Marat Safin

Marat Safin
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1980
Moskwa

Wzrost

193 cm

Gra

praworęczna, oburęczny backhand

Status profesjonalny

1997

Zakończenie kariery

11 listopada 2009

Trener

Rausa Isłanowa
(1986-1993)
Peter Lundgren
(2005–2006)
Aleksandr Wołkow
(2006–2007)
Hernán Gumy
(2007–2009)

Gra pojedyncza
Wygrane turnieje

15

Najwyżej w rankingu

1 (20 listopada 2000)

Australian Open

W (2005)

Roland Garros

SF (2002)

Wimbledon

SF (2008)

US Open

W (2000)

Gra podwójna
Wygrane turnieje

2

Najwyżej w rankingu

71 (22 kwietnia 2002)

Australian Open

1R (2000, 2009)

Roland Garros

1R (2001)

Wimbledon

3R (2001)

Marat Michajłowicz Safin, ros. Марат Михайлович Сафин (ur. 27 stycznia 1980 w Moskwie) – rosyjski polityk i tenisista, występujący na światowych kortach od 1997 do 2009 roku; klasyfikowany w rankingu ATP na 1. miejscu w grze pojedynczej (2000) i na 71. miejscu w grze podwójnej (2002); mistrz wielkoszlemowych US Open 2000 i Australian Open 2005 w grze pojedynczej; zdobywca Pucharu Davisa 2002 i 2006 wraz z drużyną Rosji; finalista Pucharu Hopmana 2009 wraz z drużyną Rosji; reprezentant Rosji na letnich igrzyskach olimpijskich (Ateny 2004). Tenisista praworęczny z oburęcznym backhandem. Starszy brat profesjonalnej tenisistki Dinary Safiny.

Do 2009 roku wygrał dwadzieścia siedem turniejów ATP Tour w grze pojedynczej, w tym dwa wielkoszlemowe i pięć rangi Masters; a także dwa turnieje w grze podwójnej.

Jest drugim i ostatnim tenisistą z Rosji, który zajmował 1. miejsce w rankingu ATP (po Jewgieniju Kafielnikowie). Razem z siostrą Dinarą są jedynym rodzeństwem różnej płci w dziejach tenisa, w którym każde było liderem światowej klasyfikacji w grze pojedynczej.

Jest pierwszym Rosjaninem, który awansował do półfinału wielkoszlemowego Wimbledonu (2008). W każdym turnieju wielkoszlemowym przynajmniej raz zagrał w półfinale.

Karierę tenisową zakończył w 2009 roku; na kortach zarobił około 14,3 miliona dolarów.

Od 2011 do 2017 był parlamentarzystą rosyjskiej Dumy jako członek partii Jedna Rosja, wybrany z terenu Niżnego Nowogrodu[1][2].

W 2001 otrzymał nagrodę sportową Laureus w kategorii Debiut Roku[3].

16 lipca 2016 włączony do Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy jako pierwsza osoba w dziejach Rosji.

Jego trenerami byli: Rausa Isłanowa, Peter Lundgren (2005–2006), Aleksandr Wołkow (2006–2007) i Hernán Gumy (2007–2009).

Mieszka w Monte Carlo w Monako.

Kariera tenisowa

Marat Safin rozpoczął treningi tenisowe w wieku sześciu lat. Wychowywał się w rodzinie sportowej – jego ojciec był menedżerem klubu sportowego Spartak Moskwa, a matka trenerką tenisa. Początkowo to Rausa Isłanowa trenowała syna. W wieku czternastu lat przeprowadził się do Walencji, aby skorzystać z programów tenisowych, które nie były dostępne w Rosji.

W latach 1995-1997 występował w turniejach juniorskich Międzynarodowej Federacji Tenisowej. W kwietniu 1996 wygrał swój jedyny turniej w tej kategorii, Nike Junior Challenge w Moskwie, pokonując w finale Artema Derepasko. W rankingu juniorów zajmował najwyżej 345. miejsce (w grudniu 1996).

Status profesjonalnego tenisisty otrzymał w 1997.

Gra pojedyncza

Od lutego 1995 brał udział w turniejach satelitarnych ITF na terenie Hiszpanii. Swoje pierwsze mistrzostwo zdobył we wrześniu 1996, triumfując w grze pojedynczej w Oviedo po finale z Davidem Sanchoz-Munoz.

W kwietniu 1997 po raz pierwszy wziął udział w zawodach rangi challengerowej ATP w Scheveningen i awansował do półfinału. We wrześniu wygrał zmagania w portugalskim Espinho, zdobywając swój pierwszy profesjonalny tytuł w tenisie.

W listopadzie, jako 213. tenisista świata, zadebiutował w rozgrywkach ATP Tour. W rodzinnej Moskwie odpadł w pierwszej rundzie po batalii z Kennethem Carlsenem, która zakończyła się wynikiem 5:7, 7:6(4), 6:7(4).

1998

W marcu 1998 po raz pierwszy otrzymał powołanie do rosyjskiej drużyny w Pucharze Davisa, ale przegrał dwa swoje spotkania z Jimem Courierem i Andre Agassim. W kwietniu doszedł do finału challengera w Neapolu, gdzie został pokonany przez Davide Sanguinettiego. Tydzień później wygrał swój pierwszy pojedynek w ATP Tour, triumfując nad 31. w rankingu ATP Magnusem Larssonem 6:3, 6:2 w pierwszej rundzie w Barcelonie. Następnie wyeliminował Jiříego Nováka, po czym przegrał z Carlosem Costą w trzech setach. Przesunął się na 124. miejsce w światowej klasyfikacji.

W maju 1998 zadebiutował w drabince głównej turnieju wielkoszlemowego. W meczu otwarcia French Open sensacyjnie pokonał Agassiego 5:7, 7:5, 6:2, 3:6, 6:2, po trzech godzinach i jedenastu minutach walki[4]. Pojedynek przerywany był opadami deszczu, a Amerykanin doznał w pierwszym secie kontuzji ramienia. Tymczasem Safin w drugiej rundzie wyeliminował broniącego tytułu Gustavo Kuertena (8 ATP) wynikiem 3:6, 7:6(5), 3:6, 6:1, 6:4[5]. Był to pierwszy przypadek w erze open, gdy mistrz turnieju wielkoszlemowego z ubiegłego roku został wyeliminowany przez kwalifikanta. Rosjanin przedostał się do czwartej rundy po zwycięstwie nad Danielem Vackiem, ale przegrał z Cedrikiem Pioline’em pomimo prowadzenia 2-1 w setach[6]. 18-letni Safin został po raz pierwszy sklasyfikowany w gronie stu najlepszych tenisistów świata.

Miesiąc później na kortach wimbledońskich odpadł w pierwszej rundzie, pokonany przez Andrija Medwediewa.

W sierpniu przedostał się do swojego pierwszego półfinału w ATP Tour, pokonując w Long Island między innymi Alberto Berasategui (8 ATP).

Awansował do czwartej rundy US Open, eliminując z zawodów Magnusa Gustafssona (24 ATP) i Thomasa Mustera (23 ATP). Jego udział w imprezie zakończył pojedynek z liderem rankingu, Pete’em Samprasem, w którym Safin nie wygrał ani jednego seta.

W tym sezonie dostał się jeszcze do ćwierćfinału w Taszkencie. Na koniec roku zajmował 49. miejsce w rankingu ATP, a jego zarobki wyniosły ponad 230 tysięcy dolarów.

1999

Ponownie triumfował nad Kuertenem w drugiej rundzie Australian Open 1999. W trzecim spotkaniu w Melbourne musiał jednak uznać wyższość Karola Kučery.

W lutym wygrał pierwsze trzy zawodowe mecze na terenie Rosji, dochodząc do półfinału zmagań w Sankt Petersburgu. Wyeliminował z turnieju Guillermo Cañasa, Mikaela Tillstroma i Dominika Hrbatego, a nie sprostał Marcowi Rossetowi. W swoim kolejnym występie awansował do jednej drugiej finału w Rotterdamie. Do swojej kolekcji dodał zwycięstwo nad czwartym w światowej klasyfikacji Alexem Corretją.

Wyrównał osiągnięcie z poprzedniego sezonu, ponownie meldując się w czwartej rundzie French Open. W sierpniu zagrał w półfinale w Amsterdamie, a następnie zdobył swój pierwszy tytuł ATP. Dokonał tego w Bostonie, zwyciężając w finale Grega Rusedskiego 6:4, 7:6(11)[7]. Był jednym z trzech nastolatków, którzy w 1999 zostali mistrzami turnieju ATP w grze pojedynczej (pozostałymi dwoma byli Juan Carlos Ferrero i Lleyton Hewitt).

Po kilku słabszych występach osiągnął swój pierwszy finał zawodów rangi Masters. Dokonał tego w listopadzie na hali w Paryżu. W drugiej rundzie kolejny raz okazał się lepszy od Kuertena, ale w finale musiał uznać wyższość lidera rankingu Agassiemu, z którym zdołał wygrać jednego seta[8]. Został sklasyfikowany wśród trzydziestu najlepszych tenisistów świata, a jego zarobki za 1999 rok przekroczył 600 tysięcy dolarów.

2000

Rok 2000 był najlepszym w karierze Marata Safina.

Przez pierwsze miesiące sezonu wygrał zaledwie jedno spotkanie i rozważał zakończenie występów tenisowych[9]. Jego trenerami w 2000 byli: Rafael Mensua, Andriej Czesnokow, Tony Pickard i Aleksandr Wołkow.

Na przełomie lutego i marca awansował do półfinału turnieju w Kopenhadze, w którym pokonał go Andreas Vinciguerra 6:3, 6:0[10]. Swój drugi puchar wywalczył wiosną w Barcelonie, zwyciężając między innymi Nicolasa Lapentti (8 ATP) i Magnusa Normana (4 ATP)[11]. W finale triumfował nad Juanem Carlosem Ferrero 6:3, 6:3, 6:4[12]. Drugi turniej z rzędu wygrał na Majorce, zwyciężając w finale Mikaela Tillstroma[13].

W maju po raz drugi znalazł się w meczu o mistrzostwo turnieju ATP Masters Series, tym razem w Hamburgu. Safin przegrał pięciosetowy pojedynek z Gustavo Kuertenem 4:6, 7:5, 4:6, 7:5, 6:7(3) po trzech godzinach i pięćdziesięciu jeden minutach[14].

Wraz z reprezentacją Rosji został wicemistrzem w Drużynowym Pucharze Świata w tenisie ziemnym w Düsseldorfie.

W czerwcu awansował po raz pierwszy w karierze do ćwierćfinału turnieju wielkoszlemowego, przegrywając na tym etapie French Open z Magnusem Normanem 4:6, 3:6, 6:4, 5:7[15]. Przez większość czasu nad paryskimi kortami latał helikopter, którego hałas przeszkadzał zawodnikom.

Miesiąc później Safin został mistrzem turnieju ATP Masters Series w Toronto (pierwszy jego triumf w tej serii zawodów). W ćwierćfinale pokonał Pete’a Samprasa, a w walce o tytuł sensacyjnego finalistę, Harela Lewiego 6:2, 6:3 w meczu trwającym mniej niż godzinę[16]. Rosjanin przegrał finał zawodów w Indianapolis z Kuertenem 6:3, 6:7(2), 6:7(2)[17].

Rozstawiony z numerem siódmym Rosjanin dnia 11 września 2000 roku zwyciężył w swoim pierwszym turnieju wielkoszlemowym[18]. W finale US Open niespodziewanie wygrał z faworytem, Pete’em Samprasem 6:4, 6:3, 6:3. W drodze do mistrzostwa eliminował między innymi Juana Carlosa Ferrero i Nicolasa Kiefera. Safin został pierwszym rosyjskim tenisistą, który triumfował w Nowym Jorku, najmłodszym finalistą od 1990 roku (wówczas 19-letni Sampras pokonał Agassiego w finale) i przerwał serię ośmiu z rzędu zwycięstw Amerykanina w finałach wielkoszlemowych[19]. Został sklasyfikowany na 2. miejscu w rankingu ATP.

Siedem dni później wygrał turniej w Taszkiencie, zostając pierwszym tenisistą od 1985, który zdobył kolejny zawodowy tytuł tydzień po zwycięstwie w imprezie wielkoszlemowej[20].

Niespodziewanie przegrał w pierwszej rundzie turnieju olimpijskiego w Sydney z Francuzem Fabrice’em Santoro.

W listopadzie został mistrzem turnieju w Sankt Petersburgu oraz imprezy Masters Series w Paryżu. W finałowym pojedynku we Francji pokonał Marka Philippousisa 3:6, 7:6(7), 6:4, 3:6, 7:6(8)[21][22].

20 listopada został nowym liderem rankingu ATP w grze pojedynczej, jako drugi Rosjanin w historii (Kafielnikow zajmował to miejsce przez sześć tygodni w 1999).

Po raz pierwszy w karierze zakwalifikował się do Mistrzostw ATP w Lizbonie kończących sezon i był w nich rozstawiony z pierwszym numerem. W fazie grupowej pokonał Lleytona Hewitta i Alexa Corretję, uległ natomiast Pete’owi Samprasowi. W półfinale zmagań musiał uznać wyższość Andre Agassiego.

4 grudnia, po dwóch tygodniach, utracił pierwsze miejsce w światowej klasyfikacji na rzecz zwycięzcy z Lizbony, Gustavo Kuertena.

Marat Safin wygrał w roku 2000 siedem turniejów w grze pojedynczej (najwięcej spośród wszystkich zawodników), był jedynym, który wywalczył dwa tytuły w serii Masters; został najmłodszym graczem od 1986, który zakończył sezon na 2. miejscu w rankingu; pierwszym zawodnikiem od 1983 poniżej 21 lat, który zdobył przynajmniej siedem mistrzostw w jednym roku; wygrał 73 mecze – najwięcej ze wszystkich tenisistów. Zarobił ponad 3 miliony dolarów.

Został wyróżniony nagrodą ATP za największe postępy.

2001

W styczniu 2001 doszedł do czwartej rundy Australian Open, co pozwoliło mu wrócić na pierwsze miejsce w klasyfikacji ATP[23]. Pozycję tę utracił po sześciu tygodniach, 25 lutego, na rzecz Kuertena.

W czasie półfinałowego meczu w Dubaju z Thomasem Johnassonem w lutym doznał kontuzji pleców, w związku z czym skreczował w finałowym pojedynku z Juanem Carlosem Ferrero, pomimo prowadzenia 3:1 w drugim secie[24]. Do maja wygrał zaledwie dwa spotkania.

Odpadł w trzeciej rundzie French Open, co kosztowało go spadek na trzecie miejsce w klasyfikacji światowej. Po raz pierwszy awansował do ćwierćfinału Wimbledonu, przegrywając z późniejszym mistrzem, Goranem Ivaniseviciem[25]. Latem zmagał się z zapaleniem ścięgien w lewym stawie kolanowym.

Wystąpił w półfinale w Indianapolis i nie obronił punktów z US Open. W Nowym Jorku został pokonany w półfinale przez Samprasa 3:6, 6:7(5), 3:6[26].

Safin zwyciężył zawody w Taszkiencie, wygrywając w decydującym meczu ze swoim rodakiem Kafielnikowem 6:2, 6:2[27]. Był to pierwszy w historii rozgrywek ATP finał turnieju z udziałem dwóch Rosjan. Do końca roku Marat obronił również tytuł z Sankt Petersburga[28], a rok zakończył na 11. miejscu w światowych notowaniach.

22 kwietnia 2001 był ostatnim dniem, w którym Safin zasiadał na fotelu lidera rankingu ATP. Łącznie spędził na pierwszym miejscu dziewięć tygodni, co daje mu 19. wynik w historii tenisa i najlepszy w dziejach Rosji.

2002

W styczniu awansował do swojego drugiego finału wielkoszlemowego, tym razem w Australian Open. W czwartej rundzie wyeliminował Pete’a Samprasa 6:2, 6:4, 6:7(5), 7:6(8)[29], a w półfinale Tommy’ego Haasa 6:7(5), 7:6(4), 3:6, 6:0, 6:2[30]. W dniu swoich 22. urodzin Safin przegrał mecz o tytuł z Thomasem Johanssonem 6:3, 4:6, 4:6, 6:7(4)[31].

Osiągnął ćwierćfinały turniejów Masters Series w Miami i Monte Carlo; został wicemistrzem w Hamburgu po finale z Rogerem Federerem[32][33].

Wiosną awansował do swojego pierwszego półfinału w wielkoszlemowym French Open. Mecz o finał przegrał 3:6, 2:6, 4:6 z Juanem Carlosem Ferrero.

Jako wicelider rankingu odpadł w 2. rundzie Wimbledonu.

2003

W styczniu w czasie turnieju w Sydney doznał kontuzji ramienia i walkowerem oddał mecz ćwierćfinałowy z Lee Hyung-taikiem[34]. Z tego samego powodu poddał pojedynek trzeciej rundy Australian Open 2003 jeszcze przed jego rozpoczęciem.

Po serii słabszych występów awansował do decydującego pojedynku w Barcelonie, eliminując po drodze między innymi Gastona Gaudio i Juana Carlosa Ferrero. Mecz o tytuł przegrał z Carlosem Moyą, kreczując po trzech gemach czwartego seta[35] z powodu problemów żołądkowych[36]

W tym roku nie wygrał już żadnego spotkania w grze pojedynczej, walcząc z urazem lewego nadgarstka[37].

2004

Powrót na korty Marat Safin przypieczętował zdobyciem tytułu wicemistrza Australian Open, po raz drugi w karierze. W dniu swoich urodzin, 27 stycznia, zwyciężył lidera rankingu ATP Andy’ego Roddicka 2:6, 6:3, 7:5, 6:7, 6:4, pozbawiając Amerykanina pierwszego miejsca w klasyfikacji[38]. Następnie wyeliminował Andre Agassiego w pięciu setach[39]. W finałowej konfrontacji uległ Rogerowi Federerowi 6:7(3), 4:6, 2:6[40], który został nowym numerem jeden w światowym tenisie[41][42]. Był to trzeci wielkoszlemowy finał z udziałem Safina.

W kwietniu doszedł do finału w Estoril, w którym został pokonany przez Juana Ignacio Chelę[43].

W półfinale w Monte Carlo wyeliminował go Guillermo Coria 4:6, 6:1, 3:6[44].

We wrześniu został mistrzem turnieju w Pekinie, gdzie w finale ograł swojego rodaka, Michaiła Jużnego 7:6(4), 7:5[45][46].

W półfinale w Bangkoku po trzech tie-breakach musiał uznać wyższość Andy’ego Roddicka.

25 października zdobył swój czwarty tytuł w zawodach Masters Series, triumfując w Madrycie[47]. W finałowej rozgrywce pokonał 6:2, 6:4, 6:3 Davida Nalbandiana[48].

W listopadzie zwyciężył w kolejnej takiej imprezie, tym razem w Paryżu[49]. Była to jego trzecia wiktoria w tym turnieju, czym wyrównał rekord Borisa Beckera[50].

21 listopada odpadł w fazie półfinałów mistrzostw ATP w Houston, przegrywając 3:6, 6:7(18) z Rogerem Federerem[51].

Rok zakończył na 4. miejscu w klasyfikacji światowej i nigdy później nie zajmował już wyższego miejsca.

2005

Sezon 2005 Safin rozpoczął od zdobycia swojego drugiego mistrzostwa wielkoszlemowego. W pierwszej rundzie Australian Open wyeliminował wówczas 188. na świecie Novaka Đokovicia 6:0, 6:2, 6:1. W półfinale w dniu urodzin wygrał z liderem rankingu i faworytem Rogerem Federerem w meczu, który wiele mediów określało jako „epicki”[52]. Rosjanin triumfował wynikiem 5:7, 6:4, 5:7, 7:6(6), 9:7 po czterech godzinach i trzydziestu ośmiu minutach, broniąc piłki meczowe w czwartym secie. 30 stycznia w rozgrywce finałowej ograł faworyta publiczności Lleytona Hewitta 1;6, 6:3, 6:4, 6:4 i wywalczył swój ostatni tytuł w Wielkim Szlemie[53].

W czwartej rundzie French Open przegrał z Tommym Robredo[54].

W finale w Halle w czerwcu Federer zrewanżował się Safinowi za turniej w Melbourne, zdobywając tytuł po trzech setach gry[55].

Z powodu kontuzji kolana zakończył swoje występy w tym sezonie w sierpniu, dochodząc do ćwierćfinału w Cincinnati[56][57].

2006

10 stycznia 2006 ogłosił, że nie przystąpi do obrony tytułu w Australian Open z powodu kontuzji kolana[58].

Powrócił do rywalizacji w lutym w Dubaju, gdzie pokonał piątego w rankingu Nikołaja Dawydienkę, a następnie uległ Olivierowi Rochusowi.

2007

14 lipca ogłosił zakończenie współpracy z dotychczasowym trenerem, Aleksandrem Wołkowem i zatrudnił byłego argentyńskiego tenisistę Hernána Gumy[59].

2008

W kwietniu 2008 awansował do trzeciej rundy w Monachium, a następnie – jako kwalifikant – do trzeciej rundy w Hamburgu.

W czerwcu przedostał się do swojego szóstego półfinału wielkoszlemowego, tym razem na kortach Wimbledonu[60]. W drugiej rundzie sensacyjnie wyeliminował Novaka Đokovicia 6:4, 7:6(3), 6:2[61], następnie w czwartej rundzie Stana Wawrinkę. Mecz o finał przegrał z Rogerem Federerem 3:6, 6:7(3), 4:6[62]. Safin został pierwszym Rosjaninem w historii, który awansował do jednej drugiej finału w Wimbledonie.

Awansował z 75. na 40. miejsce w rankingu ATP.

W październiku został wicemistrzem turnieju w Moskwie, gdzie w decydującym spotkaniu uległ Igorowi Kunicynowi 6:7(6), 7:6(4), 3:6[63][64].

2009

23 stycznia przegrał mecz czwartej rundy Australian Open z Rogerem Federerem i przyznał, że jego powrót do Melbourne w kolejnym roku jest „wątpliwy”[65].

Odpadł w pierwszym meczu w Marsylii[66] i Dubaju[67], zanim awansował do trzeciej rundy w Indian Wells i Miami.

20 kwietnia jego młodsza siostra Dinara awansowała na pierwsze miejsce w rankingu WTA w grze pojedynczej[68]. Safinowie zostali pierwszym rodzeństwem różnej płci, z których każde przewodziło rankingom tenisowym.

Wśród serii słabych występów w tym roku jego najlepszym wynikiem okazał się półfinał imprezy w Sankt Petersburgu w październiku[69]. Swój ostatni oficjalny mecz w ojczyźnie przegrał z Siergiejem Stachowskim 4:6, 6:4, 4:6[70].

11 listopada 2009 zakończył karierę tenisową[71]. W swoim ostatnim oficjalnym pojedynku na paryskiej hali uległ Juanowi Martinowi del Potro 4:6, 7:5, 4:6[72]. Zajmował wówczas 65. miejsce w klasyfikacji ATP.

Gra podwójna

Marat Safin w swojej karierze występował w turniejach tenisowych w grze podwójnej, a najwyżej w rankingu zajmował 71. miejsce (w kwietniu 2002). W rozgrywkach w tej kategorii wywalczył dwa tytuły: w 2001 w Gstaad z Rogerem Federerem i w 2007 w Moskwie z Dmitrijem Tursunowem (ostatnie zwycięstwo w całej zawodowej karierze).

Czterokrotnie kończył zmagania deblowe w roli wicemistrza: w 1999 w Moskwie z Andriejem Miedwiediewem, w 2001 i 2002 w Sankt Petersburgu z Iraklim Labadze i w 2005 w Halle z Joachimem Johanssonem.

W turniejach wielkoszlemowych najdalej awansował do trzeciej rundy Wimbledonu w 2001.

Puchar Davisa

Marat Safin w latach 1998–2009 regularnie reprezentował Rosję w drużynowych rozgrywkach o Puchar Davisa. Rozegrał łącznie 52 mecze, spośród których 31 zwyciężył.

Zadebiutował w konfrontacji Grupy Światowej ze Stanami Zjednoczonymi w 1998, gdzie trzykrotnie został pokonany, w tym przez Andre Agassiego i Jima Couriera. W 1999 przyczynił się do awansu Rosji do półfinału turnieju, zwyciężając swoje singlowe pojedynki z reprezentantami Niemiec i Słowacji. W jednej drugiej finału jego drużyna została pokonana przez Australijczyków do jednego.

W 2000 Rosjanie zakończyli zmagania w zawodach w fazie ćwierćfinału, gdzie zostali wyeliminowani przez Hiszpanów. Safin przegrał dwa mecze gry pojedynczej, ale zdobył punkt w grze podwójnej w parze z Jewgienijem Kafielnikowem.

W 2001 wystąpił tylko w zwycięskiej konfrontacji ze Słowakami; w singlu uległ Karolowi Kucerze i Dominikowi Hrbatemu, ale triumfował w deblu w duecie z Kafielnikowem.

W 2002 ekipa rosyjska zdobyła Puchar Davisa po raz pierwszy w historii. Safin wziął udział we wszystkich czterech konfrontacjach turniejowych: przeciwko Szwajcarii, Szwecji, Argentynie i broniącej tytułu Francji. Rosjanie przegrywali już 1-2 w meczach, ale zwyciężyli dwa ostatnie pojedynki singlowe. Triumf zapewniła im wygrana Michaiła Jużnego nad Paulem-Henrim Mathieu w pięciu setach[73]. Zostali pierwszą ekipą od 1964 roku, która wygrała trofeum pomimo wyniku 1-2 w konfrontacji.

Rosjanie wypadli z Grupy Światowej w 2004 po porażce w pierwszej rundzie z Białorusinami. Safin został pokonany przez Maksa Mirnego wynikiem 9:11 w piątym secie. W barażach znokautowali drużynę z Tajlandii, nie pozwalając im na wygranie żadnego meczu.

Safin zwyciężył trzy spotkania w konfrontacji pierwszej rundy z Chile w 2005.

W 2006 Rosjanie sięgnęli po swój drugi puchar. W półfinałach Marat zwyciężył Andy’ego Roddicka, a w finale przeciwko Argentynie zdobył punkty, ogrywając Jose Acasuso oraz Agustina Calleri i Davida Nalbandiana w parze z Dmitrijem Tursunowem. Był to pierwszy Puchar Davisa, który Rosjanie wygrali na własnym terytorium[74].

Safin wystąpił w turnieju również w 2007 i 2008 roku, wygrywając po jednym meczu singlowym.

Puchar Hopmana

W 2001 zadebiutował w drużynowym pokazowym turnieju o Puchar Hopmana w parze z Jeleną Lichowcewą. Rosjanie przegrali grupowe konfrontacje z Belgami i Amerykanami, ogrywając jedynie Słowaków. W efekcie zajęli drugie miejsce w swojej grupie i nie awansowali do finału zawodów.

W 2004 wystąpił w Perth po raz drugi, partnerując Anastazji Myskinie. W pierwszej konfrontacji ulegli 1-2 Francji (Amélie Mauresmo, Fabrice Santoro); w kolejnej zwyciężyli Czechów 2-1 (Barbora Strýcová, Jiří Novák), a w ostatniej z Amerykanami nie zdobyli żadnego punktu (Lindsay Davenport, James Blake). Sklasyfikowani zostali na trzeciej pozycji w grupie.

W 2005 Safin i Myskina przegrali wszystkie trzy konfrontacje – przeciwko Argentynie, Niemcom i Włochom. Marat został pokonany we wszystkich sześciu meczach, w jakich wystąpił; natomiast Anastazja trzykrotnie wygrywała swoje pojedynki singlowe.

W 2009 został zaproszony do udziału w turnieju razem ze swoją siostrą, Dinarą. Na otwarcie zmagań triumfowali nad Włochami 2-1 (Flavia Pennetta, Simone Bolelli). W kolejnym starciu ograli 2-1 Tajwan, a następnie okazali się lepsi od Francuzów 2-1 (Alizé Cornet, Gilles Simon). Awansowali do finału, w którym Dominika Cibulková pokonała Dinarę, a Dominik Hrbatý ograł Marata. Meczu mikstów nie rozegrano.

Mecze pokazowe

W październiku 2017 przegrał finał Champions Tour w Royal Albert Hall w Londynie z Juanem Carlosem Ferrero 3:6, 4:6[75].

We wrześniu 2018 zagrał pokazowy mecz w Greenbrier Champions Classic z Carlosem Moyą[76].

Nagrody i wyróżnienia

Otrzymał nagrodę Laureus w kategorii Przełom Roku za swoje osiągnięcia w sezonie 2001[77].

9 marca 2016 razem z Justine Henin został nominowany do Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy, jako pierwsza osoba w historii rosyjskiego sportu[78]. Ceremonia włączenia tenisisty do galerii miała miejsce 16 lipca w Newport[79][80].

Kontrowersje

Marat Safin znany był ze swojego wybuchowego zachowania na korcie i łamania rakiet[81]. W czasie całej kariery zniszczył ich ponad tysiąc.

21 lutego 2005 skrytykował media za rozpowszechnianie informacji o spożywaniu przez niego zbyt dużych ilości alkoholu[82].

31 maja 2006 nałożono na niego grzywnę w wysokości 10 tysięcy dolarów za niestawienie się na konferencję prasową po porażce w pierwszej rundzie French Open[83].

21 stycznia 2007 został zobowiązany do uiszczenia kary 2000 dolarów za nieeleganckie wypowiedzi w czasie meczu trzeciej rundy z Andym Roddickiem i tuż po spotkaniu[84].

28 sierpnia 2008 Międzynarodowa Federacja Tenisowa nałożyła na niego karę grzywny w wysokości 2000 dolarów za niesportowe zachowanie w meczu pierwszej rundy US Open z Vince’em Spadea[85]. Rosjanin wszczął awanturę z sędzią, gdy ten wywołał u niego błąd stóp.

4 stycznia 2009 wystąpił w meczu Pucharu Hopmana ze śladami pobicia na twarzy[86]. Rosjanin skomentował, że wdał się w bójkę w Moskwie.

3 września 2009 publicznie stanął w obronie swojej siostry[87]. Dinara została pierwszą liderką rankingu WTA, która odpadła w pierwszej rundzie US Open i spotkała ją za to fala krytyki. Swoje niezadowolenie wyraziła między innymi Serena Williams, która w 2009 dwukrotnie została mistrzynią wielkoszlemową, a zajmowała 2. miejsce w klasyfikacji[88].

19 kwietnia 2016 stanął w obronie swojej reprezentacyjnej koleżanki, Mariji Szarapowej, która została zdyskwalifikowana przez Międzynarodową Federację Tenisową za stosowanie niedozwolonego środka, meldonium[89]. Rosjanin zasugerował, że za wynikiem testów antydopingowych może stać błąd techniczny.

W czerwcu 2016 ocenił, że obecny system sportowy w Rosji powinien być zdemolowany i odbudowany[90].

Związki z tenisem po zakończeniu kariery

7 października 2011 ogłosił, że jego siostra de facto zakończyła już karierę tenisową[91]. Rosjanka poinformowała o zaprzestaniu występów na kortach 6 maja 2014[92].

W czerwcu 2018 został wicemistrzem rywalizacji legend we French Open[93]. W duecie z Jewgienijem Kafielnikowem przegrali mecz o tytuł z Alexem Corretją i Juanem Carlosem Ferrero 3:6, 3:6.

W czerwcu 2019 wystąpił w turnieju legend wielkoszlemowego French Open w deblu z Jewgienijem Kafielnikowem[94][95]. W swoim pierwszym spotkaniu zwyciężyli Sebastiena Grosjean i Michela Llodrę 3:6, 7:5, 10-6. W drugiej konfrontacji zostali pokonani przez Paula-Henri Mathieu i Tommy’ego Haasa.

