Manhattan

Manhattan
Okręg Nowego Jorku
Ilustracja
Widok na Midtown Manhattan o zmierzchu
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Nowy Jork

Miasto

Nowy Jork

Data założenia

1624

Powierzchnia

87 km²

Populacja (2018)
• liczba ludności


1 628 701[1]

• gęstość

26 821 os./km²

Kod pocztowy

100xx, 101xx, 102xx

Położenie na mapie Nowego Jorku
Położenie na mapie
40°47′25″N 73°57′35″W/40,790278 -73,959722
Strona internetowa
Portal Stany Zjednoczone

Manhattan – najmniejszy, a zarazem najgęściej zaludniony okręg (ang. borough) Nowego Jorku, położony na wyspie o tej samej nazwie. Ponadto hrabstwo (ang. county) w stanie Nowy Jork, w którego skład poza samą wyspą Manhattan wchodzi kilka mniejszych wysepek: Roosevelt Island, Randall’s Island, Wards Island, Governors Island, Liberty Island, Ellis Island, Mill Rock oraz U Thant Island. Do hrabstwa należy również Marble Hill, jedyna część położona bezpośrednio na stałym lądzie.

Znajdują się w niej zarówno liczne atrakcje turystyczne, jak i centrum finansowe (Wall Street). Manhattan jest najdroższą dzielnicą Nowego Jorku, w 2019 r. zamieszkiwało ją 1 628 706 osób[2]. Są wśród nich zarówno bogaci biznesmeni, bankierzy, maklerzy giełdowi (na Upper East Side), jak i część nowojorskiej bohemy artystycznej (SoHo, TriBeCa). W szczytowym okresie napływu imigrantów (1910) wyspę zamieszkiwało 2,8 mln osób. Manhattan sprawia wrażenie bardzo zatłoczonego, ze względu na codzienny napływ milionów ludzi dojeżdżających do pracy z innych dzielnic oraz z obszarów podmiejskich, a także kilkusettysięczną rzeszę turystów skupiającą się w newralgicznych punktach miasta. Manhattan jest uważany za jedno z najważniejszych centrów handlowych, finansowych i kulturalnych na świecie[3].

Manhattan umownie dzieli się na trzy części: Lower Manhattan (tzw. Dolny Manhattan), Midtown (Środkowy) i Upper (Górny) z Piątą Aleją stanowiącą granicę pomiędzy częścią wschodnią (East Side) a zachodnią (West Side). Upper (nazywany także „Uptown”) nie obejmuje sąsiadującego na północy Harlemu oraz jeszcze dalej usytuowanych Washington Heights.

W dniu 11 września 2001 roku Manhattan był miejscem ataku terrorystycznego na World Trade Center, dokonanego przez Al-Kaidę.

Geografia

Manhattan jest wyspą o długości 21,6 km i szerokości (w najszerszym miejscu) 3,7 km. Jego powierzchnia wynosi ok. 58,8 km². Od zachodniej strony opływa go rzeka Hudson, od wschodniej cieśnina zwana East River. Na północy inna cieśnina zwana Harlem River dzieli częściowo Manhattan od dzielnicy Bronx (jedynej dzielnicy Nowego Jorku całkowicie leżącej na kontynencie). Na południe od Manhattanu położona jest Zatoka Nowojorska (New York Bay). Drobna cząstka (0,3 km²) dzielnicy Manhattan o nazwie Marble Hill znajduje się po północnej stronie harlemskiej cieśniny, czyli poza wyspą i już na kontynencie. Jest to wynik przekopania żeglownego kanału (1895), który odciął przyczółek Marble Hill od właściwego Manhattanu i późniejszego zasypania części starego koryta cieśniny (1914), co spowodowało połączenie tego rejonu z kontynentem.

W skład dzielnicy wchodzi też kilka małych wysp, m.in.: Randall’s Island, Ward’s Island i Roosevelt Island na rzece East River oraz Governors Island i Liberty Island w zatoce.

Z graniczącym od zachodu stanem New Jersey łączą Manhattan tunele Holland Tunnel i Lincoln Tunnel oraz most George Washington Bridge. Z Bronksem zaś kilka mniejszych mostów oraz Triborough Bridge: składający się z trzech części most łączący Bronx, Manhattan i Queens. Z dzielnicami Queens i Brooklyn Manhattan łączą mosty: Queensboro, Williamsburg, Manhattan i Brooklyn Bridge oraz tunele Queens Midtown Tunnel i Brooklyn Battery Tunnel. Pod rzeką East River jest też kilka tuneli, którymi przebiegają linie metra. Z piątą dzielnicą Nowego Jorku, Staten Island, Manhattan łączy bezpłatna linia promowa Staten Island Ferry.

Manhattańskie sąsiedztwa

Manhattan składa się z szeregu etnicznych, społecznych, gospodarczych i kulturalnych sąsiedztw, których granice nieustannie się przesuwają i często na siebie zachodzą:

Zobacz też

Przypisy

  1. QuickFacts New York County (Manhattan Borough), New York; United States. census.gov. [dostęp 2019-11-03]. (ang.).
  2. U.S. Census Bureau QuickFacts: New York County (Manhattan Borough), New York, www.census.gov [dostęp 2020-04-21] (ang.).
  3. Manhattan, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Seal of Borough of Manhattan.svg
Seal of Borough of Manhattan
New York City location Manhattan.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Location of Manhattan on New York City.
Seal of New York City.svg
Seal of New York City, as portrayed by Paul Manship’s standardized version.
The seal’s 1.1:1 height-to-width ratio is intentional and representative Manship’s original model. The one departure in this rendering from the original is the use of beavers based on the 1623 seal of the Province of New Netherland in order to portray them in greater detail. Since Manship’s original was a sculpture rather than a print, there are no official standards for the seal colors. The version shown here represents the contributor's attempt to use as many historically accurate hues as possible. Including accounts of traditional Lenape dress, and 15th/16th century Dutch uniforms. The red, white, and blue of the wreath are taken from the battle flag of the Fifth New York Regiment of the Civil War, which depicts the arms of the City.
Flag of the Borough of Manhattan.svg
Flag of the Borough of Manhattan
Chrysler building- top.jpg
Autor:

Oryginalnym przesyłającym był Petri Krohn z angielskiej Wikipedii

Later versions were uploaded by Cacophony at en.wikipedia., Licencja: CC-BY-SA-3.0
New Yorker Chrysler Building, oberer Gebäudeteil, vom östlichen Teil der 42. Straße aus gesehen.
Top of Rock Cropped.jpg
Autor: Dschwen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
New York skyline, looking south at dusk. Very tall building on extreme left is the Chrysler Building; very tall building on extreme right is Empire State Building