Marcin Kober

Marcin Kober
Data i miejsce urodzenia	ok. 1550 ; Wrocław
Data i miejsce śmierci	przed 9 listopada 1598 ; Kraków lub Warszawa
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	manieryzm

Marcin Kober, także Chober, Cober, Coeber, Khober, Koeber, Koebner (ur. ok. 1550 we Wrocławiu, zm. przed 9 listopada 1598 w Krakowie lub Warszawie) – malarz działający w Polsce.

Rys historyczny

Był malarzem cechowym, odbył po Niemczech wędrówkę czeladniczą.

W 1583 przybył do Polski z Magdeburga i został malarzem nadwornym Stefana Batorego. Po śmierci króla wrócił do Wrocławia, skąd wyjechał na dwór Rudolfa II do Pragi. Cesarz uwolnił go od ustaw cechowych.

W 1590 był ponownie w Polsce i pracował w Krakowie i Warszawie jako malarz Zygmunta III Wazy. Jeździł do Grazu malować portrety na dworze arcyksięcia Ferdynanda.

O malarstwie

Do czasów Marcina Kobera sztuka portretu samodzielnego w Polsce była mało istotną gałęzią twórczości lokalnych artystów, przez zamawiających traktowana była z dystansem. Kober był pierwszym malarzem działającym na ziemiach Rzeczypospolitej, wyspecjalizowanym w sztuce portretu tzw. oficjalnego i jest przez to uważany za prekursora owego gatunku w Polsce. Jego portrety królewskie zyskały wielką popularność i miały wpływ na ukształtowanie się ikonografii monarszych wizerunków, która to tradycja przetrwała kolejnych sto lat. Chociaż powszechnie nazwisko Kobera kojarzy się dziś z polskim portretem oficjalnym, źródeł jego charakterystyki należy szukać w sztuce śląskiej, będącej w strefie oddziaływań niemieckich, a zwłaszcza w środowisku artystycznym Pragi. Wizerunki, pozornie bazujące na renesansowych schematach portretowania, należą już do następnej epoki i sytuować je należy pomiędzy manieryzmem a barokiem.