Mandragora (czasopismo)

Mandragora
Państwo

 Polska

Wydawca

Zrzeszenie Studentów Polskich; Ośrodek Twórczy „Dom”; Akademickie Biuro Kultury i Sztuki „Alma-Art”

Język

polski

Pierwszy numer

1983

Ostatni numer

1990

ISSN

0860–3634

OCLC

145382177

„Mandragora” – pismo poświęcone poszukiwaniom kulturowym wydawane we Wrocławiu w latach 1983–1990, związane z Ośrodkiem Twórczym „Dom” i Forum Poszukiwań Kulturowych „Mandragora”.

Ukazało się osiem numerów pisma. Wydawcami byli: OT „Dom” działający przy Akademickim Centrum Kultury „Pałacyk” we Wrocławiu, mieszczącym się w pałacu Schaffgotschów oraz (od nr 6) Akademickie Biuro Kultury i Sztuki ZSP „Alma-Art”. Środowisko „Mandragory” stanowiły formalne i nieformalne grupy działające na obrzeżach kultury oraz świata akademickiego, w tym te, które powstały z inicjatywy OT „Dom” i FPK, np. Uniwersytet Kultury Otwartej, Forum Humanum, Wobec Czasu i Wartości, Galeria „W trakcie”, Wychowanie dla Życia, Makrobiotyka[1].

Najważniejsze motywy, które według twórców pisma określały jego przesłanie, to krytyczna diagnoza kultury współczesnej oraz wynikające z niej poszukiwania nowych wartości, form i sposobów życia oraz twórczości. Pojęcia kluczowe dla obu motywów to: otwartość, dialog, podmiotowość, pluralizm, globalność, wspólnota versus partykularność, uprzedmiotowienie, monopole racji i wartości[2].

Na łamach „Mandragory” ukazywały się prace (oryginalne i tłumaczone) o charakterze naukowym, publicystyka, eseistyka i poezja, zwłaszcza debiuty. W piśmie widoczny był nurt analiz i diagnoz psychospołecznych inspirowanych m.in. psychologią humanistyczną, kulturą Wschodu, ekofilozofią, filozofią techniki, które redakcja starała się implementować na grunt polski, wskazując tym samym obszar możliwych – intelektualnych i artystycznych – poszukiwań[3].

Istotnym wątkiem w realizacji przesłania pisma był międzypokoleniowy i międzykulturowy dialog, ujmowany w formę rozmów (wywiadów) z uznanymi reprezentantami kultury i nauki z jednej strony (m.in. Kazimierz Dąbrowski[4], Jerzy Prokopiuk[5], Andrzej Sadowski[6], Wojciech Eichelberger[7], Józef Szajna[8], Jacek Bunsch[9], Alexander King(ang.)[10], Tadeusz Margul[11], Włodzimierz Pawluczuk[12], Wiesław Łukaszewski[13], Eileen Barker(ang.)[14], Henryk Skolimowski[15]) oraz wypowiedzi i rozmów z reprezentantami młodej kultury z drugiej strony[16]. Każdy z numerów zawierał również kronikę aktualnych wydarzeń w środowisku Mandragory[17].

W Mandragorze swoje najwcześniejsze teksty publikowali m.in. Olga Tokarczuk[18][19], Natasza Goerke[20], Jacek Orłowski[21], Piotr Bałtroczyk[22], Michał Fostowicz[23], a także późniejsi przedstawiciele nauki: Wojciech Chlebda[24], Tadeusz Doktór[25], Włodzisław Duch[26], Bogusław Jasiński[27], Krzysztof Koseła[28], Piotr Wilczek[29] i in.

Recenzje Mandragory ukazały się w „Politechniku” nr 37/1984, „Kulturze Dolnośląskiej” nr 1–2/1987, „Odrze” nr 5/1987, „Studencie” nr 13/1985 oraz 5/1988.

W skład redakcji i zespołu współpracowników wchodzili: Zbigniew Bierzański, Jan K. Górecki, Bożena Kochman, Roman Lewandowski, Elżbieta Małkiewicz, Lech A. Mergler, Iwona Opoczyńska, Jacek Orłowski, Wojciech Ostrowski, Anna Ropiecka, Jerzy Ropiecki, Bożena Ryszawska, Alicja Senejko, Sokratis Spiridis i Urszula Włodarska (korekta). Autorzy oprawy graficznej oraz fotografii: nr 1–3 Jerzy Ropiecki, Ikar Kozak, Tomasz Kaczmarek; nr 4 – AJJA; nr 5–8 Alicja Jodko, Mariusz Jodko.

