Mango
 Morfologia (mango indyjskie) | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | mango |
| Nazwa systematyczna | |
| Mangifera L. | |
Mango (Mangifera L.) – rodzaj roślin obejmujący około 45 gatunków tropikalnych drzew owocowych, występujących w Indiach oraz Indochinach. Największe znaczenie użytkowe ma mango indyjskie.
Morfologia i biologia
- Pokrój
- Wiecznie zielone, gęsto ulistnione drzewa[3]. Drzewa mango osiągają 35–40 m wysokości, średnica korony wynosi zaś do 10 m. Są to drzewa długowieczne, niektóre osiągają wiek 300 lat[4]. W głębokiej glebie korzenie palowe dochodzą do 6 m długości, mają także liczne, szeroko się rozgałęziające korzenie boczne; posiadają także liczne dodatkowe korzenie mocujące je w glebie i zapewniające roślinie dostęp do większej ilości składników odżywczych[5].
- Liście
- Wiecznie zielone, proste, umiejscowione skrętolegle, osiągające długość 15–35 cm i szerokość 6–16 cm. Młode mają barwę różowopomarańczową, później zmieniają barwę na ciemnoczerwoną, połyskliwą, następnie ciemnozieloną, gdy osiągną dojrzałość[5].
- Kwiaty
- Skupione są w wiechach umiejscowionych na końcu gałęzi, mających długość 10–40 cm; są małe, mają 5 białych płatków długości 0,5–1 cm. Wydają łagodny, słodki zapach, przypominający konwalię[5].
Pestkowce z dużym nasieniem o 3 zarodkach[3]. Dwa z tych zarodków powstają w wyniku zapłodnienia, trzeci powstaje z innych tkanek[3]. Badania wykazały, że jeśli podczas kiełkowania usunięte zostaną dwa zarodki powstałe w wyniku zapłodnienia, to trzeci zarodek da początek roślinie odtwarzającej cechy organizmu matecznego[3]. Znanych jest ponad 400 odmian mango, wiele z nich dojrzewa w lecie, niektóre wydają plon dwa razy do roku[5].
Systematyka
Phanrangia Tardieu
- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (2001...)
Rodzaj z podrodziny Anacardioideae, rodziny nanerczowatych (Anacardiaceae), która wraz z grupą siostrzaną osoczynowate (Burseraceae) należą do rzędu mydleńcowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2].
- Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rutanae Takht., rząd Burserales Baskerville, podrząd Anacardiineae Engl., rodzina nanerczowate (Anacardiaceae Lindl.), plemię Mangifereae Marchand, rodzaj mango (Mangifera L.)[7].
- Gatunki (wybór)
- Mangifera indica – mango indyjskie
- Mangifera altissima
- Mangifera caesia
- Mangifera camptosperma
- Mangifera casturi
- Mangifera foetida
- Mangifera kemanga
- Mangifera longipes
- Mangifera macrocarpa
- Mangifera odorata
- Mangifera pajang
- Mangifera pentandra
- Mangifera persiciformis
- Mangifera siamensis
- Mangifera sylvatica
Zastosowanie
- Owoce mango indyjskiego są popularnymi owocami jadalnymi. W roślinie tej występuje glikozyd, zwany mangiferyną, który działa przeciwdrobnoustrojowo, przeciwwirusowo, przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwcukrzycowo oraz zapobiega rozwojowi miażdżycy[8].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
- ↑ a b c d Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ Mango. [w:] California Rare Fruit Growers [on-line]. 1996. [dostęp 2017-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 października 2020)].
- ↑ a b c d Mango (Mangifera indica) varieties. toptropicals.com. [dostęp 2017-11-26].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
- ↑ Crescent Bloom: Mangifera. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-01-30]. (ang.).
- ↑ Mangiferyna-aktywny-biologicznie-ksanton-z-mango-i-nie-tylko
Media użyte na tej stronie
Mango Tree - Mangifera indica, India
Autor: W.A. Djatmiko (Wie146), Licencja: CC BY-SA 3.0
Mangifera odorata, leaves and young fruit. Pandeglang, Banten (west Java), Indonesia
Autor: Vinayaraj, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a kind of Mango tree seen in Kerala, called naaTTumaav. There are many varieties with different tastes. The trees grow very big and tall. Though it takes some years to start flowering, once it starts there are plenty of fruits to come. They are collected at young period it self to make pickles. They were seen all around Kerala once but slowly disappearing in the onset of mono-crop plantations.