Malkolmia

Malkolmia
	; Kwiaty Malcolmia maritima
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	malkolmia
	Nazwa systematyczna
	Malcolmia W. T. Aiton; Hortus Kew. ed. 2. 4: 121. Dec 1812
	Typ nomenklatoryczny
	M. maritima (Linnaeus) W. T. Aiton
Synonimy
	Fedtschenkoa Regel & Schmalh.; Strigosella Boiss.; Wilckia Scop.;
	Fedtschenkoa Regel & Schmalh.; Strigosella Boiss.; Wilckia Scop.;

Malkolmia (Malcolmia W.T. Aiton) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego 11 gatunków^[6], w szerszym ujęciu ok. 35^[7]^[5]^[8]. Rośliny te (niezależnie od ujęcia) występują w basenie Morza Śródziemnego oraz w południowo-zachodniej i centralnej Azji^[5]^[6]. Największe zróżnicowanie rodzaju jest w południowej Europie^[7]; w Pakistanie występuje 7 gatunków^[4], w Chinach – 4 gatunki^[5]. Rośliny występują na terenach piaszczystych i skalistych, na wybrzeżach (na wydmach i klifach)^[7]. W Polsce rejestrowana od przełomu XIX i XX wieku jako przejściowo zawlekana i dziczejąca (efemerofit) jest malkolmia nadmorska M. maritima^[9]^[10].

Nazwa rodzajowa upamiętnia Williama Malcolma – ogrodnika spod Londynu z XVIII wieku^[7].

Morfologia

Malcolmia maritima

Pokrój: Rośliny jednoroczne, dwuletnie i byliny o pędach osiągających do 0,4 m wysokości^[7]. Pędy są prosto wzniesione lub rozpostarte, zwykle owłosione, włoski u wielu gatunków gęste i sztywne, proste lub rozgałęzione^[4].
Liście: Pojedyncze, lancetowate do eliptycznych^[4], ząbkowane lub pierzasto klapowane^[7]. Dolne liście są silniej klapowane, nie tworzą różyczki liściowej. Liście siedzące lub ogonkowe, nie obejmują nasadą łodygi^[7]^[5].
Kwiaty: Zebrane w wielo- lub kilkukwiatowe grona. Działki kielicha 4 owalne do podługowatych, płatki korony 4, białe, różowe do fioletowych, dłuższe od kielicha, z wyraźnym paznokciem. Pręcików 6. Zalążnia górna, z 20-90 zalążkami^[5]. Znamię głęboko dwudzielne, ale z łatkami prosto wzniesionymi, a nie rozpostartymi^[7].
Owoce: Wielonasienne, wąskie łuszczyny^[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należący do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)^[2]^[11]. Rodzaj należy do plemienia Anastaticeae^[12].

Wykaz gatunków^[6]

Malcolmia chia (L.) DC.
Malcolmia doumetiana (Coss.) Rouy
Malcolmia flexuosa (Sm.) Sm.
Malcolmia graeca Boiss. & Spruner
Malcolmia × hybrida Hausskn.
Malcolmia komarovii Vassilcz.
Malcolmia macrocalyx (Halácsy) Rech.
Malcolmia malcolmioides (Coss. & Durieu) Greuter & Burdet
Malcolmia maritima (L.) W.T.Aiton – malkolmia nadmorska^[13]^[9]
Malcolmia orsiniana (Ten.) Ten.
Malcolmia pygmaea (DC.) Boiss.
Malcolmia taraxacifolia Balb.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
↑ ^a ^b Isatis Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2015-11-11].
↑ ^a ^b ^c ^d Malcolmia. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-11-11].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Isatis Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-11-11].
↑ ^a ^b ^c Malcolmia W.T.Aiton. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-12].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 162. ISBN 0-333-74890-5.
↑ Malcolmia. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-11-11].
↑ ^a ^b BarbaraB. Tokarska-Guzik BarbaraB. (red.), Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych, Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2014, s. 140, ISBN 978-83-62940-33-2, OCLC 894953106 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2015-11-11] (ang.).
↑ Genus: Malcolmia W. T. Aiton. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-11-11].
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 121. ISBN 978-83-925110-5-2.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).

[ing-3] Isatis Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2015-11-11].

[pakistan-4] Malcolmia. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-11-11].

[china-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Isatis Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2015-11-11].

[powo-6] Malcolmia W.T.Aiton. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-12].

[philips-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 162. ISBN 0-333-74890-5.

[tpl-8] Malcolmia. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-11-11].

[guzik-9] BarbaraB. Tokarska-Guzik BarbaraB. (red.), Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych, Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2014, s. 140, ISBN 978-83-62940-33-2, OCLC 894953106 .

[checklist-10] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[11] List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2015-11-11] (ang.).

[12] Genus: Malcolmia W. T. Aiton. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2015-11-11].

[gawrys-13] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 121. ISBN 978-83-925110-5-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Malkolmia

Morfologia

Systematyka

Przypisy

Media użyte na tej stronie