Przypisy

  1. ↑ „Mandragora” , 1983 (bez numeracji), s. 113–116; nr 2, Wrocław, 1983, s. 44–50, 139–142; nr 3, Wrocław, 1983, s. 141–144; nr 4, Wrocław, 1984, s. 83–87, 149–151; nr 5, Wrocław, 1986, s. 110–118; 129–132, 149–155; nr 6, Wrocław, 1987, s. 189–192, 90; nr 7, Wrocław, 1988, s. 217–222; nr 8, Wrocław, 1990, s. 214–217.
  2. ↑ Nota redakcyjna, „Mandragora”, 1983 (bez numeracji), s. 5; Dyskusja redakcyjna, „Mandragora”, nr 2, Wrocław, 1983, s. 27–30; Program seminarium OT „Dom” i „Mandragory”, nr 5, s. 149–150.
  3. ↑ T. Sołtysiak, Świat znaczy DOM, „Politechnik”, nr 37/1984, s. 1–6; T. Skoczek, Mandragora, „Student” nr 13/1985, s. 13; Mandragora 6, „Student”, nr 5/1988, s. 13; Uwaga na Mandragorę, „Odra”, nr 5/1988, s. 105/106.
  4. ↑ Heroizm wrażliwości, rozmowa z prof. Kazimierzem Dąbrowskim, „Mandragora”, Wrocław, 1983 (bez numeracji), s. 19–24.
  5. ↑ Przemieniać siebie, innych i Ziemię, rozmowa z Jerzym Prokopiukiem, „Mandragora”, nr 2, Wrocław, 1983, s. 59–64.
  6. ↑ Szarlatani byli zawsze potrzebni, rozmowa z Andrzejem Sadowskim, „Mandragora”, nr 4, Wrocław, 1984, s. 19–26.
  7. ↑ Przekroczyć ego?, rozmowa z Wojciechem Eichelbergerem, „Mandragora”, nr 5, Wrocław, 1986, s. 29–42.
  8. ↑ Kim jesteśmy?, rozmowa z Józefem Szajną, „Mandragora”, nr 6, Wrocław, 1987, s. 4–25.
  9. ↑ Historia, patyk i lokomotywa, rozmowa z Jackiem Bunschem, tamże, s. 76–90.
  10. ↑ W punkcie zwrotnym, rozmowa z prof. Alexandrem Kingiem, tamże, s. 140–145.
  11. ↑ Dlaczego warto poznawać Wschód, rozmowa z prof. Tadeuszem Margulem, „Mandragora”, nr 3, Wrocław, 1983, s. 119–122
  12. ↑ Ogląd z pozycji Marsjan. Nie tylko Polska wygląda śmiesznawo, rozmowa z prof. Włodzimierzem Pawluczukiem, „Mandragora” nr 7, Wrocław, 1988, s. 4–29.
  13. ↑ Epidemia, rozmowa z prof. Wiesławem Łukaszewskim, „Mandragora”, nr 8, Wrocław, 1990, s. 5–21.
  14. ↑ Na Zachodzie każdy sobie, rozmowa z prof. Eileen Barker, tamże, s. 71–87.
  15. ↑ Wszyscy zajmujemy się życiem, rozmowa z prof. Henrykiem Skolimowskim, tamże, s. 149–161
  16. ↑ „Mandragora", nr 2, Wrocław, 1983, s. 13–21; 27–31; nr 3, Wrocław, 1983, s. 74–86; 104–119; nr 4, Wrocław, 1984, s. 64–67; nr 6, Wrocław, 1987, s.28–70, 124–132; nr 7, Wrocław 1988, s. 31–64; nr 8, Wrocław, 1990, s. 22–44; 115–123.
  17. ↑ „Mandragora", Wrocław, 1983 (bez numeracji), s. 113–116; nr 2, Wrocław, 1983, s. 139–142; nr 3, Wrocław, 1983, s. 141–144; nr 4, Wrocław, 1984, s. 149–151; nr 5, Wrocław, 1986, s. 149–155; nr 6, Wrocław, 1987, s. 189–192 ,90; nr 7, Wrocław, 1988, s. 217–222; nr 8, Wrocław, 1990, s. 214–217.
  18. ↑ O. Tokarczuk, Oddział psychogeriatryczny, „Mandragora, nr 4, Wrocław 1984, s. 105–109; Powrót na niebo, „Mandragora” nr 8, Wrocław, 1990, s. 142–145.
  19. ↑ Karol Maliszewski, Poezja wrocławska w latach 1980-2000, pierwodruk: Karol Maliszewski, Pociąg do literatury, Wrocław, 2010, s. 75–89, dolnoslaskosc.pl, 2004 [dostęp 2016-10-14].
  20. ↑ N. Goerke, Wiersze, „Mandragora”, nr 8, Wrocław, 1990, s. 45–46.
  21. ↑ J. Orłowski, Właściwie radość, „Mandragora”, nr 6, s. 47–55; Teatr potrzebny (1), „Mandragora, nr 7, Wrocław, 1988, s. 90–108; Teatr potrzebny (2), „Mandragora”, nr 8, Wrocław, 1990, s. 86–95.
  22. ↑ P. Bałtroczyk, Z listu Michała do Piotra, „Mandragora”, nr 6, Wrocław 1987, s. 28–29; Naszą perspektywą jest brak perspektyw, tamże, s. 35–36.
  23. ↑ M. Fostowicz, Poezja i poznanie (1), „Mandragora”, nr 7, Wrocław 1988, s. 111–125; Poezja i przestwór, „Mandragora”, nr 8, Wrocław 1988, s. 114.
  24. ↑ W. Chlebda, Tak i nie czy tak lub nie. Refleksje o myśleniu dychotomicznym, „Mandragora”, nr 2/84, s. 31–43; Dwa kroki w samotność, „Mandragora”, nr 3/84, s. 23–33.
  25. ↑ T. Doktór, W poszukiwaniu utraconego raju, „Mandragora”, nr 6/87, s. 105–112.
  26. ↑ W. Duch, Fizyka i Tao, „Mandragora", nr 4/84, s. 119–124; Stany świadomości, nr 5/86, s. 24–29.
  27. ↑ B. Jasiński, Granice estetyki, „Mandragora”, 1983 (bez numeracji), s. 31–41; Poemat o dialogu, nr 2/83, s. 77–82.
  28. ↑ K. Koseła, Grupy pogranicza nauki i religii, „Mandragora”, nr 6/87, s. 113–118.
  29. ↑ P. Wilczek, Bo gdzie jest skarb wasz, tam jest i serce wasze, „Mandragora”, nr 6/87, s. 56–63; Dwa razy o tym samym, „Mandragora”, nr 7/88, s. 48–54.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie