Marc Bloch

Marc Bloch

Marc Léopold Benjamin Bloch (ur. 6 lipca 1886 w Lyonie, zm. 16 czerwca 1944) – francuski historyk średniowiecza, członek francuskiego ruchu oporu, rozstrzelany przez Niemców, współzałożyciel szkoły Annales.

Urodził się w Lyonie jako syn profesora historii Gustave Blocha, pochodził z rodziny alzackich Żydów. Studiował w Paryżu, następnie w Berlinie i Lipsku. W czasie I wojny światowej służył w piechocie francuskiej, kończąc wojnę ze stopniem kapitana i orderem Legii Honorowej.

Po wojnie, od 1919 do 1936 r., Marc Bloch wykładał historię średniowiecza na uniwersytecie w Strasbourgu. W 1929 założył wraz z Lucienem Febvrem szkołę Annales, wywodzącą swą nazwę od wydawanego przez nich periodyku „Annales d’Histoire Economique et Sociale” (obecnie: „Annales. Histoire, Sciences Sociales”). Najistotniejsze prace Blocha obejmowały studia nad feudalizmem, był autorem fundamentalnej pracy: „Społeczeństwo feudalne” (La société féodale). W 1936 r. zastąpił Henri Hausera na stanowisku profesora historii gospodarczej na Sorbonie.

W 1939 r., po wybuchu II wojny światowej, zgłosił się do wojska. Po upadku Francji, w 1940 r., napisał pracę L’Étrange Défaite („Dziwna klęska”)[1] o przebiegu i podłożu klęski w kampanii francuskiej 1940. Po zajęciu Francji przez Niemcy, zaczął działać we francuskim ruchu oporu (Résistance), w którym stał się jednym z przywódców okręgu Lyonu. 8 marca 1944 został ujęty w Lyonie przez Gestapo, po czym został rozstrzelany 16 czerwca 1944 r.

W 1998 Uniwersytet Nauk Humanistycznych w Strasburgu nazwano jego imieniem.

Przypisy

  1. ↑ Jan Pomorski, Kultura poznająca w roli kreatora źródła historycznego. Wokół "Dziwnej klęski" Marca Blocha, „Historyka. Studia Metodologiczne” [dostęp 2021-01-23] (ang.).

Bibliografia

  • Publikacje
    • Rois et Serfs, un chapitre d'histoire capétienne, 1920[1];
    • Réflexions d'un historien sur les fausses nouvelles de la guerre, 1921 (extrait des Écrits de guerre) , 2010;
    • Les Rois thaumaturges(fr.), 1924;
    • Les Caractères originaux de l'histoire rurale française, 1931 ; dernière réédition, Pocket, 2006, tom 1[2], tom 2[3];
    • La Société féodale, t. I-II, 1939-1940[4];
    • L'Étrange Défaite(fr.), 1940; opublikowany po raz pierwszy w 1946[5];
    • Apologie pour l'histoire ou Métier d'historien, 1941[6];
    • La France sous les derniers Capétiens (1223-1328), 1958[7];
    • Seigneurie française et manoir anglais, 1960;
    • Souvenirs de guerre, 1914-1915, 1969;
    • La Terre et le Paysan. Agriculture et vie rurale aux xviie et xviiie siècles, 1999;
    • Mélanges historiques, 2011.
  • Korespondencja
    • Marc Bloch, « Lettres de la drôle de guerre », Les Cahiers de l'IHTP, 1991
    • Bryce i Mary Lyon, The birth of Annales history - the letters of Lucien Febvre and Marc Bloch to Henri Pirenne (1921-1935), 1991.
    • Marc Bloch, Écrire la société féodale. Lettres à Henri Berr, 1924-1943, 1992.
    • Marc Bloch i Fritz Rörig, Correspondance (1928-1932), 1994;
    • Marc Bloch, Lettres à Robert Boutruche, 1996;
    • Marc Bloch i Lucien Febvre, Correspondance, 2004;

Publikacje w języku polskim

  • Pochwała historii, czyli O zawodzie historyka, przeł. Wanda Jedlicka, przejrzał i przedm. opatrzył Witold Kula, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1960; wyd. 2 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1962; wyd. 3 przekł. uzupeł., zred. i wprow. poprz. Hubert Łaszkiewicz, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2009.
  • Społeczeństwo feudalne, tł. Eligia Bąkowska, wstępem poprzedził Andrzej Feliks Grabski, Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy 1981 (wyd.2 Warszawa: Państ. Instytut Wydawniczy 2002).
  • Królowie cudotwórcy. Studium na temat nadprzyrodzonego charakteru przypisywanego władzy królewskiej zwłaszcza we Francji i w Anglii, słowo wstępne Jacques Le Goff, przeł. Jan Maria Kłoczowski, Warszawa: „Volumen” – „Bellona” 1998.
  • Dziwna klęska, przeł. Katarzyna Marczewska, Warszawa: Oficyna Naukowa 2008.
  1. ↑ Robarts - University of Toronto, Rois et serfs : un chapitre d'histoire capétienne, Paris : É. Champion, 1920 [dostęp 2021-01-23].
  2. ↑ Jean-Marie Tremblay, Marc Bloch, Les caractères originaux de l'histoire rurale française. Tome 1, texte, 2 lutego 2005 [dostęp 2021-01-23].
  3. ↑ Jean-Marie Tremblay, Marc Bloch, Les caractères originaux de l'histoire rurale française. Tome II. (1956) Supplément établi d'après les travaux de l'auteur (1931-1944)., texte, 2 lutego 2005 [dostęp 2021-01-23].
  4. ↑ Jean-Marie Tremblay, Marc Bloch (1886-1944) [historien français], La société féodale. La formation des liens de dépendance, texte, 2 lutego 2005 [dostęp 2021-01-23].
  5. ↑ Jean-Marie Tremblay, Marc Bloch (1886-1944) [historien français], L'Étrange défaite. Témoignage écrit en 1940, texte, 2 lutego 2005 [dostęp 2021-01-23].
  6. ↑ Jean-Marie Tremblay, Marc Bloch (1886-1944) [historien français], APOLOGIE POUR L HISTOIRE OU MÉTIER D HISTORIEN, texte, 2 lutego 2005 [dostęp 2021-01-23].
  7. ↑ Jean-Marie Tremblay, Marc Bloch, historien français (1886-1944). La France sous les derniers Capétiens (1223-1328)., texte, 2 lutego 2005 [dostęp 2021-01-23].

Media użyte na tej stronie

Marc Bloch.jpg
Марк Блок