Maksymilian Wudkiewicz

Maksymilian Wudkiewicz
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1892 bądź 1893
Lwów

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1919
pod Wołczuchami

Przebieg służby
Lata służby

1914–1919

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png c. k. Obrona Krajowa
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

Pułk Strzelców Nr 23
Pociąg Pancerny 3 („Pepetrójka”)

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa)

Maksymilian Jan Wudkiewicz (ur. 28 stycznia 1892 we Lwowie bądź w 1893, zm. 22 lutego 1919 pod Wołczuchami) – polski lekkoatleta, chodziarz i długodystansowiec, podporucznik Wojska Polskiego.

Życiorys

Pogrzeb Maksymiliana Wudkiewicza

Maksymilian Jan Wudkiewicz urodził się 28[1] stycznia 1892[1][2][3]. Był synem Andrzej i Marii z domu Damm[2], bratem Antoniego (1896-1968, kolejarz)[4]. Kształcił się w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie[5], gdzie w 1911 ukończył VII klasę i zdał egzamin dojrzałości[6].

Został sportowcem lekkoatletą, specjalizował się w chodzie. Był zawodnikiem Czarnych Lwów, do 1914 rekordzistą Europy w chodzie na 5000 metrów[7], wielokrotnym rekordzistą Austrii i Polski w chodzie[8][9]. Zdobywał złote medale w chodzie na mistrzostwach Austrii: w 1913 na dystansie 5000 metrów (czas 26:09,2; rekord)[10], w 1914 na dystansie 10 000 metrów (53:07,5)[11][12][13].

Był studentem czwartego roku architektury na Politechnice Lwowskiej[1][2]. W 1914 został powołany do c. k. Obrony Krajowej, podczas I wojny światowej walczył na froncie austriacko-włoskim oraz austriacko-francuskim[1]. Został awansowany na stopień podporucznika rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1917[14]. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Strzelców Nr 23[15].

Po zakończeniu wojny powrócił do Lwowa[1]. Wstąpił do Wojska Polskiego i wziął udział w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej[2]. W stopniu podporucznika został oficerem oddziału szturmowego i komendantem był komendantem pociągu pancernego PP-3., określanego jako „Pepetrójka” (później przemianowany na „Podpułkownik Lis-Kula”)[2][16]. Poległ 22 lutego 1919 w bitwie pod Wołczuchami[1][2][7][17][18][19]. Wobec konieczności oddalenia się polskiej załogi z miejsca walk, ciało Wudkiewicza został pochowane na miejscu przez Ukraińców[16]. Ekshumacja zwłok ppor. Wudkiewicza (oraz poległych szeregowców Stefana Pasionca i Jana Zięby) została przeprowadzona 14 maja 1919 w Wołczuchach[16][20][21]. Szczątki trzech żołnierzy zostały przewiezione do Lwowa, gdzie sprzed dworca kolejowego po południu 15 maja 1919 odbyły się uroczystości żałobne przy licznym udziale uczestników, w tym żołnierzy i kapeli 3 Pułku Strzelców Lwowskich, po czym zostały pochowane na Cmentarzu Obrońców Lwowa (kwatera XIV, miejsce 985)[2][16][22][23].

Rekordy życiowe

W latach 20. i 30. niepodległej II Rzeczypospolitej pozostawał rekordzistą Polski w chodzie na kilku dystansach[24] (podany w przypisie czas publikacji źródła jest równoznaczny z utrzymywaniem się rekordu M. Wudkiewicza).

KonkurencjaData, miejsceWynik
chód na 1 kilometr19144:40[25]
chód na 2 kilometry19139:56[25][26]
chód na 3 kilometry5 sierpnia 1914, Lwów14:24,6[25][27][28][29][30][31][32][33]
chód na 4 kilometry191321:00,5[25]
chód na 5 kilometrów30 maja 1914, Lwów25:28,6[25][28][29][30][31][32]
chód na 5 mil angielskich191441:58[25]
chód na 9 kilometrów191442:20[25]
chód na 10 kilometrów30 maja 1914, Lwów52:30,8[25][27][28][29][30][31][34][35][36][37]

