Marcel Janco

Marcel Janco
‏Marcel Iancu‎
Ilustracja
Marcel Janco w 1954 roku
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1895
Bukareszt

Data i miejsce śmierci

21 kwietnia 1984
En Hod

Narodowość

rumuńska, izraelska

Alma Mater

Politechnika Federalna w Zurychu

Dziedzina sztuki

dadaizm, konstruktywizm

Epoka

modernizm

Muzeum artysty

The Janco-Dada Museum

Nagrody

Marcel Janco, org. Marcel Iancu (ur. 24 maja 1895 w Bukareszcie, zm. 21 kwietnia 1984 w En Hod) — rumuński artysta wizualny, architekt i teoretyk sztuki pochodzenia żydowskiego. Współtwórca dadaizmu i przedstawiciel konstruktywizmu.

Życiorys

Urodził się w zamożnej rodzinie w Bukareszcie. Jako nastolatek w 1912 r. współtworzył z Tristanem Tzarą oraz Ionem Vineą rumunskie pismo artystyczno-literackie Simbolul. W wieku dwudziestu lat przeniósł się do Zurychu, gdzie studiował architekturę oraz rozwijał awangardowy ruch dadaizmu. W Cabaret Voltaire, miejscu powstania nurtu, Janco odpowiadał za wizualną stronę organizowanych tam przedstawień. Na potrzeby kabaretu tworzył kostiumy i prymitywne maski, łamiąc tym liczne konwencje. Marcel Janco wykorzystywał w swojej twórczości estetykę futuryzmu, kubizmu i ekspresjonizmu.

W 1919 r. ożenił się z tancerką Lily Ackermann, z którą miał córkę. W tym samym roku Janco porzucił dadaizm, wskazując na negatywną stronę nurtu (destrukcyjny nihilizm i duchowa przemoc), zwracając się w stronę konstruktywizmu[1]. W latach 20. i 30. XX w. prowadził pracownię architektoniczną w Bukareszcie, która przyczyniła się do powstania wielu modernistycznych obiektów w stolicy Rumunii. Artysta wiąże się w tym czasie z grupami Das Neue Leben i Radikale Künstler. W latach 1922-1932 prowadzi pismo Contimporanul, w którym pisze na różne tematy dotyczące sztuki i architektury[2].

Po rozwodzie z Ackermann, poślubił Clarę Goldschlager, z którą miał kolejną córkę. Podczas II wojny światowej w wyniku narastającego antysemityzmu, Janco opuścił Rumunię i udał się do Palestyny. W Izraelu wywarł istotny wpływ na rozwój nowoczesnej sztuki izraelskiej[3]. W miejscowości En Hod współzałożył kolonię artystów, która funkcjonuje do dziś[4].

Przypisy

  1. Biography of Marcel Janco. The Art Story. [dostęp 2020-08-22]. (ang.).
  2. Contimporanul (1923-1930). Biblioteca Digitală a BCU Cluj. [dostęp 2020-08-22]. (rum.).
  3. Marcel Janco. The Art Story. [dostęp 2020-08-22]. (ang.).
  4. Ein Hod Artist' Village. [dostęp 2020-08-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Marcel Janco.jpg
Romanian and Israeli visual artist, Marcel Janco.