Manewr Kristellera

Manewr Kristellera (rękoczyn Kristellera, chwyt Kristellera[1], zabieg Kristellera, ang. fundal pressure, Kristeller maneuver) – manewr położniczy, stosowany w czasie rodzenia się główki i barków, polegający na ucisku na dno macicy[2] w celu skrócenia drugiego etapu porodu lub uniknięcia operacji[3].

Charakterystyka

Opisał go w 1867 roku Samuel Kristeller.

Według sondażu manewr był stosowany w 84% ośrodków położniczych w USA w przypadku 17% porodów, w Holandii w przypadku 4%[3]. Według ankiety 22% rodzących w Polsce w latach 2004–2014 ma pewność, że zastosowano na nich manewr Kristellera[4]. Jest często stosowany w warunkach, gdy inne metody są trudno dostępne z powodu braku wykwalifikowanej kadry[3]. Manewr określany jest jako kontrowersyjny, ponieważ jest mało dowodów wskazujących, że bolesny manewr jest pozytywny dla matki i dziecka[3], a część położników zupełnie neguje jego użyteczność, wskazując na możliwość licznych powikłań: przedwczesnego oddzielenia łożyska, uszkodzenia krocza, urazu mechanicznego dziecka[2].

W Polsce nie ma zakazu stosowania chwytu Kristellera. Zespół Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w stanowisku z 2016 roku przyznał, że choć rękoczyn wiąże się z powikłaniami, wprowadzenie administracyjnego zakazu jego wykonywania nie jest właściwym rozwiązaniem[4]. Oficjalnie nie jest stosowany, zdaniem konsultanta krajowego w dziedzinie ginekologii i położnictwa prof. Stanisława Radowickiego nie ma okoliczności, w której jego stosowanie jest uzasadnione[5].

U rodzącej manewr może spowodować[6]:

  • urazy krocza i zwieraczy odbytu,
  • pęknięcie macicy i krwotok wewnętrzny,
  • przedwczesne oddzielenie łożyska, krwotok i zagrożenie wykrwawieniem matki i dziecka,
  • śmierć – w konsekwencji urazu i krwotoku.

Konsekwencje, jakie mogą się pojawić u dziecka[6][7]:

  • złamania kości,
  • uszkodzenia splotu ramiennego,
  • niedotlenienie,
  • krwawienia wewnątrzczaszkowe,
  • uszkodzenia innych nerwów i mózgu,
  • niepełnosprawność lub śmierć w wyniku doznanych urazów.

Przypisy

  1. ↑ Nazwa używana powszechnie, np. onet.pl.
  2. ↑ a b Michał Troszyński: Położnictwo – ćwiczenia. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 136. ISBN 83-200-2757-8.
  3. ↑ a b c d Verheijen EC, Raven JH, Hofmeyr GJ. Fundal pressure during the second stage of labour. „Cochrane Database of Systematic Reviews”. DOI: 10.1002/14651858.CD006067.pub2. 
  4. ↑ a b Ginekolog ze szpitala przy Polnej w Poznaniu winny śmierci młodej kobiety i jej dziecka. Wyborcza.pl Poznań, 2016-12-13. [dostęp 2017-01-20].
  5. ↑ Konsultant: nie ma uzasadnienia dla stosowania przy porodzie chwytu Kristellera – Serwis Ginekologia i położnictwo, www.rynekzdrowia.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  6. ↑ a b Chwyt Kristellera: na czym polega i jakie są konsekwencje jego wykonania podczas porodu?, www.mjakmama24.pl [dostęp 2016-11-04].
  7. ↑ Grupa Wirtualna Polska, Chwyt Kristellera – zakazany zabieg, „dzieci.pl”, 16 stycznia 2015 [dostęp 2016-11-04] (pol.).

Bibliografia

  • Waszyński E., Zabieg Kristellera – Expressio fetus, jego geneza i współczesne zastosowanie, „Ginekol Pol” 79, s. 297–300 (2008) PDF

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.