Upamiętnienie

  • Towarzysz Wudkiewicza z załogi „Pepetrójki” i świadek jego śmierci Zbigniew Orwicz swoje wspomnienia zatytułowane Wołczuchy (wypad lwowskiego pociągu pancernego „Pepetrójka” W. P.) opatrzył dedykacją „Cieniom przyjaciela ppor. Maksymiliana Wudkiewicza poświęcam”[18].
  • W 1919 klub Czarni Lwów zorganizował memoriał poległych w tym roku Kaweckiego (lekkoatleta długodystansowiec i biegacz narciarski[38]) i Wudkiewicza[39]. Na walnym zgromadzeniu I LKS Czarni Lwów w dniu 28 lutego 1929 zatwierdzono organizację trzech memoriałów upamiętniających poległych sportowców klubu: Józefa Kaweckiego, Maksymiliana Wudkiewicza i Władysława Steinhausa[40]. 23 stycznia 1922 memoriał ś.p. Kaweckiego-Wudkiewicza o nagrodę honorową w ramach Międzyklubowych zawodów Sekcji Narciarskiej „Czarni” został rozegrany w biegu narciarskim na ok. 8 km w Sławsku[41][42].
  • Władze Politechniki Lwowskiej zaplanowały na październik 1923 odsłonięcie tablicy pamiątkowej z nazwiskami studentów uczelni poległych w walkach o niepodległość 1918-1921; wśród upamiętnionych był Maksymilian Wudkiewicz[43].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Maksymilian Jan Wudkiewicz (pol.). Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy. [dostęp 2017-01-22].
  2. ↑ a b c d e f g Maksymilian Wudkiewicz. nieobecni.com.pl. [dostęp 2017-02-02].
  3. ↑ Według innego źródła w 1893. Por. Athletendetails: Wudkiewicz Maksimilian, oelv.at [dostęp 2017-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-03] (niem.).
  4. ↑ Nekrolog. ŚP. Sabina Wudkiewicz (1907-1985). ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2017-02-03].
  5. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1905. Lwów: 1905, s. 79.
  6. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1911. Lwów: 1911, s. 103, 105.
  7. ↑ a b Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004, s. 54. ISBN 83-92-0354-4-5.
  8. ↑ Ze sportu polskiego. „Praca”, s. 652, nr 21 z 24 maja 1914. 
  9. ↑ Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004. ISBN 83-92-0354-4-5.
  10. ↑ Święto polskiej piłki nożnej. 20-lecie i otwarcie parku sportowego I lwowsk. K. S. „Czarni”. „Sportowiec”, s. 70, nr 18 z 6 lipca 1923. Poznański Związek Okręgowy Piłki Nożnej. 
  11. ↑ Österr. Staatsmeisterschaften Wien 1914-06-20 – 1914-06-21, oelv.at [dostęp 2017-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-03] (niem.).
  12. ↑ Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004, s. 178. ISBN 83-92-0354-4-5.
  13. ↑ Österreichische Staatsmeister Männer / Freiluft, oelv.at [dostęp 2017-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24] (niem.).
  14. ↑ Könyvtár Ranglisten Landwehr 1916-1918 Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 140.
  15. ↑ Könyvtár Ranglisten Landwehr 1916-1918 Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 308.
  16. ↑ a b c d Dla Ciebie Polsko! Maksymilian Wudkiewicz. „Panteon Polski”, s. 15, nr 23 z lutego 1926. 
  17. ↑ Zbigniew Orwicz. Wołczuchy. „Ziemia Przemyska”, s. 3, nr 93 z 20 kwietnia 1919. 
  18. ↑ a b Zbigniew Orwicz. Wołczuchy (2). „Żołnierz Polski”, s. 4–5, nr 26 z 25 czerwca 1919. 
  19. ↑ Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934, s. 1008.
  20. ↑ Kronika. „Pepetrójka”. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 109 z 13 maja 1919. 
  21. ↑ Klepsydra. Maksymilian Jan Wudkiewicz podporucznik z pociągu pancernego „Pepetrójka” WP, słuchacz IV roku Architektury, poległ śmiercią bohaterską dnia 22 II 1919 r. w bitwie pod Wołczuchami. Lwów, dnia 12 V 1919 roku. archivesportaleurope.net. [dostęp 2017-02-03].
