Mandala (symbol)
Mandala (sans. मण्डल maṇḍala, koło, łuk; chiń. màntúluó 曼荼羅; kor. mandara 만다라; jap. mandara 曼荼羅; wiet. Mạn-đà-la; tyb. དཀྱིལ་འཁོར།, Wylie dkyil 'khor) – motyw artystyczny występujący głównie w sztuce buddyzmu tantrycznego[1], gdzie jego tworzenie, a następnie niszczenie – jako droga transformacji praktykującego, jest uważane za rodzaj medytacji i ma duże znaczenie religijne[2].
Mandala buddyjska to harmonijne połączenie koła i kwadratu[3], gdzie koło jest symbolem nieba, transcendencji, zewnętrzności i nieskończoności, natomiast kwadrat przedstawia sferę wewnętrzności, tego co jest związane z człowiekiem i ziemią. Obie figury łączy punkt centralny, który jest zarówno początkiem, jak i końcem całego układu. Istnieją różne rodzaje mandali. Są mandale oczyszczające, występują też mandale wzmacniające określone cechy lub poszczególne obszary ludzkiego życia. W najszerszym znaczeniu mandale są diagramami, które ukazują w jaki sposób chaos przybiera harmonijną formę.
W buddyzmie mandala przede wszystkim ma zastosowania do celów związanych z praktyką wadżrajany, gdzie najpełniejsze jej wykorzystanie jest w tantrach jogi najwyższej. Na widocznych obrazkach przedstawione są tylko schematy mandal w formie rzutów poziomych. Na podstawie danego schematu, jeżeli otrzymało się stosowną inicjację, wizualizuje się formę przestrzenną mandali, tak jakby znajdowało się w jej środku niczym w pałacu z otaczającym go terenem, a samemu przybiera się formę jidama, charakterystyczną dla tej określonej mandali. Należy zaznaczyć, że cała forma tego pałacu, terenu i jidama służy rozwojowi medytacyjnego skupienia w celu przygotowania do bardziej zaawansowanych praktyk tantrach jogi najwyższej, a same wizualizacje wykonuje się w zgodzie z teorią buddyjska, np. na temat „pustości” wszystkich przejawień zwanej Siunjata oraz ustnymi pouczeniami od odpowiednio wykwalifikowanego mistrza.
Zobacz też
- jantra
- rangoli
Przypisy
- ↑ mandala, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2009-10-03] (ang.).
- ↑ Mandalas: Sacred Art and Geometry. Religion Facts. [dostęp 2009-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-04)]. (ang.).
- ↑ Mandala, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-30] .
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Deuxième jour de la réalisation d'un mandala de sable "Pour la paix dans le monde", par trois lamas du temple des Mille Bouddhas, à la Tour de la Liberté de Saint-Dié-des-Vosges, les 11, 12 et 13 avril 2008