Kariera polityczna

4 grudnia 2011 w wyborach parlamentarnych został wybrany do rosyjskiej Dumy VI kadencji. Startował z list partii Jedna Rosja ówczesnego premiera Władimira Putina i reprezentował region Niżnego Nowogrodu, oddalonego od jego rodzinnej Moskwy o 300 kilometrów[96]. Kilka dni wcześniej uczestniczył w ceremonii otwarcia nowoczesnego sportowego kompleksu w tym mieście, nazwanego „Gwiazda”[97].

25 maja 2017 ogłosił, że kończy swoją pracę w parlamencie[98].

Życie prywatne

Marat Safin urodził się w Moskwie w rodzinie pochodzenia tatarskiego[99].

Jego rodzicami są Michaił Aleksiejewicz Safin, były menedżer moskiewskiego klubu Spartak i jego żona, Rausa Isłanowa, była tenisistka radziecka, a później trenerka tenisa.

Ma młodszą siostrę Dinarę Safinę, profesjonalną tenisistkę, byłą liderkę rankingu WTA w grze pojedynczej i mistrzynię US Open 2007 w grze podwójnej.

Związany był między innymi z Darią Żukową, córką rosyjskiego oligarchy[100], Anastazją Osipową, rosyjską wokalistką popową[101], Anną Druzyaką, rosyjską modelką[102] i Aidą Garrifuliną, rosyjską śpiewaczką operową[103].

Mówi po rosyjsku, tatarsku, angielsku i hiszpańsku. Jest fanem klubu piłkarskiego Spartak Moskwa i gracza NBA Shaquille’a O’Neala. Jest muzułmaninem[104].

W 2007 spędził dziesięć dni wspinając się na szósty pod względem wysokości szczyt świata Czo Oju, znajdujący się w Himalajach[105].

Mieszka w Monte Carlo w Monako.

Statystyki zawodnika

Finały w turniejach ATP World Tour

Legenda
Wielki Szlem
Igrzyska olimpijskie
Tennis Masters Cup /
ATP Finals
ATP Masters Series /
ATP Tour Masters 1000
ATP International Series Gold /
ATP Tour 500
ATP International Series /
ATP Tour 250

Gra pojedyncza (15–12)

Końcowy wynikNrDataTurniejNawierzchniaPrzeciwnikWynik finału
Zwycięzca1.29 sierpnia 1999BostonTwardaWielka Brytania Greg Rusedski6:4, 7:6(11)
Finalista1.7 listopada 1999ParyżTwarda (hala)Stany Zjednoczone Andre Agassi6:7(1), 2:6, 6:4, 4:6
Zwycięzca2.30 kwietnia 2000BarcelonaCeglanaHiszpania Juan Carlos Ferrero6:3, 6:3, 6:4
Zwycięzca3.7 maja 2000WalencjaCeglanaSzwecja Mikael Tillström6:4, 6:3
Finalista2.21 maja 2000HamburgCeglanaBrazylia Gustavo Kuerten4:6, 7:5, 4:6, 7:5, 6:7(3)
Zwycięzca4.6 sierpnia 2000TorontoTwardaIzrael Harel Lewi6:2, 6:3
Finalista3.20 sierpnia 2000IndianapolisTwardaBrazylia Gustavo Kuerten6:3, 6:7(2), 6:7(2)
Zwycięzca5.10 września 2000US Open, Nowy JorkTwardaStany Zjednoczone Pete Sampras6:4, 6:3, 6:3
Zwycięzca6.17 września 2000TaszkentTwardaWłochy Davide Sanguinetti6:3, 6:4
Zwycięzca7.12 listopada 2000PetersburgTwarda (hala)Słowacja Dominik Hrbatý2:6, 6:4, 6:4
Zwycięzca8.19 listopada 2000ParyżTwarda (hala)Australia Mark Philippoussis3:6, 7:6(7), 6:4, 3:6, 7:6(8)
Finalista4.4 marca 2000DubajTwardaHiszpania Juan Carlos Ferrero2:6, 1:3 krecz
Zwycięzca9.16 września 2001TaszkentTwardaRosja Jewgienij Kafielnikow6:2, 6:2
Zwycięzca10.28 października 2001PetersburgTwarda (hala)Niemcy Rainer Schüttler3:6, 6:3, 6:3
Finalista5.27 stycznia 2002Australian Open, MelbourneTwardaSzwecja Thomas Johansson6:3, 4:6, 4:6, 6:7(4)
Finalista6.19 maja 2002HamburgCeglanaSzwajcaria Roger Federer1:6, 3:6, 4:6
Zwycięzca11.3 listopada 2002ParyżTwarda (hala)Australia Lleyton Hewitt7:6(4), 6:0, 6:4
Finalista7.27 kwietnia 2003BarcelonaCeglanaHiszpania Carlos Moyá7:5, 2:6, 2:6, 0:3 krecz
Finalista8.1 lutego 2004Australian Open, MelbourneTwardaSzwajcaria Roger Federer6:7(3), 4:6, 2:6
Finalista9.18 kwietnia 2004EstorilCeglanaArgentyna Juan Ignacio Chela7:6(2), 3:6, 3:6
Zwycięzca12.19 września 2004PekinTwardaRosja Michaił Jużny7:6(4), 7:5
Zwycięzca13.24 października 2004MadrytTwarda (hala)Argentyna David Nalbandian6:2, 6:4, 6:3
Zwycięzca14.7 listopada 2004ParyżTwarda (hala)Czechy Radek Štěpánek6:3, 7:6(5), 6:3
Zwycięzca15.30 stycznia 2005Australian Open, MelbourneTwardaAustralia Lleyton Hewitt1:6, 6:3, 6:4, 6:4
Finalista10.12 czerwca 2005HalleTrawiastaSzwajcaria Roger Federer4:6, 7:6(6), 4:6
Finalista11.15 października 2006MoskwaDywanowa (hala)Rosja Nikołaj Dawydienko4:6, 7:5, 4:6
Finalista12.12 października 2008MoskwaTwarda (hala)Rosja Igor Kunicyn6:7(6), 7:6(4), 3:6

Gra podwójna (2–4)

