Marcin Urbanik

Marcin Urbanik
Miejsce urodzeniaZamość
Data śmierciokoło 1 kwietnia 1764 lub 1765
Dziedzina sztukiarchitektura
Epokabarok
Ważne dzieła

Kościół św. Marii Magdaleny we Lwowie, współbudowniczy kościoła Bożego Ciała we Lwowie

Marcin Urbanik (ur. w Zamościu, zm. ok. 1 kwietnia 1764 lub 1765) – lwowski architekt i budowniczy, architekt królewski.

Życiorys

Pochodził z Zamościa. Do Lwowa przybył około 1743. Najwcześniejsza znana wzmianka o nim w metrykach lwowskich zbiega się w czasie z początkiem prowadzenia przez niego «fabryki» kościoła Dominikanów we Lwowie[1]. W 1753 miał zatarg z cechiem budowniczych lwowskich, w wyniku czego zwrócił z próśbą o opiekę do Michała Kazimierza Radziwiłła «Rybeńko». Dzięki protekcji magnata otrzymał serwitoriat królewski oraz tytuł architekta królewskiego[2]. 29 lutego 1756[3][4] on oraz rzeźbiarze Sebastian Fesinger, Georg Michael Würtzer zostali świadkami uroczystości ślubu malarza Mathiasa Müllera z Magdaleną z Polejowskich[3], siostrą Piotra, Macieja i Jana Polejowskich[5]. Według Zbigniewa Hornunga, po śmierci Bernarda Meretyna (zm. 1759) Marcin Urbanik przez pewien czas był architektem nadwornym Mikołaja Bazylego Potockiego, wojewodzica bełskiego[6]. Tadeusz Mańkowski twierdził, że od 1764 roku Urbanik pracował z rzeźbiarzem i budowniczym Sebastianem Fesingerem (nazywał go „snycarem dominikańskim”) przy budowie obiektów, które należały do Dominikanów we Lwowie i Tarnopolu[7]. Pozostawał w bliskiej zażyłości z malarzem Mathiasem Müllerom i rzeźbiarzem Maciejem Polejowskim[8].

Jego żoną od 25 stycznia 1750 była Agnieszka z Raychów (Reychów[9]), córka szewca Johanna Raycha (Reycha[9]). Dzieci[1]:

  • Antonella[1] (Antonia[10]), w 1765 wyszła za mąż za Klemensa Ksawerego Fesingera, syna Sebastiana Fesingera,
  • Wincenty Ferariusz (ur. 5 kwietnia 1752), odziedziczył po ojcu zbiór rysunków i projektów[1], wspomniany 1 lutego 1774 jako „geometra juratus” we Lwowie[11],
  • Filip (ochrzczony w 1754)[1],
  • Franciszek (ochrzczony w 1756)[1],
  • Wiktoria (ochrzczona w 1757)[1].

Brat żony Jan Reych oraz Sebastian Fesinger do 1769 zostawali opiekunami dzieci zmarłego architekta[10].

Zmarł około 1 kwietnia 1764[10][12] lub 1765[1].

Prace (wybór)

Dawny klasztor Dominikanów w Bohorodczanach

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Agata Dworzak, Lwowskie środowisko artystyczne…, s. 68.
  2. ↑ Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 7–8.
  3. ↑ a b Dworzak, Lwowskie środowisko artystyczne…, s. 462.
  4. ↑ Czasem – 1759, zob. Dworzak, Lwowskie środowisko artystyczne…, s. 68.
  5. ↑ Dworzak, Lwowskie środowisko artystyczne…, s. 80, 333.
  6. ↑ Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 9–10.
  7. ↑ Tomasz Zaucha: Kościół parafialny pw. Narodzenia Najśw. Panny Marii i Św. Szczepana pierwszego męczennika w Potoku Złotym. W: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 18. Kraków : Antykwa, drukarnia Skleniarz, 2010, s. 213. ​ISBN 978-83-89273-79-6​.
  8. ↑ Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 16.
  9. ↑ a b Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 6.
  10. ↑ a b c d Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 15.
  11. ↑ Zbigniew Hornung: Pierwsi rzeźbiarze lwowscy z okresu rokoka. W: Ziemia Czerwieńska. III. 1937, s. 31.
  12. ↑ Agata Dworzak: Lwowskie środowisko artystyczne…, s. 463.
  13. ↑ Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 8.
  14. ↑ Jan K. Ostrowski: Kościół parafialny p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Buczaczu. W: Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Cz. I: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego. T. 1. Kraków: «Secesja» 1993. 364 il., s. 15–28. ​ISBN 83-85739-09-2​.
  15. ↑ a b Andrzej Betlej, Kilka uwag na temat architekta lwowskiego Marcina Urbanika, s. 12.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Орест Лильо: Майстер-будівничий Мартин Урбанікю W: Діяльність будівничих Львова першої половини XVIII ст. в контексті європейських зв'язків: особливості формування і розбудови. (ukr.) [dostęp 2016-12-29]

Media użyte na tej stronie