María Rostworowski

María Rostworowski
María Rostworowski Tovar de Diez Canseco
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1915
Barranco (prowincja Lima)

Data i miejsce śmierci

6 marca 2016
Lima

Zawód, zajęcie

historyk

Narodowość

polsko-peruwiańska

Stanowisko

dyrektor Narodowego Muzeum Historii w Limie

Małżeństwo

1. Zygmunt Broel-Plater
2. Alejandro Diez Canseco

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Komandor Orderu Słońca Peru Medal Honoru Kongresu Peru Order Palm Akademickich (Peru) Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP

María Rostworowski Tovar de Diez Canseco, Maria Rostworowska (ur. 8 sierpnia 1915 w dystrykcie Barranco w prowincji Lima, zm. 6 marca 2016 Limie) – peruwiańska historyk i badaczka kultur andyjskich, pochodzenia polskiego.

Życiorys

Urodziła się 8 sierpnia 1915 w Limie jako jedyne dziecko polskiego arystokraty Jana Jacka Rostworowskiego (1882–1969)[1] i peruwiańskiej ziemianki Rity Anny Tovar del Valle, urodzonej w rejonie Puno[2][3].

20 września 1934 w Warszawie, w wieku dziewiętnastu lat wyszła za mąż za hrabiego Zygmunta Broel-Platera (1907–1980). W 1935 wróciła z nim do Peru. W 1936 urodziła córkę, Krystynę[4] i rozwiodła się[5]. Po kilku latach poślubiła Alejandra Dieza Canseco, który – jak powiedziała – „pomógł mi zrozumieć ten kraj”[5].

Od 1948 uczęszczała jako wolny słuchacz na studia historyczne na Uniwersytecie Świętego Marka w Limie. Jej pierwsza samodzielna praca badawcza została nagrodzona peruwiańską Nagrodą Państwową (Premio Nacional de Historia) w 1953. W 1964 była współzałożycielem Instituto de Estudios Peruanos w Limie, gdzie pracowała do śmierci. Była też attaché kulturalnym Ambasady Peru w Madrycie (1964–1968) i dyrektorem Narodowego Muzeum Historii w Limie (1975–1980).

Wybrane książki

  • Pachacutec Inca Yupanqui (1953)
  • Pesos y medidas en el Perú prehispánico (1960)
  • Curacas y sucesiones Costa norte (1961)
  • Señoríos Indígenas de Lima y Canta (1981)
  • Conflicts over Coca Fields in XVI century Perú (1988)
  • Historia del Tahuantinsuyu (1988) – wyd. pol. Historia Państwa Inków, CESLA, Biblioteka Narodowa, Warszawa 2004 (wyd. 2, PIW, Warszawa 2007, ISBN 978-83-06-03057-0), tłum. Miłosz Giersz, Patrycja Prządka
  • Ensayos de Historia Andina: Élites, Etnias, Recursos (1993)
  • Pachacamac y el Señor de los Milagros (2004)
  • Enciclopedia Temática del Perú: Incas, El Comercio S.A., Lima 2004

Ordery, odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. ↑ Jan Jacek Rostworowski h. Nałęcz (II) – Wielka genealogia Minakowskiego (pol.) [dostęp 2016-03-19]
  2. ↑ Rita Anna de Tovar h. wł. – Wielka genealogia Minakowskiego (pol.) [dostęp 2016-03-19]
  3. ↑ Maria Rostworowska h. Nałęcz (II) – Wielka genealogia Minakowskiego (pol.) [dostęp 2016-03-19]
  4. ↑ Zygmunt hr. Broel-Plater z Broelu h. wł. – Wielka genealogia Minakowskiego (pol.) [dostęp 2016-03-19]
  5. ↑ a b María de los Andes – wywiad Nelsona Manrique z Maríą Rostworowski. andes.missouri.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (hiszp.) [dostęp 2016-03-20]
  6. ↑ Amauta w jęz. keczua oznacza mistrza i jest najwyższym stopniem peruwiańskiego Orderu Palm Akademickich (Orden de las Palmas Magisteriales).
  7. ↑ „El Comercio” – El Congreso otorgó Medalla de Honor a historiadora María Rostworowski (hiszp.) [dostęp 2016-03-20]
  8. ↑ Dr Maria Rostworowska de Diez Canseco doktorem honorowym UW. uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-05)]. (pol.) [dostęp 2016-03-18]
  9. ↑ a b Medal Polskiej Akademii Nauk dla Marii Rostworowski (pol.) [dostęp 2016-03-18]
  10. ↑ Ministerio de Cultura – María Rostworowski es condecorada con la Orden El Sol del Perú en el grado de Gran Cruz (hiszp.) [dostęp 2016-03-20]

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Order Zaslugi RP kl2 BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
PER Order of the Sun of Peru - Grand Cross BAR.png
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Słońca Peru
Medalla de Honor del Congreso (Peru) - ribbon bar.png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Medalla de Honor del Congreso (Peru) - ribbon bar
PER Order of the Sun of Peru - Commander BAR.png
Baretka Komandora Orderu Słońca Peru
Orden de las Palmas Magistrales (Peru) - ribbon bar.png
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Orden de las Palmas Magisteriales (Peru)
María Rostworowski en licencia de conducir de España.png
María Rostworowski en licencia de conducir de España en 1969 para la embajada de Perú.