Końcowy wynikNrDataTurniejNawierzchniaPartnerPrzeciwnicyWynik finału
Finalista1.14 listopada 1999MoskwaDywanowa (hala)Ukraina Andrij MedwediewStany Zjednoczone Justin Gimelstob
Czechy Daniel Vacek		2:6, 1:6
Zwycięzca1.15 lipca 2001GstaadCeglanaSzwajcaria Roger FedererAustralia Michael Hill
Stany Zjednoczone Jeff Tarango		0:1 krecz
Finalista2.28 października 2001PetersburgTwarda (hala)Gruzja Irakli LabadzeRosja Dienis Gołowanow
Rosja Jewgienij Kafielnikow		5:7, 4:6
Finalista3.27 października 2002PetersburgTwarda (hala)Gruzja Irakli LabadzePołudniowa Afryka David Adams
Stany Zjednoczone Jared Palmer		6:7(8), 3:6
Finalista4.12 czerwca 2005HalleTrawiastaSzwecja Joachim JohanssonSzwajcaria Yves Allegro
Szwajcaria Roger Federer		5:7, 7:6(6), 3:6
Zwycięzca2.14 października 2007MoskwaTwarda (hala)Rosja Dmitrij TursunowCzechy Tomáš Cibulec
Chorwacja Lovro Zovko		6:4, 6:2

Osiągnięcia w turniejach Wielkiego Szlema i ATP World Tour Masters 1000 (gra pojedyncza)

Turniej1997199819992000200120022003200420052006200720082009Wygrane turniejeBilans w turnieju
Wielki Szlem
Australian Open––3R1R4RF3RFW–3R2R3R1 / 1031–8
French Open–4R4RQF3RSF–4R4R1R2R2R2R0 / 1126–11
Wimbledon–1R–2RQF2R–1R3R2R3RSF1R0 / 1016–10
US Open–4R2RWSF2R–1R–4R2R2R1R1 / 1022–9
Wygrane turnieje0 / 00 / 30 / 31 / 40 / 40 / 40 / 10 / 41 / 30 / 30 / 40 / 40 / 42 / 41N/A
Bilans spotkań0–06–36–312–314–413–42–09–412–24–36–48–43–4N/A95–38
ATP World Tour Finals
ATP World Tour Finals–––SF–RR–SF–––––0 / 34–7
ATP World Tour Masters 1000
Indian Wells––3R2R1R3R3R3R3R4R2R1R3R0 / 1113–11
Miami––4R2R2RQF2R2R3R1R2R1R3R0 / 117–11
Monte Carlo––1R1R1RQF–SF3R1R2R2R2R0 / 1012–10
Rzym––2R2R2R2R–3R2R2R2R1R1R0 / 109–10
Hamburg––2RF2RF–3R2R1R2R3RNMS0 / 918–9
Montreal/Toronto–––W1RQF–1R–1R2R2R1R1 / 811–7
Cincinnati––1R3R1R1R–QFQF1R1R1R2R0 / 109–10
Madryt–––––2R1RW–QF1R–1R1 / 68–5
Paryż––FW3RW–W–QF–1R2R3 / 824–5
SzanghajNie ATP World Tour Masters 10002R0 / 11–1
Ranking na koniec sezonu
194492321137741226562961N/A