  22. ↑ Spis bohaterów pochowanych na Cmentarzu Obrońców Lwowa. W: W szesnastą rocznicę. Lwów: Towarzystwo Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie, 1934, s. 51.
  23. ↑ Kronika. „Pepetrójka”. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 113 z 17 maja 1919. 
  24. ↑ Wiktor Junosza. Dwie ery w życiu sportu polskiego. „Stadjon”, s. 9, nr 9 z 27 lutego 1930. 
  25. ↑ a b c d e f g h Lekka atletyka. „Postęp-Sport”, s. 2, nr 3 z 28 lipca 1921. 
  26. ↑ W lipcu 1925 wynik został poprawiony podczas zawodów w Warszawie. Por. Sport. Zawody O. Z. L. A. Warszawa zdała świetnie egzamin z lekkiej atletyki. „Express Wieczorny Ilustrowany”, s. 7, nr 166 z 20 lipca 1925. 
  27. ↑ a b Tabela porównawcza rekordów światowych, polskich i W. P. w lekkiej atletyce. „Wojskowy Rocznik Sportowy”, s. 80, 1924. Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. 
  28. ↑ a b c Lekkoatletyczne rekordy polskie. „Ilustrowany Kuryer Codzienny”, s. 10, nr 330 z 1 grudnia 1925. 
  29. ↑ a b c Sport w Polsce. Polskie rekordy lekkoatletyczne mężczyzn. „Sokół Polski”. 5, s. 78, 1926. 
  30. ↑ a b c Sport w Polsce. W: Almanach. Polska Towarzyska. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze Editions Woreyd, 1926, s. 181.
  31. ↑ a b c Rekordy lekkoatletyczne. „Stadjon”, s. 9, nr 48 z 28 listopada 1929. 
  32. ↑ a b Nowiny sportowe. Rekordy Polski. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 321 z 3 listopada 1933. 
  33. ↑ Ważniejsze rekordy Polski. W: Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1937-38. Kraków: Wydawnictwo Polskiego Związku Narciarskiego, 1937, s. 304.
  34. ↑ Nasza lekka atletyka przed Olimpiadą. „Tygodnik Sportowy”, s. 12, nr 22 z 28 maja 1924. 
  35. ↑ Lekko-atletyczne mistrzostwa Polski dla panów 1920–1927. „Stadjon”, s. 9, nr 1 z 1 stycznia 1928. 
  36. ↑ Rekordy lekkoatletyczne. „Stadjon”, s. 6, nr 47 z 21 listopada 1929. 
  37. ↑ Według jednej z publikacji w 1927 wynik został poprawiony przez Józefa Kaczmarczyka przy obecności oficjalnej komisji. Por. Dwa nowe rekordy polskie. „Żołnierz Polski”, s. 76, nr 4 z 20 stycznia 1928.  Jednak w 1933 Polski Związek Lekkiej Atletyki ogłosił listę aktualnych polskich rekordów lekkoatletycznych, na której widniał nadal rekord Wudkiewicza z 1914. Por. Nowiny sportowe. Rekordy Polski. „Nowiny Codzienne”, s. 2, nr 321 z 3 listopada 1933. 
  38. ↑ Wiktor Junosza. Wczoraj i dziś. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. Nr 4, s. 131, 1939. 
  39. ↑ Stanisław Zaborniak: Lekkoatletyka na ziemiach polskich w latach 1867–1918. Rzeszów: 2004, s. 227. ISBN 83-92-0354-4-5.
  40. ↑ Leon Rak. Infrastruktura sportowa i działalność organizacyjna I Lwowskiego Klubu Sportowego Czarni w świetle lokalnej prasy (1920–1939). „Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu”. Nr 61, s. 101, 2018. Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. 
  41. ↑ Narciarstwo. Pierwsze w bieżącym sezonie zawody narciarskie. „Tygodnik Sportowy”. Nr 39, s. 5, 3 lutego 1922. 
  42. ↑ Narciarstwo Polskie. Roczników Polskiego Towarzystwa Narciarskiego tom 1. 1925. T. I. Kraków: Polski Związek Narciarski, 1925, s. 101.
  43. ↑ Julian Fabiański. Kronika wojskowa. Politechnika Lwowska ku czci poległych studentów. „Żołnierz Polski”, s. 16, nr 31 z 5 sierpnia 1923. 

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Funeral of Maksymilian Wudkiewicz (1919).jpg
Pogrzeb Maksymiliana Wudkiewicza (1919)
PL Epolet ppor.svg
Naramiennik podporucznika Wojska Polskiego (1919-39).