisy
- ↑ W dokumentacji gimnazjalnej wymieniony w języku niemieckim jako „Maximilian Landau”. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Maksymilian II Landau” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko.
- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 168. [dostęp 2021-08-06].
- ↑ Jahresbericht K. K. Rudolfs-Gymnasium in Brody fur das schuljahr 1900. Brody: 1900, s. 27, 34.
- ↑ Sprawozdanie C. K. Gimnazjum im. Rudolfa w Brodach za rok szkolny 1908. Brody: 1908, s. 48, 82.
- ↑ Sprawozdanie C. K. Gimnazjum im. Rudolfa w Brodach za rok szkolny 1912/13. Brody: 1913, s. 3, 19, 24.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów Legjonów Polskich w dniu oddania Legjonów Polskich Wojsku Polskim, Warszawa 1917, s. 38.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Państwowego im. Józefa Korzeniowskiego w Brodach za rok szkolny 1920/21. Brody: 1921, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 411.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Przeniesienia w stan spoczynku. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 11, s. 143, 7 czerwca 1934.
- ↑ Zbiory NAC on-line - Jubileusz 40-lecia Prywatnego Gimnazjum Męskiego im. Edwarda Rontalera w Warszawie
- ↑ Dokumenty obrony Lwowa 1939, opr. Artur Leinwand, Instytut Lwowski, Warszawa 1997, ISBN 83-910659-0-1, s. 38–39, 42.
- ↑ Decyzja nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Maksymilian Landau, Adam Tabiszewski: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. T. 4 Pułk Artylerii Polowej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 7, 24.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2864 z 13 kwietnia 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 16, poz. 558
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu organicaji i wyszkolenia wojska
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 178, poz. 386 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2, s. 288.
- Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 721, 815.
- Rocznik Oficerski 1924 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 644, 739.
- Rocznik Oficerski 1928 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 405, 451.
- Rocznik Oficerski 1932 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s. 296, 846.
- Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Dokumenty obrony Lwowa 1939, opr. Artur Leinwand, Instytut Lwowski, Warszawa 1997, ISBN 83-910659-0-1.
- Ogrody wspomnień - Maksymilian Landau [dostęp 2012-08-17].
Media użyte na tej stronie
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek legionowy
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Baretka: Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Maksymilian Landau (1882-1940) – Lieutnant-Colonel of the Polish Army, victim of the Katyn massacre