Legenda

     W, wygrał turniej

     F, przegrał w finale

     SF, przegrał w półfinale

     QF, przegrał w ćwierćfinale

     4R, 3R, 2R, 1R przegrał w IV, III, II, I rundzie

     RR, odpadł w fazie grupowej

     –, nie startował w turnieju głównym

Przypisy

  1. ↑ Marat Safin gets elected in Russia's Duma, timesofindia.indiatimes.com [dostęp 2019-08-13].
  2. ↑ Former Tennis Star Safin To Step Down From Russia's State Duma, rferl.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  3. ↑ Marat Safin, laureus.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  4. ↑ Foe Is Familiar to Agassi; Result Is a Lot Different, latimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  5. ↑ No Kuerten Call at French Open, latimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  6. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/sport/tennis/104609.stm
  7. ↑ Zege Safin klinkt als een waarschuwing, volkskrant.nl [dostęp 2019-08-13] (niderl.).
  8. ↑ Tennis – Open de Paris-Bercy Andre Agassi vainqueur de Marat Safin en quatre sets, lorientlejour.com [dostęp 2019-08-13] (fr.).
  9. ↑ Safin: I almost quit tennis, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13].
  10. ↑ Swedes rule in Copenhagen, iol.co.za [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  11. ↑ Norman, Safin in last 16, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13].
  12. ↑ Safin Wins In Barcelona, cbsnews.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  13. ↑ Safin Wins Mallorca Open, apnews.com [dostęp 2019-08-13].
  14. ↑ Kuerten crowned in Hamburg, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13].
  15. ↑ Norman Keeps Emotions Grounded, Defeats Safin, latimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  16. ↑ Marat Safin mauls Levy, thehindu.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  17. ↑ US Open 2002 – Kuerten surprisingly overpowers Safin, espn.com [dostęp 2019-08-13].
  18. ↑ US Open final: Safin masters Sampras, telegraph.co.uk [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  19. ↑ US Open 2000: Marat Safin eases past Pete Sampras for maiden Major crown, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  20. ↑ PLUS: TENNIS; Safin a Winner In Uzbekistan, nytimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  21. ↑ Safin wins Paris epic, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13].
  22. ↑ PLUS: TENNIS; Bloodied Safin Wins Paris Masters, nytimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  23. ↑ http://www.espn.com/tennis/aus2001/news/2001/0120/1029832.html
  24. ↑ Safin Remains Upset With A.T.P., nytimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  25. ↑ Ivanisevic's naked power, telegraph.co.uk [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  26. ↑ Sampras storms past Safin to final, sfgate.com [dostęp 2019-08-13].
  27. ↑ http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/tennis/1547653.stm
  28. ↑ Safin beats Kafelnikov, upi.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  29. ↑ Safin blows Sampras into history, theguardian.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  30. ↑ Safin Outlasts Haas in Men's Semifinal, nytimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  31. ↑ AO STORIES: Thomas Johansson won the craziest Slam in 2002, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  32. ↑ Hamburg 2002: Roger Federer beats Marat Safin for first Masters 1000 title, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  33. ↑ Federer reduces Safin to despair, theguardian.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  34. ↑ Injured Safin an Open doubt | Sport, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  35. ↑ Safin to play for Barcelona title, upi.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  36. ↑ Safin injury curse hands title to Moya, abc.net.au [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  37. ↑ Wrist ends painful year for Safin, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  38. ↑ Safin ousts Roddick in five-set epic, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  39. ↑ Australian Open: Safin beats Agassi in five sets, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  40. ↑ Tennis: Federer wins Australian Open, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  41. ↑ Majestic Federer takes title, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-17].
  42. ↑ February 1, 2004: Roger Federer beats Marat Safin to win Australian Open, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  43. ↑ Safin beats Robredo to reach Estoril semis, abc.net.au [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  44. ↑ Coria ferma Safin, it.eurosport.com [dostęp 2019-08-17].
  45. ↑ Safin Playing for First 2004 Title in ATP Beijing Final, tennis-x.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  46. ↑ Safin Beats Youzhny for First 2004 Title at ATP Beijing, tennis-x.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  47. ↑ Safin Wins Madrid, Solidifies Masters Cup Qualification, tennis-x.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  48. ↑ Marat Safin wins Madrid Masters, thinkspain.com [dostęp 2019-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-15] (ang.).
  49. ↑ Safin Wins Paris, Euro Series Crown; Mauresmo Closer to No. 1 With Philly Win, tennis-x.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  50. ↑ Safin equals Becker, eurosport.com [dostęp 2019-08-17].
  51. ↑ Federer goes undefeated again to win 2004 Masters Cup in Houston, ccnewspaper.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  52. ↑ Safin downs Federer in epic, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  53. ↑ Hewitt woken from Open dream by battler Safin, theguardian.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  54. ↑ Safin in stormy defeat to Robredo, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-17].
  55. ↑ Federer beats Safin in Halle final, chinadaily.com.cn [dostęp 2019-08-17].
  56. ↑ Injured Safin tries grass in bid to ease the pain, smh.com.au [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  57. ↑ Safin Withdraws With Knee Injury, nytimes.com [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  58. ↑ Champion Safin out of Aussie Open, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-17].
  59. ↑ Safin and Nalbandian hire coaches, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13].
  60. ↑ The Resurrection of Marat Safin, bleacherreport.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  61. ↑ Wimbledon 2008: Safin crushes Djokovic in three sets, theguardian.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  62. ↑ Federer and Nadal in Wimbledon final, thenational.ae [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  63. ↑ Safin stumbles in Moscow, still waiting for a title, france24.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  64. ↑ Jankovic and Kunitsyn win in Moscow, nytimes.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  65. ↑ Federer floors Safin as Djokovic is tested, mg.co.za [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  66. ↑ Safin, Santoro out of Marseille, asiaone.com [dostęp 2019-08-15].
  67. ↑ Marat Safin Tribute: Marat Safin in Dubai Barclays Duty free, maratsafinnews.blogspot.com [dostęp 2019-08-15].
  68. ↑ Safina to replace Serena as number one in WTA rankings, reuters.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  69. ↑ Sankt Petersburg: Safin wciąż w grze, został jeden rozstawiony, tenisklub.pl [dostęp 2019-08-15].
  70. ↑ Youzhny out, Safin wins at St. Petersburg, upi.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  71. ↑ Marat Safin looks forward to retirement after Paris defeat by Juan Martin del Potro, telegraph.co.uk [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  72. ↑ Marat Safin finally retires from tennis, tennisnoise.wordpress.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  73. ↑ Russia Wins Davis, wired.com [dostęp 2019-08-13].
  74. ↑ Russia finally wins Davis Cup on home soil, chinadaily.com.cn [dostęp 2019-08-13].
  75. ↑ Juan Carlos Ferrero beats Marat Safin to win Champions Tour London event, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  76. ↑ Carlos Moya and Marat Safin to Play at the Greenbrier Champions Classic, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  77. ↑ Marat Safin, laureus.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  78. ↑ Safin Elected To International Tennis Hall Of Fame, atptour.com [dostęp 2019-08-15].
  79. ↑ International Tennis Hall of Fame, tennisfame.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  80. ↑ Marat Safin, Justine Henin inducted into International Tennis Hall of Fame, espn.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  81. ↑ https://www.independent.co.uk/sport/tennis/final-bow-for-safin-the-hot-head-who-smashed-700-rackets-1817756.html
  82. ↑ Safin mauls international media, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13].
  83. ↑ Safin fined for no-show, telegraph.co.uk [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  84. ↑ Safin fined $2K for 'cigar' dig at Australian Open official, espn.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  85. ↑ Safin fined for first-round outburst, reuters.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  86. ↑ Safin bruised after Moscow fight, news.bbc.co.uk [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  87. ↑ Leave my sister alone, pleads Safin, reuters.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  88. ↑ Behind the Numbers: Why Safina Is No. 1, straightsets.blogs.nytimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  89. ↑ Marat Safin on Maria Sharapova´s Meldonium case: ´There has to be a technical mistake behind this situation´, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  90. ↑ Marat Safin: ´Current sports system in Russia needs to be demolished and rebuilt´, tennisworldusa.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  91. ↑ Dinara Safina has retired, brother Marat Safin says, espn.co.uk [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  92. ↑ Former women's tennis No.1 Safina retires, sbs.com.au [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  93. ↑ Legends : Safin's successful start, rolandgarros.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  94. ↑ Safin, Kafelnikov split Legends showdowns, rolandgarros.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  95. ↑ Legends dazzle the Paris crowd, rolandgarros.com [dostęp 2019-08-15] (ang.).
  96. ↑ Marat Safin został deputowanym do Dumy (pol.). W: Polska Agencja Prasowa [on-line]. sport.pl, 9 grudnia 2012. [dostęp 2012-12-20].
  97. ↑ Marat Safin opens sports complex in Nizhny Novgorod region (ang.). W: Pravda.Ru [on-line]. pravdareport.com, 1 grudnia 2011. [dostęp 2016-12-29].
  98. ↑ Safin to give up Russian parliament seat, sport24.co.za [dostęp 2019-08-17] (ang.).
  99. ↑ Tennis Star Puts Russia In Heaven, nytimes.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  100. ↑ Marat Safin of Russia's mother and girlfriend, Dasha Zhukova watch, gettyimages.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  101. ↑ Marat Safin Tribute: Marat safin new girlfriend! exclusive!, maratsafinnews.blogspot.com [dostęp 2019-08-13].
  102. ↑ Marat Safin to wed model Anna Druzyaka, tennis.com [dostęp 2019-08-13].
  103. ↑ Marat Safin and 29-year-old Aida Garifullina split up, capelino.com [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  104. ↑ Marat Safin: From Hell-Raiser To Devout Public Figure, rferl.org [dostęp 2019-08-13] (ang.).
  105. ↑ Jim White: Marat Safin with another mountain to climb (ang.). telegraph.co.uk, 4 lipca 2008. [dostęp 2016-12-29].

Bibliografia

Liderzy rankingu ATP singlistów
Triumfatorzy US Open w grze pojedynczej (XX wiek)
Triumfatorzy Australian Open w grze pojedynczej (XXI wiek)
Laureaci nagrody – przełom roku – Laureus World Breakthrough of the Year

Media użyte na tej stronie

Tennis pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Tennis. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Marit Safin (11605888763).jpg
Autor: Charlie Cowins from Belmont, NC, USA, Licencja: CC BY 2.0
marit